İSTANBUL (AA) - Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Doç. Dr. Mehmet Bayram, 'Öksürük şurupları doktor tavsiyesi dışında asla ezbere kullanılmamalı. Balgamlı, enfeksiyona bağlı bir öksürüğe, öksürük kesici şurup vermek balgamın akciğerden atılamamasına neden olarak durumun daha kötüye gitmesine neden olabilir.' ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Mehmet Bayram yaptığı yazılı açıklamada, öksürüğün altında yatan sebeplerin araştırılmadan ilaç kullanılmaması gerektiğini belirterek, birçok rahatsızlığın öksürüğe neden olabileceğine dikkati çekti.
Öksürüğün genel anlamda akciğer veya akciğer dışı kaynaklı olabileceğini ifade eden Bayram, şunları kaydetti:
“Öksürük 2 haftadan kısa sürerse akut, 2-4 hafta arası uzarsa ve bir ayı aşarsa kronik olarak adlandırılır. Öksürükle beraber balgam geliyorsa prodüktif öksürük, herhangi bir sekresyon gelmiyorsa kuru öksürük olarak adlandırılır. Akciğer kaynaklı akut öksürük en çok bronşit, zatürre, astım atağına bağlı iken, uzamış öksürük en çok grip sonrası bronş hassasiyetine, astıma bağlı görülür. Kronik öksürük varsa mutlaka, akciğer kanseri, tüberküloz, astım, bronşektazi ve diğer nedenler gibi daha ciddi nedenler araştırılmalı.”
- 'Öksürük sık tekrar ediyorsa astım yönünden değerlendirmek gerekir'
Doç. Dr. Bayram, kuru veya balgamlı öksürüğün altında yatan hastalıkları ise şöyle sıraladı:
'Enfeksiyonlarda öksürüğün en temel özelliği balgamlı olmasıdır. Alerjiye bağlı, üst solunum yollarından kaynaklı mesela geniz akıntısı, sinüzit, farenjit gibi rahatsızlıklarda daha çok kuru öksürük görülür. Bazı tansiyon ilaçlarına bağlı öksürük (ACE inhibitörleri grubu ilaçlar) gıcık şeklinde olur. Gastroözefagial reflüye bağlı mide asidinin boğaz bölgesini tahriş etmesine bağlı da öksürük görülebilir. Burada geceleri artan boğazda acımayla birlikte olan kuru öksürük söz konusudur. Kalp yetmezliğine, geniz akıntısına bağlı öksürük en çok yatar pozisyonda arttığından geceleri daha sık görülür. Toplumun gözünden kaçan ve uzamış öksürüğün en önemli sebeplerinden biri de grip-nezle sonrası uzamış öksürüktür. Burada nezle belirtileri 1 haftada geçtikten sonra yaklaşık 3-4 hafta süren kuru öksürük kalır. En ufak bir uyaranla oluşan bu öksürük nezle sonrası bronşların aşırı hassaslaşmasına bağlıdır. Bir süre sonra geçer ama sık tekrar ediyorsa astım yönünden değerlendirmek gerekir.'
En kritik durumun kanlı balgam olduğuna işaret eden Bayram, “En ciddi ve hastayı hekime getiren durum balgamda kan görülmesidir. Balgamda kan (hemoptizi) akciğer kanseri, tüberküloz, bronşektazi gibi önemli bir durumun habercisi olabilir. Ayrıca balgamın renginin koyu renkli, kokulu olması da enfeksiyonu işaret eder. Öksürüğe ateş eşlik ediyorsa zatürre, grip, tüberküloz gibi durumlar söz konusu olabilir, hemen hekime başvurulmalıdır. Çocuklarda daha çok görülen havlar tarzda öksürük 'krup' yani larengiotrakeal bronşit hastalığında görülür.” değerlendirmesinde bulundu.
Bayram, kronik öksürüğü olan hastanın mutlaka bir göğüs hekimi tarafından değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, “Akciğer kanseri, tüberküloz, astım, KOAH, bronşektazi, kalp yetmezliği, kronik sinüzit, interstisyel akciğer hastalıkları, bazı tansiyon ilaçları, reflü, alerjik rinit ve sigara içimi en sık görülen ve araştırılması gereken durumlardır.” ifadelerini kullandı.
