Cenaze Namazı Için Abdest Alınır Mı

Cenaze namazı abdestsiz kılınır mı sorusu, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yanıt verildi. Bir yakının cenaze namazına katılacak olan Müslümanların merak ettiği cenaze namazı abdestsiz kılınır mı sorusu, Diyanet İşleri Başkanlığı resmi internet sitesi üzerinden yanıtlandı. 

CENAZE NAMAZI ABDESTSİZ KILINIR MI?

Namazın genel kabul şartları, cenaze namazı için de aynen geçerli durumdadır. Bu sebeple, cenaze namazının geçerli olması için, sünnî alimlerin çoğunluğu, abdestli olmayı mecburi kabul eder. Sadece Şa'bî isimli sünnî fıkıhçı, cenaze namazında taharet (abdest) şartını kabul etmez. Bu bakış açısına göre, rükû ve secde olmadığı için, cenaze namazına cenaze namazı değil, dua denilmesi daha uygun olur. (İbn Rüşd, Bidâyetü'l-Müctehid, 1/, Türkçesi: Bidâyetü'l-Müctehid, 1/, Beyan Yayınları) 

Aynı biçimde Caferî Mezhebi de ölüye namazda, hadesten ve necasetten taharet kuralları ile diğer namaz şartlarını aramaz; fakat ihtiyat, namazdaki bütün vaziyetlerin, cenaze namazında da aynen uygulanmasıdır.

Abdestsiz olunur da cenaze namazının kaçırılma durumu varsa, Hanefi Mezhebine göre, teyemmüm yaparak cenaze namazı eda edilebilir; diğer üç sünnî mezhebe göre ise, cenaze namazı teyemmümle eda edilemez.

Bu bilgiler kapsamında, cenaze namazı abdestsiz de eda edilebilir. Fikri, sünnîler bakımından kabul edilebilir bir bakış açısı değildir. Cenaze namazı, ana fikir olarak ölüye bir dua gibi olmakla beraber, tıpkı diğer namazlar gibi aynı önemle ve aynı kabul şartları gözetilerek eda edilmelidir. 

Abdestsiz bulunulan vaziyetlerde, ya hemen sembolik abdest ve gusül anlamında olan teyemmüm yapılmalı veya cenaze namazı farz-ı kifaye olduğu için başka kılanlar olduğunda kenarda durulmalıdır.

HÜKMÜ NEDİR?

Cenaze namazı,farz-ı kifâyedir. Müslümanların ölen din kardeşlerine karşı yerine getirmeleri gereken dinî vecîbelerin başında gelen cenaze namazının kılınması ve bunun için gerekli hazırlıkların yapılması gelir. Kadın olsun erkek olsun yalnız bir kişinin bu namazı kılmasıyla farz yerine getirilmiş olur.

KAÇ REKAT?

Vakit namazlarına göre farklılık gösterir. Namazda rüku ve secde bulunmamaktadır. Duaların okunuşundan itibaren selam vermeye kadar toplamda bir rekat bulunmaktadır. Cenaze namazında sadece kıyam ve tekbir vardır. Ayakta kılınan bir namazdır ve namazda 4 kez tekbir getirilir. 

FARZ MI?

Müslümanların ölen din kardeşlerine karşı yerine getirmeleri gereken dinî vecîbelerin başında cenaze namazı vardır. Farz-ı Kifaye olan cenaze namazı, birkaç kişi namazı kılarsa diğerlerinden bu farz sakıt olur [düşer]. Yani bir müminin vefat ettiğini haber alan erkeklere, erkek yoksa kadınlara cenaze namazı kılmak, gasl, techiz ve defn farzı kifayedir.

CENAZE NAMAZININ KABUL OLMASI İÇİN ŞARTLAR NELERDİR?

- Meyyit (Ölü) Müslüman olmalıdır.

- Yıkanmış olmalıdır. Yıkanmadan gömülen, üzerine toprak atılmamış ise, çıkarılıp yıkanır, sonra namazı kılınır.

- Cenazenin veya bedeninin yarısı ile başının veya başsız yarıdan fazla bedenin, imamın önünde bulunması lazımdır.

- Cenaze, yerde veya yere yakın, ellerle tutulmuş veya taşa konmuş olmalıdır.

- Cenaze, imamın önünde hazır olmalıdır.

- Cenazenin ve imamın avreti örtülü olmalıdır.

CENAZE NAMAZININ FARZLARI NEDİR?

Cenaze namazının farzı ikidir.

1- Dört kere tekbir getirmek.

2- Ayakta kılmak.

Özürsüz, oturarak veya hayvan üstünde kılmak caiz değildir. Yağmurdan, çamurdan dolayı hayvandan inemezse caiz olur.

Değerli kardeşimiz,

Cenaze namazı da dahil olmak üzere farz, vacip, sünnet ve müstehab bütün namazlar, ancak abdestli bir vaziyette kılınabilir. Su bulunmadığı, ya da bulunup da kullanmaya engel bazı hususlar mevcut olduğu zaman, onun yerine teyemmüm edilir ki, bu da abdest anlamında manevi bir temizlik ve silah sayılır.

"Cenaze namazı bir namaz olmaktan ziyade bir duadır, bu nedenle abdestsiz de kılınabilir." diyenler varsa, namazın baştan sonuna kadar bir dua ve zikir olduğunu anlamayanlardır.

Beş vakitte kılınan namazın rukü ve secde yapılarak kılınmasını emreden din, cenaze namazının rükusuz ve secdesiz kılınmasını emretymiştir. Ama ikisini de namaz ismiyle anmış ve ikisi için de abdest bakımından aynı ameliyeyi istemiştir.

Namazın genel sıhhat şartları, cenaze namazı için de aynen geçerlidir. Dolayısıyla, cenaze namazının sahih olması için, Sünnî fukaha çoğunluğu, abdestli olmayı zorunlu görür. Yalnızca Şa'bî adlı Sünnî fakih, cenaze namazında taharet (abdest) şartını aramaz. Bu yaklaşıma göre, rükû ve secde bulunmadığından, cenaze namazına cenaze namazı değil, dua denilmesi uygun düşer. (bk. İbn Rüşd, Bidâyetü'l-Müctehid, 1/, Türkçesi: Bidâyetü'l-Müctehid, 1/, Beyan Yayınları) Aynı şekilde Caferî Mezhebi de ölüye namazda, hadesten ve necasetten taharet şartları ile diğer namaz şartlarını aramaz; ancak ihtiyat, namazdaki bütün durumların, cenaze namazında da gözetilmesidir.

Abdestsiz bulunulur da cenaze namazının kaçırılma endişesi varsa, Hanefi mezhebine göre, teyemmüm ederek cenaze namazı kılınabilir; diğer üç Sünnî mezhebe göre ise, cenaze namazı teyemmümle kılınmaz.

Bu bilgiler ışığında, "cenaze namazı abdestsiz de kılınabilir" görüşü, Sünnîler açısından makbul bir görüş değildir. Cenaze namazı, temelde ölüye bir dua niteliğinde olmakla birlikte, tıpkı diğer namazlar gibi aynı ciddiyetle ve aynı sıhhat şartları gözetilerek kılınmalıdır. Abdestsiz olunan durumlarda, ya hızlıca sembolik abdest ve gusül anlamında olan teyemmüm edilmeli, ya da cenaze namazı farz-ı kifaye olduğu için başka kılanlar bulunduğunda kenarda beklenmelidir.

(Vecdi AKYÜZ)

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet