Taflan Turşusu Nasıl Yapılır

Siyah renginden dolayı karayemiş olarak da bilinen ve namı diğer taflan olan faydalı bir bitkiden bahsedeceğiz bugün sizlere. Doğu Karadeniz yöresi taflan yetiştiriciliği bakımından oldukça zengindir. Çalı biçimindeki ağaçları kış aylarında da yeşil kalır. Sulu ve çekirdekli bir yemiş özelliğinde olan taflan şeker hastalarının kan şekerini düzenleyici özelliğinde olmasından dolayı, bu kişiler için ayrı bir öneme sahip bitkidir.

Çok fazla tüketildiğinde besin zehirlenmesi tarzında belirtiler yapan bu meyve ideal ölçüde tüketilirse sağlığımız için çok faydalıdır. Böbreklerdeki taşları düşürür, yüksek C vitamini içerdiğinden bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. Antioksidan etkisiyle toksik maddeleri dışarıya atar ve hücre yenilenmesini sağlar.

[renkbox baslik="Yonca Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="funduszeue.info" resim="funduszeue.info" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]

Ham iken yeşil renginde olan ve olgunlaşmayla birlikte siyaha yakın mor renginde olan taflan, şekil olarak da kiraz meyvesini andırmaktadır. Ilıman iklimi seven bir meyve olarak, Karadeniz kıyıları taflan yetiştiriciliği için uygun yerlerdir. Ülkemizde taflan meyvesinin anavatanı olarak da Karadeniz yöresi bilinmektedir.

Taflan (Karayemiş) Nedir?

Taflan meyvesinin ilk keşfi süs bitkisi olarak olsa da, sağlığa olan faydalarının öğrenilmeye başlanmasıyla daha çok meyve olarak tüketilmeye başlanmıştır. Ülkemizde Karadeniz illerinde çokça yetişmesinin yanı sıra, dünya üzerinde de pek çok ülkenin yetiştiriciliğini yaptığı ve yararlandığı bir meyvedir.

Laz kirazı ya da Hint kirazı olarak da isimlendirilen karayemiş, nemli ve gölge alanlarda verimli bir şekilde yetişir. Amerika ve Avrupa’da oldukça yaygın bir biçimde yetiştirilen ve sağlık alanında yararlanılan bir meyvedir. Taflan yaprakları ile taflan suyu hazırlanıp tüketilmesi de sağlık için çok faydalıdır.

Gülgiller ailesinden olan bitki çalı formundadır, ancak 6 metreye kadar uzayabilmektedir. Kış aylarında yapraklarını dökmez, herdem yeşildir. Yaprakları parlak ve tüysüz bir yapıdadır. Şekli ise oval ve hafif geriye doğru kıvrıktır.

Meyveleri tıpkı bir üzüm salkımına benzer. Önce kırmızı olan meyveleri olgunlaştıkça siyaha dönüşmektedir. Ovalimsi olan meyveler oldukça serttir. Sonbahar aylarında açan çiçekleri ise beyaz renktedir.

Halk arasında karayemiş olarak bilinen besin, daha çok meyveleri için tüketilse de aslında yaprakları da çok ciddi bir şifa kaynağıdır. Taze olan yaprakları; tanen, şeker, glikozid ve kalsiyum oksalat içermektedir. Yapraklarından hazırlanan çay; bronşiti keser, sinirleri yatıştırır, kas spazalarını giderir, öksürüğü keser, adet düzensizliklerine iyi gelir ve demir eksikliğini önler.

Taflan Nasıl Kullanılır?

Kiraz görünümünde olan taflanın meyveleri taze olarak tüketilmektedir. Yapraklarını ise suyu sıkılarak tüketildiğinde oldukça lezzetli ve sağlıklı bir kullanım amacı vardır. Meyvelerinden elde edilen tohumların insülin direncine olan olumlu etkisinden dolayı, şeker hastaları için doğal bir insülin niteliğindedir.

Yapraklarından elde edilen taflan suyu, şiddetli öksürüğün kesilmesi için birebirdir. Taflan bitkisinin yapraklarının zehirli özellikte olmasından dolayı taze olarak değil, kurutularak tüketilmesi tavsiye edilir. Kuru taflan yaprakları su buharında sıkılarak suyu çıkarılmakta ve bu şekilde kullanılmaktadır.

Taflan meyvesi ve yaprağı ile insan sağlığı için antioksidan görevi niteliğinde olduğu için gençliğin anahtarı bu meyvede gizlidir denebilir. Taflan turşusu da sıklıkla tercih edilen diğer bir kullanım şeklidir.

Özellikle Karadeniz yöresinde taflan turşusu kavurması meşhurdur. Yapımından kısaca bahsedecek olursak; önceden salamura şeklinde turşusu yapılmış 2 kase dolusu taflan alınır. Meyvelerin çekirdekleri tek tek ayıklanır.