- 'Kuşburnu, ada çayı, ıhlamur, ekinezya, ayva yaprağı çayı tüketilmeli'
Doç. Dr. Bayram, öksürük başlangıcında muhakkak sigaranın bırakılması gerektiğini vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Öksürük şurupları doktor tavsiyesi dışında asla ezbere kullanılmamalı. Balgamlı, enfeksiyona bağlı bir öksürüğe, öksürük kesici şurup vermek balgamın akciğerden atılamamasına neden olarak durumun daha kötüye gitmesine neden olabilir. Öksürüğün kolay atlatılması için yapılması gerekecek önlemler arasında bol sıvı tüketmek (balgamın atılmasını kolaylaştırır), temiz ferah ortamda kalmak gerekir. Nezle ve gribe bağlı öksürükler kış aylarında sık görülür. Bu durumlarda kuşburnu, ada çayı, ıhlamur, ekinezya, ayva yaprağı çayı tüketmek önemlidir. Toz zencefil, karanfil, bal ve limon karıştırılıp çay şeklinde içilmesi öksürüğü rahatlatır. Bu çaylara bal karıştırılması bağışıklık sistemini güçlendirecektir. C vitamini güçlü bir antioksidandır. Ayva, portakal, limon gibi kış meyvelerinde oldukça fazla miktarda bulunur.'
- 'Öksürüğü olan kişilerin maske takmaları oldukça önemli'
Bayram, ticari amaçlı sosyal medya ve televizyonlarda satılan ürünlerden uzak durulması gerektiğine de işaret ederek, “Her türlü hastalığa iyi geldiği söylenen içinde hangi tür karışımların olduğu bilinmeyen, Sağlık Bakanlığı ruhsatı olmayan ticari amaçlı satılan ürünlerden kaçının.” uyarısında bulundu.
Balgamlı öksürükte sıcak buhar tedavisinin etkili olduğunu belirten Bayram, şu tavsiyelerde bulundu:
'Sıcak buhara okaliptüs ya da mentol eklenmesi ferah hissini sağlar, balgamın çıkmasını kolaylaştırır. Ayrıca enfeksiyona bağlı öksürüğü olan kişilerin enfeksiyonu yaymamak adına iyileşene kadar topluma çok karışmamaları karışacaklarsa da maske takmaları oldukça önemli. Tüberküloz hastaları için bu durum bulaştırıcılığın ortadan kalktığı ilk 15 gün için geçerli.'
Emziren bir annenin en çok merak ettiği konulardan birisi de, hastalandığı zaman emzirirken ilaç kullanımı. Daha doğrusu hangi ilaçları güvenle kullanabileceğidir. Aslında kesinlikle kullanılmaması gereken veya annenin sağlığı için mutlaka kullanılacaksa emzirmenin kesilmesi gereken ilaçlar bir elin 5 parmağını geçmez. Bu konuda Türkçe olarak çok sık ve güvenilir bilgiye rastlayamadığım için, süte geçen % oranlarının listeler halinde verildiği güvenilir yabancı bir kaynaktan tercüme etmeyi daha uygun buldum.
Anıl Yeşildal – DoktorTakvimi.com
En sık kullanılan ve en güvenlilerden başlayarak kesinlikle verilmemesi gereken ilaçlara kadar çok basit bir sınıflama vermek istiyorum. Mümkün olduğunca ilaçların hem içeriğini hem markasını, bazı ilaçlar için de ait oldukları grubu da vermeye çalışacağım, bunlar sizler için zor ve gereksiz terimler gibi görülse de ilacı yazan doktorunuza sorarken yardımcı olacağı için yine de önemli olduğunu düşünüyorum.
Aşağıdaki bulacağınız liste dışında kullanacağınız birçok ilacın emzirirken güvenli olup olmadığını anlamak için size çok pratik bir yöntem de önereceğim. Sadece İngilizce bilmeniz yeterli. İlacın kutusunda yazan etken maddenin ismimin yanına “and breastfeeding” yazarak google’da aratın genellikle 1. sırada çıkan drugs.com uzantılı bağlantı sizin aradığınız ilaç ve emzrime hakkında bilgi verir. “Bu ilaç sütütünüze ne kadar geçer, kullanan annelerin bebeklerinde emerken herhangi bir yan etki olmuş mu, bu ilacı kullanırken nelere dikkat etmek gerekir” gibi aklınıza takılacak her tür bilgiyi verir.
Örnek arama: Diyelim Augmentin antibiyotik yazıldı, kutusunda “amoksisilin klavulonat” içerdiği yazıyor.
google’a amoksisilin klavulonat and breastfeeding yazıyorsunuz, 1. sırada karşınıza çıkan bağlantı aşağıdaki gibi.
https://www.drugs.com/breastfeeding/amoxicillin-and-clavulanic-acid.html
Öncelikle birçok vitamin ve mineral ilacının normal dozlarda hiçbir sorun yaratmadan kullanılabileceğini söyleyerek başlamak isterim.
