Oto Teyp Entegre Tamiri

Aslında sağlam teyp ilk sapıtmasından sonra yatmaya başladı ,ondan öncesinde bi problem yoktu ama sapıttıktan sonra ve bi sene sonrasında dahi akıl hala yerinde değil tam.
Cihaz motorize kafa , hatta istaneilen pozisyonda kafayı sabip tutarak öyle yarım açı olarak ta kullanabiliyosunuz eğeer sürüş pozisyonundan aşağıda bi yere monte ettiyseniz.Ama dediğiniz gibi cd okumada , motorize kafa pozisyonu değişiminde veya herhangi başka fiziksel bi değişiklike arızalanmıyo.Tamamen kafasına göre.Bozulduğu bi an usta kafa ve makinenin bağlantı noktalarını tinerlediği kulak pamuğuyla temizledi ve çalıştı.Yattığı için rutubet almıştır dedi.O gazla eve kadar getirdi teyp ben ama kapıda yine gitti.Bu sefer evde içini açıp komple kolonyalı pamukla hafifçe sildim vidaları geri takıp arabaya indim düzeldi.Sonra bi arkadaşıma giderken yine gittİ.Sonrada hiç bi sebep olmaksızın yine düzeldi Yarın ne yapar bilmiyorum.Dediğiniz gibi inşallah benim anlamadığım ama basit bi problemdir.Sağlam teyp yattıktan sonra sapıtmışsa genelde servo motor hareketli flex kablolar 0/1 switch gibi malzemeler sıkıntı yaratır.Bunlara kullanıcı olarak birşey yapmanız mümkün değil.

Servo motor cd nin dönmesini sağlar.Optiği ile geri hareket ettiren motor servo değildir bozulmaz(zaten cd okumayla ilgili sıkıntınız yok)

Hareketli flex kablo kafa ayrılabilen bazı cihazlarda olur.Kafa kısmı ile teybin ana ünite arasında bağlantı kurar(dediğiniz arıza ve arızalara benzer durumlar yaratabilir cihazlarda)

0/1 switchler ise cd ünitede motorun dibinde bulunur.Optiğin en başa geldiğini anlayıp optiğe ait motoru durdursun diye(cihazda cd arızası yok alakasız bir durum yai.Ayrıca motorize panelli cihazlarda panel pozisyonun belirlenip panel motorunun doğru yön ve miktarda çalıştırılmasında yardımcı olur.Motorize panelde bu swicth arızalarında panel açılmaz açılsa kapanmaz vs gibi abuk şeyler olur.)

Eğer cihazınız motorize panel değil normal düğmeye bas kafa kendi ağırlığı ile aşağı düşen bir cihazsa (piyasa adıyla hidrolik yada bayılan kafa vs de denir) kafa üzerindeki ve teypteki sarı konnektörleri bildiğimiz silgi ile silip temizleyin.Kafa tam sorunsuz otursada iletimle ilgili bir sıkıntı olabilir.Silgi yoksa zippo benzini ile diş fırçası ile fırçalayın(plastikte renk almaz tabi hemen silin genede bulaşanları)Şimdiye kadar elektronik işlerimde tamir, devre yapımı bir çok konuda başımdan ilginç olaylar geçti bir çoğunu unutmuşumdur ama bana ve bir çok elektronikciye basit gelen bilgilerin ne kadar değerli olduğunu unutmamak gerekli ara sıra forumda ya da blog üzerindeki yorumlara cevap verirken bazı bazı püf noktalarını paylaşıyorum ama blog üzerinde toplu olarak aktarmak daha iyi olacak aklıma geldikce bu bilgileri paylaşacağım.

Geçenlerde benim elektroniğe başladığımdan beri alışkanlık haline getirdiğim lehimleme sonrası sellozik tiner ile kartı temizle bir tecrübe sorası önemini kazanmış

Sevgili arkadaşlar; Bu mesleğe yeni başlamış ya da başlayacak arkadaşlara bir bilgi, bir ipucu niteliğinde olan bir anımı sizlerle paylaşmak istiyorum, bundan yıllar önce mesleğe yeni başladığım yıllarda bir oto teybi tamir için getirilmişti o zamanın bilgisiyle teybi açtım ve çıkış katındaki entegrenin arızalı olduğunu büyük bir araştırma sonunda buldum, gururlanmıştım hemen malzeme satıcısından aynı kodlu elemanı aldım ve yerine taktım teyp gayet güzel çalar olmuştu içine birde Orhan abimizin kasedini koyarak gelen geçene dinletiyordum.

Bizim teyp biraz çaldı daha sonra sesi tuhaflaştı sonrada büsbütün kesildi, tekrar içini açtım entegre acayip ısınmıştı, herhalde bu entegre kaliteli değil diye düşündüm yeniden aldım tekrar yerine taktım bu sefer çevredeki tüm elemanları kontrol etmeyi ihmal etmedim, teyp yeniden camlaya başlamıştı, yarım saat sonra gene aynı dert kızmaya başlamıştım ve bu entegreyi değiştirme olayı birkaç kere tekrar etti hatta kaliteli malzeme getirmiyorlar diye malzemeciye de çıkışmıştım ama sorunu bir türlü bulamıyordum, artık bu iş beni aşıyordu acaba bu mesleği bıraksam mı diye bile düşündüm.

Sonra birilerinden yardım alma fikri belirdi dükkanımın bulunduğu yere yakın eski bir tamirci abimiz vardı mektep, medrese görmemişti ama deneyim, pratiklik onda fazlasıyla vardı, utana sıkıla ona sordum abi dedim böyle böyle bana önce söyle bir baktı acaba bu püf noktasını ona söylesem mi diye düşündü sonra herhalde boynumun büküklüğüne kıyamadı ve kırk yıl düşünsem aklıma gelmeyecek bir şey söyledi.

Bir hırdavatçıya git ve oradan bir adet selülozik tiner al ve bir fırça yardımıyla entegrenin bacaklarının arasını ve diğer elemanları güzelce lehim tarafından temizle dedi ve aynen öyle yaptım ve artık teyp bir daha bozulmamıştı o gün bu gündür havya ve olcu aletimin yanında sürekli bir fırça ve tiner bulundururum bir eleman değiştirdim mi hemen temizlerim yüksek frekans ve ses frekansıyla uğraşacak arkadaşlar sizlerde öyle yapın artık teyp tamir etmiyoruz ama deneyimli kişilerin sözlerini dinliyoruz, umarım sizleri sıkmamışımdır herkese kolay gelsin Hazır aklımdayken unutmadan bende bir anımı anlatayım uzun süre önce yaklaşık 7 yıl olmuştur kadıköyde çalışırken bol bol monitör tamir ederdim o zamanlar CTR tüplü monitörler çok kullanılıyordu nasıl desem otomatiğe bağlamış haldeydim biri geliyor biri gidiyor bir çok modelin horzantal transistörleri arızalanıyor transistörü ve bir kaç kondansatörü değiştirince çalışırlardı sonrası test işleri

Değişik piyasa malı olmayan bir marka monitörde yine aynı arıza ile karşılaştım horzantal transistörünü, kondansatörleri değiştirdim monitörü çalıştırmadan önce belli başlı bölümleri kontrol ettim sorun yoktu monitörü çalıştırdım anında transistor arızalandı kısa devre oldu hiç ummazdım sorun yoktu EHT trafosundan şüphelendim ama elimde parça yok zaten klasik monitörlerin bile trafosunu zor buluyorduk bir de taktığım transistor daha önce denenmemişti çıkma değildi ama yinede insanın içine kurt düşüyor belki de transistor de bir sorun var diyerek yenisini taktım.

Yine aynı sorun oldu transistör yandı elimde havya yolları takip etmeye başladım bir yandan ölçüm yapıyorum bazı yerlerin lehimlerini tazeliyorum EHT trafosunun lehimleri gayet iyi nede olsa önemli bir bölge lehim bol olur derken refleksmi desem EHT`nin kollektör bacağına havya deydi alışkanlık bari soğuk lehim geçeyim dedim oda ne havya kollektör bacağındaki lehimi ısıttığı anda lehim pelte gibi düşü verdi kartın pad, delik kısmı sanki hiç lehimlenmemiş gibi temizlendi, lehimin iç rengide çok koyuydu kartı gören lehim pompası ile bacağı ayırdım sanar o kadar temizdi

Mer sorun soğuk lehimmiş ama bu klasik değil gizli soğuk lehim o anda kafamdan olasıkıllar sıralandı nede olsa yüksek voltaj, frekans var içerden ark yayıp kesin transistörü yakıyordur dedim kollektör ucunu iyice lehimledim transistörü değiştirdim monitör çalıştı uzun süre test ettim hiç sorun çıkarmadı şans işte havya deymese lehimlemeye kalkmasam sorunu bulamazdım

O günden beri EHT gibi kaba bölgelere lehimleri taze olda soğuk lehim geçerim sadece puntalı ve çift katlı pcb lerde uğraşmamLehim aralarını temizlemede tiner yada izopropil alkol kullanılır ama bunlarında birtakım sakıncaları vardır. Bu tür maddeler çok iyi temizleyici olabilir ancak bazı metallerle tepkimeye girerek oksitler oluşturabilir ve ayrıca temizlemek istediğim kalıntıları etrafına dağıtabilir.

Bir söz vardır ” en güzel temizlik kirlenmemektir ” diye, aynı hesap lehimlemeyide kirletmeden yapmalısınız. Kullandığınız pasta ve lehim kalitesiz ise lehimleme sırasında eriyip yarı iletkenlik özelliğine dönüşebilir. Bunu önlemek için lehimi ve pastayı kararınca kullanınız.

Pasta demişken, bunun bazı türleri bulunmaktadır. Çoğu kişi krem pasta kullanır. Birde pastanın sıvı olanları var. işte bu sıvılarında 2 ayrı çeşidi var. Biri alkol yapılı olup iletken değildir ve smd malzemelerin bacaklarına sürülür. Lehimleme sırasında kalıntı bırakmaz. Diğeri ise asit yapılı olup yarı iletken özelliği gösterir.

Malzemenin sadece bacağına yada lehimlenecek yüzeye sürülür. Oksit temizlemede kullanılır ve asla devre üzerine sürülmez çünkü iletken olabilir. İşte ben lehim yaparken en çok bu bahsettiğim sıvı olanları kullanırım. Bu sayede daha temiz bir lehim yapmış oluyorum ve tinerle temizleme gereği hiç duymadım.

Benimde başımdan geçen ilginç bir olayı anlatayım:

Gençliğimde bu tamir işleriyle çok uğraşırdım. Akrabalarımızın eşyalarını ve kendi bozulan cihazlarımı kendim onarırdım. Bu sayede hem işi öğreniyor hemde bozuk cihazımı yapmış oluyordum. Bir ara elime bir fotosel geçti. Sokak lambalarına bağlanan eski bişey. İlk başlarda sağlamdı ama bir süre sonra arızalandı. Tamir edeyim diye içini açtım ve ilk aşamada bozuk malzeme bulamadım. Her halde entegre gitmiştir diye gittim aynısından aldım ve taktım ama nafile. 2 sefer değiştirdim yine olmadı. O zamanlar pc, internet ve datasheet imkanım yoktu. Bu entegre hakkında hiç bir şey bilmiyordum.

Cihazın içinden test etmek için söktüğüm her malzeme sağlam çıkıyordu. Ne yaptıysam olmadı. test etmediğim birtek besleme kondansatörü kalmıştı. Düşündüm ki bu bozulsa sadece kapasitesi düşer ve devre normal çalışmaya devam eder. Çünkü devrede fazla akım harcayan bir eleman yoktu. Ayrıca devre üzerinde kısadevre ve soğuk lehim gibi durumlarda yoktu. Zaten havyanın değmediği yer kalmamıştıki. Neyse, entegrenin beslemesini, yolları takip ederek buldum.

Doğrultucu diodun girişinde gerilim var, çıkışında ise nasıl oluyorsa yok. Ama diod sağlam. Artık dayanamadım dedimki, şu kondansatörü sökeyimde tam olsun. Neyse bunuda söktüm ve ne göreyim… kondansatörün bacaklarına voltaj verince kısadevre oluyor. İlk defa kondansatörlerin içindeki levhaların birbirine temas edebileceğini gördüm. Böyle bişey sizinde başınıza gelebilir dikkatli olun.Ülkemizde tamir konusunda sürücülerin sıkça karşılaştığı sorunlardan biri oto teyp tamiridir.
Teyp tamirinde oto elektrik tamircilerinin tercih edilmesi bu sorunları doğuran en büyük etkenlerden birisidir. Teyp tamiriyle oto elektrik tamiri arasındaki ayrımın farkına varılmaması teybin tamir edilmek yerine bozulabildiğini gösteriyor.
Bir teyp tamircisi oto elektriğini tam olarak bilmese de teyp içerisindeki elektrik devresinin çalışma prensibini bilmek zorundadır. Oto elektrik tamircisi ise teyp tamiri konusunda bilgi sahibi değildir. Dolayısıyla teybinizi tamir ettireceğiniz servisi iyice araştırıp, seçmeniz gerekir.Oto Teyp Arızasında İzlenecek Yollar

Oto teyp tamircisine aracınızı götürdüğünüzde teybinizle ilgili şikayetinizi anlatın. Tamirci ya da servis şikayetinizi dinledikten sonra teybin ne tür bir arızası olduğunu ve nasıl tamir edilmesi gerektiğini aktarır.

Bozulan teybinizin garanti süresi devam ediyorsa teybi garanti servisine götürün. Aksi durumda teyp başka bir servis tarafından açıldığı için garanti geçerliliğini yitirir.

Teyp tamirinde tamirci öncelikle teyp üzerinde kısa devre, elektrik kaçağı gibi durumların olup olmadığını kontrol eder.

Teyp üzerinde elektrik devresiyle ilgili bir sorun varsa eğer teybi oto elektrikçisine götürmeli ve sorunun nasıl çözüleceği konusunda bilgi almanız gerekir. Böylelikle aracınızın tüm elektrik devresine zarar verilecek davranışlardan kaçınılmış olunur.

Teyp üzerindeki herhangi bir parça işlevini yitirmişse orijinal parçayla değiştirilmelidir. Bozulan bir parça tamir edildikten sonra yerine takılmalı ve görevini yaptığından emin olduktan sonra teyp çalıştırılmalıdır.