Bir kabın içerisine konulup üzerine su eklenir. Suyu birkaç defa değiştirilip fazla tuzdan arınması sağlanmalıdır. 2 yemek kaşığı tereyağ ve 1 yemek kaşığı fındık yağı bir kap içerisinde eritilir. İçerisine irice doğranmış 2 adet kuru soğan eklenir. Hafif ateşte karamelize oluncaya kadar kavurduğumuz soğanların üzerine isteğe bağlı olarak tuz ve acı biber eklenir.

Soğanlar sık sık karıştırılarak pişirildikten sonra daha önce çekirdeklerini temizlediğimiz taflan turşusu eklenir. Eşir dağılım oluncaya kadar karıştırıp ocaktan alınır Ve taflan turşusu kavurmamız servise hazır…

Genellikle yöresel olan lezzetler herkesin damak zevkine hitap etmemektedir. Taflan da bunlardan biridir. Kimisine göre harika bir lezzete sahipken, kimilerinin hiç hoşuna gitmeyebilir. Ancak bu şekilde turşu veya kavurma halinde yiyemezseniz dahi, taze olarak tüketmenizi öneririz. Çünkü sayısız faydaları olan bir besinden olabildiğince istifade etmemiz bizim yararımıza olacaktır.

Taflanın Faydaları Nelerdir?

Bu bitkinin hem meyveleri hem de yaprakları tam bir şifa deposudur. Market ve pazarlarda çok sık rastlamadığımız karayemiş, en azından meyve verdiği dönemde tedarik edilerek tüketilmelidir.

Doğanın bize sunduğu sayısız yararlı sebze, meyve varken ilaç kullanımını en sona bırakmak, sağlığımız için yapacağımız en doğru davranış şeklidir. Taflanın veya bilinen diğer adıyla karayemişin ispatlanmış faydaları şunlardır;

• İdrar söktürücü özelliği bulunmaktadır. Bu sayede böbreklerdeki taş ve kumun düşmesine yardımcı olmaktadır.
• Öksürük ve bronşit gibi hastalıkların tedavisi için doğal bir seçenektir. Özellikle günlerce geçmeyen, kronik öksürüklerde fayda sağlar.
• Sinirleri yatıştırıcı etkisi, asabiyet problemi olanların kullanabilecekleri doğal bir sakinleştirici özelliği taşımaktadır. Günlük stresin ve zihin yorgunluğunun atılmasını sağlar. Vücuda zindelik verir.
• Hafızayı kuvvetlendirme ve beyin sağlığını koruma gibi özellikleri sayesinde alzheimer riskini önler.
• Diyabet tedavisini olumsuz yönde etkilemediği tespit edilmiştir. Ancak tüketirken aşırıya kaçmamakta fayda olduğunu hatırlatalım.
• Cilt hastalıkları gibi önemli hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için taflan, uzmanlar tarafından önerilmektedir. Cildin daha sağlıklı ve parlak olmasını sağlar.
• Hücreleri yenileyerek yaşlanmayı geciktirir.
• Nefes sıkışması ve kalp ritmindeki bozuklukların düzelmesinde taflan bitkisinin olumlu etkisi oldukça yüksektir.
• Kadınların sıkça yaşadığı adet gecikmelerinde meyvesi ya da yaprağının suyu kullanıldığında iyi bir adet söktürücü niteliğindedir.
• Karayemişin faydalarından yararlanabilmek için aşırı tüketmekten kaçınmak ve ayarında kullanmak gerekir. Aksi halde etkisi yüksek olması fazla kullanıma bağlı olarak yarar yerine zarar verebilir. Örneğin sinirleri yatıştırma özelliği nedeniyle çok fazla tüketilirse, bu kez de kan şekerinde düzensizlik yaratabilir.
• Antioksidan özelliği ile vücuttaki toksik maddelerin atılmasını sağlar.
• Vücuttaki serbest radikallerle savaşarak kanser oluşum riskini azaltır.
• Yüksek C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Bu da tek başına birçok hastalığa karşı koruma sağlıyor anlamına gelmektedir.
• Kaslarda meydana gelen kasılmaları geçirir.
• Demir eksikliğini giderir, bu sayede anemi hastalarının tedavisine yardımcı olmaktadır.
• Taflanı birçok diyet listesinde de görmüşsünüzdür. Tok tutma özelliği sayesinde, kilo vermek isteyen kişilerin rahatlıkla tüketebileceği bir gıdadır.
• Sindirim sistemini düzenler, bağırsakların düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
• Midedeki hazımsızlık ve şişkinlik sorunlarına iyi gelir.
• Üreme hormonları üzerinde pozitif etki yarattığından, kısırlık sorunu yaşayan kişilere önerilmektedir.
• Midede meydana gelen ülsere iyi gelmektedir.
• Kalsiyum içeriği sayesinde kemik gelişiminde faydalıdır. Bu nedenle her yaş grubundan kişilerin tüketmesi gereken bir besindir.

Taflanın Yan Etkileri Nelerdir?

Taflan genel anlamda sağlık için son derece faydalı bir meyve türüdür. Antioksidan özelliği nedeniyle hücrelerin yenilenmesine katkı sağlayan taflan, bilinen yan etkileri olmayan bir meyvedir. Bilinçli kullanıldığında yararları saymakla bitirilmeyecek ölçüde faydalıdır.

[renkbox baslik="Menengiç Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="funduszeue.info" resim="funduszeue.info" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Bu noktada yapraklarının zehirli olması, kuru olarak tüketilmesini gerektirirken, bu bilginin bilinmeden taflan yapraklarının taze olarak tüketilmesi, zehirlenme yan etkisi gösterebilir. Diğer yandan aşırı taflan tüketimine bağlı olarak vücuttaki bazı değişimler de taflan meyvesinin yan etkileri arasında sayılabilir.

Ancak ölçülü ve doğru bir şekilde tüketildiğinde taflanın yan etkilerinden söz etmek mümkün değildir. Dünyanın sağlık için benimsediği bir meyve olarak ülkemizde de oldukça bol bir şekilde yetişmektedir.

Ülkeyi hatta dünyayı beton ve plastik istila etmeden önce; taş, toprak, su ve ahşabın hâkimiyeti vardı. Bunlar insan sağlığı için fevkalade mühim şeylerdi.
Betonarme denilen, nefes almayan ucubelerin içinde hapsolmadan önce binalarımız nefes alıyordu. Gerek binaların muayyen yerlerinden açılan delikler, gerekse kiremitten yapılmış çatıyı odadan tahtalarla ayırıp “tavan arası” diye adlandırdığımız bölmeler bizim sağlıklı nefes almamızı sağlıyordu.
Tavan arası bir nevi “hanenin” çok amaçlı yeriydi. Kullanılmayan veya kullanma zamanı gelmemiş bazı eşyalar orada saklanırdı.
Bundan yarım asır önce tam bir tarım toplumuyduk. Çok az şeyi satın alırdık. Özellikle yiyecek maddelerimiz kendimiz temin eder, onları uzun süre muhafaza etmenin yollarını arardık. Bulurduk da.
Yiyecek maddeleri “jelatin” denilen “ne idüğü” belli olamayan renkli kağıtlar içine konulmadan önce, biz onları; tavan arsında, toprakta, samanlıkta, kilerlerde muhafaza eder, bazılarını da turşu kurarak uzun zaman kullanılmasını sağlardık. Fazla tercihimiz yoktu. Çünkü o zamanlarda her sebze ve meyve “zamanında” bulunurdu.
Fasulye, salatalık, domates, patlıcan, biber, maydanoz, nane gibi sebzelerin “taklidi” yoktu. Günümüzde bunların “kopyaları” yapılmış olup, sadece lezzetlerini kopya edemediklerinden eskisinden (aslından) farklıydı.
Turşu her evin vazgeçilmez besin maddelerinin başında gelirdi. Özellikle Karadeniz´de her tür sebzenin turşusu olduğu gibi bazı meyvelerin de turşusu kurulurdu. Bunların başında kiraz ve taflan turşusu gelmektedir. Diğer turşular sebzelerden olurdu.
Turşu kurmak mühimdi. Belli zamandan sonra hangi bitki kullanılmışsa, yavaş yavaş tüketilmesi gerekirdi. Turşular daha çok “kavurma” denilen yollarla tüketilirdi.
Bölgemizde kiraz ve taflan turşuları özel yapılırdı. Tabii kavurması da…
Kendi besinimizi kendimiz mamul hale getirirdik. Turşunun kurulması ve saklanması zaman isterdi. Yani sabır isterdi. Ancak yapılmazsa fazla bir şansımız yoktu. Bundan dolayı ister besin, ister eşya olarak bulunan her şey çok değerliydi.
Gelelim turşunun kavrulmasına.
Burada yemek tarifi verecek değilim. Hele Karadenizliye hiç. Her Karadeniz kadını turşuyu kurmasını da, kavurmasını da iyi bilir. Zaten kavrulması için çok şey gerekmiyor. Biraz soğan, biraz sıvı yağ, biraz baharat ve bir miktar da tereyağı.
Hangi oranda karıştırılır, ateşte ne kadar kalır bilmem. Bildiği o ki, yemeden önce burunların ziyafet çektiği nadir yiyeceklerdendir. Hele o dumanının kokusu var ya en değme besinlerde yok. Peki ya yanında nar gibi kızarmış mısır ekmeği… Yeme de yanında yat.
Çok şey besinlerin renkli kâğıtlar içine hapsolmasıyla tadı kaçtı. Çünkü hapsedilmiş besinlerden lezzetli kokular gelmez. Her ne kadar onlardan da tuhaf “kokular” geliyorsa da; üretici firmanın “Son kullanma tarihine dikkat etmemişsiniz” savunması ve açıklamasıyla her şey son bulur.
Daha taflan turşusu kavurmasına gelmedik.
Ne fark eder, zaten hayatımızdan yavaş yavaş çekiliyorlar.
Artık burnumuza gelen kokular başka.
Olsun, onlara da alışırız. Ancak gerçek bir turşu kavurması yememiş yeni nesle nasıl bir şey kaybettiğini nasıl açıklayabiliriz?
Afiyet olsun efendim. Güzel kokuyor değil mi?

Etiketler:betondünyajelatinMaddelerplastik istilaÜlkeyi hattayiyecek