Sıklıkla kullandığımız parasetamol (Minoset-Parol), ibuprofen (Nurofen-Artril), Naproksen(Apranax, Aprol) tarzı ağrı kesici ve/veya ateş düşürücüler rahatça kullanılabilir.
Bu gruptan Domperidon (Motilium) daha güvenlidir, Metoclopramide (Metpamid) ancak nadiren tek sefer ve düşük doz olacaksa kullanılabilir.
Penislin ve penislin türevleri ile makrolid grubu (Penadur, Pronapen, Pen-os, Duocid, Combicid, Sulcid, Augmentin , Klamoks, Bioment, Amoklavin, Amoksilav, Klacid, Macrol, Eritrosin, Zitromax, Azitro, Azro v.s) Sefalsporin grubu (Rocephine, Novocef, Forcef, İecef, Unacefin, Cephaxon, Zinnat, Cefatin, Cefaks, Oraceftin, Enfexia, Zimax, Serozil, Fortum, İesetum) ve Gentamisin rahatça kulanılabilir Ancak tüm bu gruplarda da alerji ve bağırsak florasının bozulmasına bağlı ishal gibi yan etkilere dikkat etmek gerekir.
Bactrim ve muadillerinden prematürte, 1 aydan küçük ve özellikle sarılığı olan bebeklerde mümkün olduğunca sakınmak gerekir. Metronidazol grubu(Flagyl, Nidazol), Klindamisin grubu(Cleosin, Klin, Klindan),Kemisetin gibi Kloramfenikol grubu ve Tetrax tarzı tetrasiklin grubu ile, Sipro ve muadili gibi siproflaksasin ve benzeri tüm fluorokinolon grubu antibiotikler mecbur kalınmadıkça verilmemelidir.
Bu gruptan birçok ilaç hakkında çok fazla bilgi olmadığı için kurdeşen veya saman nezlesi durumlarında sıkça önerilen alerji ilaçları emzirirken biraz sıkıntılıdır. Ancak son yıllarda anne sütü ve bu tür ilaçlarla yapılan çalışmalar, yine de emzirirken güvenle kullanılabilecek birkaç ilaç seçeneği sunmuştur annelere. Setrizin içeren Zyrtec ve Cetryn gibi muadilleri süte çok az geçtiği için kullanılabilir. Montelukast içeren Singulair, Notta, Once Air gibi ilaçlar güvenle kullanılabilmektedir. Bir antihistaminik ve montelukast kombinasyonu olan Levmont ve muadillerinin kullanımı emzirirken önerilmez.
Karbamezepin (Tegretol ve muadilleri), fenitoin(Epanutin, Hidantin v.s) ve valproat (Convulex, Depakin v.s) içeren epilepsi ilaçları genellikle emzirirken kullanılabilir, ancak uyuklama gibi yan etkiler açısından bebek izlenmelidir. Fenobarbital içeren Luminal yüksek oranda anne sütüne geçtiğinden kullanılmamalıdır. Gabapentin içeren Neurontin ve Lamotrigine içeren Lamictal için yeterli güvenlik bilgisi bulunmamaktadır.
Depresyon ilaçlarında yine de baştaki genel kurallara uymak ve bebeği uyuklama açısından izlemek gerekir. Ve en doğrusu mecbur kalmadıkça almamaktır.
Süte geçiş oranı çok düşük olduğu bilinen trisiklik antidepresanlar bu tür ilaçlardan en güvenli olan gruptur. Bu gruba örnek olarak Laroxyl, Tofranil, Anafranil, Sinequan, Norpramin ve İnsidonu verebiliriz.
İlle de seretonin geri alım inhibitörü grubundan ilaç verilmesi gerekirse en güvenli olanı Paroxetine içerenlerdir(Paxil, Seroksat), Prozac ve Cipralex benzerleri tercih edilmemelidir.
Moklobemid (Aurorix, Lobem v.s) süte geçişli az olduğu in yine de muhtemelen kullanılabilen depresyon ilaçlarından birisidir.
Aşağıdaki videolarda Uzm.Dr. Anıl Yeşildal, “Anne Sütü ve Emzirmenin Önemi” ile çeşitli sağlık konuları hakkında bilgiler veriyor.
Annenin kanından %80 oranında süte geçen Lityum tuzları(Lithuril ) kesinlikle kullanılmamalıdır. Largactil, Fluanxol ve Norodol gibi antipsikotikler %1’in altında süte geçişi olduğu için kuvvetle muhtemel güvenli ilaçlardır, ancak yine de çocuğu aşırı uyuklama ve huzursuzluk açısından gözlemekte fayda vardır.
Sıklıkla kullanılan Kaptopri(Kapril, Kaptopril), Dixin, Diltiazem(Diltizem, Altizem, Dilticard, Kardil), Enalapril(Enapril, Konveril, Enalap, Renitec) Propranolol(Dideral), Quinapril(Accuizde, Acuitel) ve verapamil (izoptin) anne sütüne geçişi %5’in altında olduğu için güvenle kullanılabilecek kalp ilaçlarındandır.
Bu gruptan ritim bozuklukları için verilen Amiadaron (Cordarone) %37’yi bulan süt geçişiyle kesinlikle kullanılmaması gereken bir ilaçtır. Atenolol( Nortan, Tenoretic, Tensinor) bazen %19’a varan anne sütü geçişi olduğu çin kullanılmamalıdır. Nadolol içeren Corgard yine çok tercih edilmemesi gereken kalp ilaçlarındandır.
Özellikle Ethinyl estradiol(östrojen) içeren ilaçlar süt salgısını baskılayabilir, Levonorgesterel ve Medroksiprogesteron gibi progesteron içerenler (Mirena, Norlevo, Depo-Provera, Farlutal) güvenli olarak kabul edilmiştir.
Bazı ilaçlar vardır ki anne sütüne geçişi %10’un altında olduğu halde emziriken kesinlikle kullanılamaz veya anne sağlığı için mutlaka kullanılacaksa da emzirmekten vaz geçilmesi gerekir.
Not: Bu yazı, anne sütünden ve anne kanıdan yapılan ilaç ölçümleri sonucu bilimsel verilere dayanarak yazılmıştır, ancak kişisel farklılıklar olabileceği için yine de %100 garanti veremez, herhangi bir sorun halinde yazar sorumluluk kabul etmez, en doğru kararı çocuğunuzu takip eden doktorla birlikte vermelisiniz.
Kızlar aşağıdaki yazıyı okuyunca çok endişelendim.. Sizlerle paylaşmak istedim.
Yazıyı aldığım kaynak http://www.stargazete.com/guncel/calpol-korkusu-93906.htm
Calpol ve Benylin gibi ilaçların İngiltere’de yasaklanması Türkiye’de de panik yarattı. Şurupların çocuklara doktor kontrolünde verilebileceğini söyleyen uzmanlar ‘Bilinçsiz kullanım ölüme sürükler’ uyarısı yaptı
İNGİLİZ İlaç Komisyonu aralarında Türkiye’de de kullanılan Benylin, Calpol gibi ilaçların bulunduğu 117 öksürük ve soğuk algınlığı ilacının 2 yaşın altındaki çocuklar için satışını yasakladı. Bu ilaçlardan 6’sı tamamen satıştan kaldırıldı. Ülkede 5 çocuğunu ölümüne neden olduğu tespit edilen ilaçların 58’i de sergilendikleri raflardan tezgah altına indirildi. Karar, Türkiye’de de endişeyle karşılandı.
DOZ AŞIMINA DİKKAT
UZMANLAR 2 yaşın altında kullanılması sakıncalı olan Calpol gibi bazı öksürük şuruplarının doktor kontrolünde kullanılabileceğini ifade ederek ‘Bu ilaçları reçeteli ve doktor kontrolünde kullanan aileler, endişelenmemeli. Aksi halde doz aşımında pek çok yan etkisi bulunabilir’ yorumunu yaptı. Sağlık Bakanlığı bu ilaçların ocak ayında 2 yaş altı çocuklara kullanımının yasaklandığını bildirdi.
HEKİMLERE GÜVENİN
İÇERİĞİNDE pseudoefedrin alerjik uyarıcı bulunan şurupların tümünün 2 yaşın altındaki çocuklara yasak olduğunu belirten İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Özgür Kasapçopur ‘Bu bilgi, prospektüste de var. Aileler, Türk hekimlerine güvensinler. Hiçbir çocuk hekimi zararlı bir ilacı yazmaz. Zaten Sudafed, Aktifed gibi pseudoefedrin içeren ilaçların 2 yaş altı kullanımı yasak. Bu bilinen bir şey’ dedi.
BAKANLIKTAN UYARI
KONUYLA ilgili daha sıkı önlemler için harekete geçen Sağlık Bakanlığı bundan sonra söz konusu soğuk algınlığı ve öksürük ilaçlarının prospektüsünde ‘2 yaş altındaki çocuklarda kullanımı uygun bulunmamaktadır’ ibaresinin yer alacağını açıkladı. Bakanlık ibarenin ilaç kutularına konması için ilaç firmalarını uyardı. ÖZLEM YILMAZ/İSTANBUL
Sıcak su bal ve limon suyu
UZMANLAR 2 yaş altındaki çocuklar ve bebekler için en etkili soğuk algınlığı ve öksürük bileşiminin, sıcak su, bal ve limon suyu karışımı olduğunu açıkladı. Asırlarca kullanılan bu alaşımın, özellikle bebekler üzerinde, ilaçlardan daha çabuk ve iyi sonuç verdiği İngiliz uzmanlarca da ifade edildi.
İŞTE ÜRÜNLER
İNGİLTERE’DE 2 yaş altındaki çocuklar için yasaklanan ilaçlardan bazıları şöyle: Benylin (tüm ürünleri), Calpol, Tixylix, Bronalin, Boots (1 yaş altı öksürük şurubu) tüm çeşitleri, Ransoms Paediatric Linctus, Optrex Expectorant Likit 50mg, Robitussun öksürük şurubu,Otrivine Çocuk burun damlası, burun damlaları, Illadin, Galen Paed Linctus, Rusco Pholcodine Linctus, Lemeze öksürük şurubu, Junior Meltus. MİHRİŞAH SAFA/LONDRA
Parasetamol reçetesiz kapsamına girmesin
İSTANBUL Eczacı Odası Genel Sekreteri Cenap Sarıalioğlu ‘İngiltere’de parasetamol grubu ilaçlar reçetesiz ilaçlar kapsamındaydı, marketlerde satışı serbestti. Türkiye’de de aynı tehlikeyi yaşıyoruz’ dedi. Sarıalioğlu ‘Halk, vatandaş bu ilacı alırken danışamayacak, komşusudan duyduğunu uygulamaya kalkacak. Bu nedenle reçetesiz ilaç kapsamına girmemeli. Parasetamol içeren ilaçlar, bebekli her evde var. Kesinlikle doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalı’ diye konuştu.
Artık ilaca hastalık aranır hale geldi
TÜRK Tabipleri Birliği Başkanı Prof. Dr. Gencay Gürsoy hekimlerin ve Sağlık Bakanlığı’nın yurt dışında tescil edilmiş olan her ilaca güven duymaması gerektiği uyarısında bulundu. Prof. Gürsoy ‘Giderek hekimler, ilaç üretimi sürecinin bilimsel titizliğinden kuşku duymaya başlıyor. Çünkü ilaç endüstrisi, tekelleşmenin son aşamasına gelmiş durumda. Artık hastalığa ilaç üretmekten çok, ilaca hastalık aranır hale geldi. Dünyada 6 bine yakın ilacın birçoğunun gerçek bir ihtiyacı karşılayıp, karşılamadığı konusunda şüpheler giderek artıyor’ açıklaması yaptı.
Bizdeki etken madde farklı
l CALPOL adlı ilacın üretici firması GlaxoSmithKline İngiltere’nin kararıyla ilgili bir yazılı açıklama yaptı: ‘Türkiye’de 1991’den beri Sağlık Bakanlığı onayı ile kullanılan ‘Calpol’ün etken maddesi parasetamoldür ve kesinlikle haberlerde bahsi geçen pseudoefedrin etken maddesini içermemektedir. 1800’lü yıllarda Avrupa’da keşfedilen parasetamolün güvenilirliği birçok klinik çalışmayla kanıtlanmıştır. Parasetamol içeren Calpol, Avrupa’da pek çok ülkede uzun yıllardar milyonlarca çocukta güvenle kullanılmaktadır.’
Amerika’da 125 çocuk hayatını kaybetti
l CERRAHPAŞA Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rasim Küçükusta öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının hiçbir faydasının olmadığını söyledi. Prof. Küçükusta ‘Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) geçtiğimiz günlerde 356 sayfalık bir rapor yayınlayıp 6 yaşın altındaki çocuklara ‘öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının yasaklanmasını’ tavsiye etti. Bu ilaçların etkili olduklarını gösteren bilimsel kanıtlar yok, üstelik yan etkileri var’ dedi. Amerika’da 35 yıl içinde 125 çocuğun reçetesiz ilaçlar yüzünden öldüğünü ifade eden Prof. Küçükusta ‘Bizde de Sağlık Bakanlığı geçen sene bu tür ilaçları ödeme kapsamından çıkarmıştı. Bu çok eleştirilmişti ama, ne kadar yerinde bir karar olduğu şimdi apaçık ortada’ yorumunda bulundu.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası