Insanda Üremeyi Sağlayan Yapı Ve Organlar
<== 7.Sınıf Konularına geri dön
Ortaokul seafoodplus.info ==> 6. Ünite: Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme ==> İnsanda Üreme, Büyüme ve Gelişme
Kazanımlar
F İnsanda Üreme, Büyüme ve Gelişme
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu / Kavramlar: İnsanda üreme, insanda üremeyi sağlayan yapı ve organlar, sperm, yumurta, zigot, embriyo, fetüs ve bebek arasındaki ilişki
F İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları şema üzerinde göstererek açıklar.
a. Üreme hücrelerinin yapıları verilmez.
b. Neslin devamı için üreme hücrelerinin oluşturulduğu vurgulanır.
c. Üreme sistemi sağlığında hijyenin önemi vurgulanır.
F Sperm, yumurta, zigot, embriyo, fetüs ve bebek arasındaki ilişkiyi açıklar.
Embriyonun gelişim evrelerine girilmez.
F Embriyonun sağlıklı gelişebilmesi için alınması gereken tedbirleri, araştırma verilerine dayalı olarak tartışır.
Konu: İnsanda Üreme, Büyüme ve Gelişme
A- Üreme nedir
Canlıların kendilerine benzer bireyler meydana getirmesine üremedenir.Üreme sayesinde neslin devamı sağlanır.
Üreyemeyen canlılar yaşamlarını sürdürebilir, fakat yeni bireyler meydana getiremezler.
Üreme sayesinde kalıtsal bilgiler gelecek nesillere aktarılır.
B- İnsanda Üremeyi Sağlayan Yapı ve Organlar
Erkek ve dişi üreme sistemi birbirinden farklıdır.
Üreme faaliyetinin gerçekleşmesi için bu organların beraber çalışması gerekir.
Erkek Üreme Sistemi
| Erkek Üreme Sistemi |
1. Testis (Erbezi)
Erkeklerde iki testis bulunur.
Burada sperm ve testosteron hormonu üretilir.
Sperm hücrelerinin yaşayabilmesi için vücut dışında bulunur.
Sperm ana hücreleri mayoz bölünme geçirir.
2. Salgı Bezleri
Spermlerin hareketini kolaylaştıran sıvı üretir.
3. Sperm Kanalı
Spermleri testislerden penise taşır.
4. Penis
Sperm ve idrarın dışarı atılmasını sağlar.
Not: Penis ve testisler vücut dışarısında bulunur.
Spermlerin gelişebilmesi için gerekli olan sıcaklık vücut sıcaklığından &#;C düşük olması gerekir.
Bu nedenle testisler vücut dışındadır.
Dişi Üreme Sistemi
| Dişi Üreme Sistemi |
1. Yumurtalık
Dişilerde iki adet bulunur.
Yumurtalıklar yumurta üretir.
Burada yumurta ana hücreleri mayoz bölünme geçirir.
2. Yumurta kanalı
Yumurtalıklarda üretilen yumurta buradan döl yatağına iletilir.
Döllenme yumurta kanalında olur.
3. Döl yatağı (Rahim, uterus)
Zigotun yerleştiği ve gelişimini tamamladığı yerdir.
4. Vajina (Döl yolu)
Döl yatağı ile dış ortam arasındaki bağlantıyı sağlar.
Spermlerin alınmasını sağlar.
C- Üreme Hücreleri
Erkek üreme hücresi sperm, dişi üreme hücresi ise yumurtadır.Sperm özellikleri
- Testislerde milyonlarca üretilir.
- Çok küçük ve hareketlidir.
- Sperm, baş boyun ve kuyruk olmak üzere üç kısımdan oluşur.
- Sitoplazması azdır. (Hızlı hareket edebilmek için)
Yumurta özellikleri
- Yumurtalıkta bir dönemde bir tane üretilir.
- Büyük ve hareket etmesini sağlayan yapısı yoktur.
- Hücre zarı, sitoplazması ve çekirdeği bulunur.
- İçerisinde besin maddesi fazladır. (Zigot gelişerek belirli bir büyüklüğe gelinceye kadar buradaki besin kullanılır.)
- Dişi insan vücudundaki en büyük hücredir.
D- Döllenme ve Embriyonun Gelişimi
Döl yatağına bırakılan milyonlarca sperm yumurta hücresine doğru zorlu bir yarışa başlar.
Yumurtaya gelebilen sperm sayısı civarındadır.
Bunlardan sadece bir tanesi yumurta hücresi ile birleşerek döller.
Döllenmiş yumurtaya zigotdenir.
Zigot hızla mitoz bölünme geçirmeye başlar ve embriyoadını alır.
Embriyo döl yatağına tutunur. Embriyonun gelişimi için gerekli olan besin ve oksijen anneden sağlanır. Anne ve embriyo plesenta ile birbirine bağlıdır.
Embriyo 2 aydan sonra fetüsadını alır.
40 haftalık gebelik döneminden sonra bebekdünyaya gelir.
Eğer yumurta hücresi sperm hücresi ile birleşmez ise döl yatağına gelir, burada bir miktar kanla dışarı atılır. Buna adet döngüsüdenir.
- Embriyo ilk üç ayda çok hızlı gelişir.
- Bebek dünyaya geldiğinde boyu yaklaşık 50 cm, kütlesi kg dır.
- Bebek 1 yaşına geldiğinde yaklaşık kütlesi 10 kg, boyu 75 cm olur.
| Zigotun Gelişimi |
E- Hamilelik Süresince Nelere Dikkat Edilmelidir
- Sigara, alkol ve uyuşturucu gibi zararlı alışkanlıktan uzak durulmalıdır.
- Anne ve bebeğin gelişim doktor kontrolünde olmalıdır.
- Radyasyondan uzak durulmalıdır. Röntgen ve tomografi (X ışını vardır) filmi çektirilmemelidir.
- İlaç kullanımı doktor kontrolünde olmalıdır.
- Gebeliğin sağlıklı geçirilebilmesi için egzersiz yapılmalı ve dengeli beslenilmelidir.
- Mevsime uygun ve rahat kıyafetler giyilmelidir.
- Stresten uzak durulmalıdır.
İnsanda Üreme Büyüme ve Gelişme Konu Anlatımı İndir
Diğer Konular
İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organlar
İnsan vücudunda üremenin gerçekleşmesini sağlayan yapı ve organlar vardır. Bu yapı ve organlarda üretilen üreme hücreleri ile üreme gerçekleşir. Dişilerde bulunan üreme hücresi yumurta, erkeklerde bulunan üreme hücresi ise sperm olarak adlandırılır.
Üreme bir canlının kendine benzer yeni bir canlı oluşturmasıdır. Üremenin gerçekleşmesi için yumurtanın çekirdeği ile spermin çekirdeğinin birleşmesi gerekir. Bu olaya döllenme adı verilir. İnsanlarda ergenlikten itibaren üreme ana hücrelerinde meydana gelen mayoz bölünme ile üreme hücreleri oluşmaya başlar. Üreme hücreleri sayesinde anne ve babaya ait kalıtsal özellikler sonraki nesillere aktarılır.
Dişi Üreme Yapı ve Organları
1. Yumurtalık: Biri sağda diğeri solda olmak üzere iki adet yumurtalık bulunur. Dişi üreme hücresi olan yumurta, mayoz bölünme ile burada oluşur.
2. Yumurta Kanalı: Yumurtalıklarda oluşan yumurtayı döl yatağına taşıyan kanal şeklindeki yapıdır. Döllenme olayı burada gerçekleşir.
3. Döl Yatağı (rahim): Döllenmiş yumurta, gelişimini döl yatağında tamamlar.
4. Vajina (döl yolu): Döl yatağı ile dış ortam arasındaki bağlantıyı sağlayan esnek yapıdır. Gelişimini tamamlayan bebek buradan doğar.
Erkek Üreme Yapı ve Organları
1. Testis: Erkek bireyde iki testis bulunur. Erkek üreme hücresi olan sperm, mayoz bölünme ile testislerde üretilir.
2. Salgı bezleri: Spermin hareketini kolaylaştıran salgının üretildiği yapıdır.
3. Sperm kanalı: Spermi testislerden penise taşıyan kanaldır.
4. Penis: Spermin ve idrarın erkek vücudundan dışarı çıkmasını sağlar.
Üreme olayı neslin devamlılığını sağladığı için üreme sisteminin sağlığı oldukça önemlidir. Üreme sisteminin sağlığını korumak için hijyen kurallarına mutlaka uyulmalıdır. Vücut temizliğine özen gösterilmeli, tuvaletten önce ve sonra eller mutlaka sabunla yıkanmalıdır.
Üreme organlarında üretilen sperm ve yumurtanın birleşmesi, yani döllenme, dişi bireyin yumurta kanalında gerçekleşir. Üreme hücrelerinin birleşmesi sonucu zigot oluşur. Zigotun art arda mitoz bölünmeler geçirerek gelişmesi sonucu embriyo oluşur. Embriyo döl yatağına tutunarak gelişir ve ikinci aydan sonra fetüs adını alır. Yaklaşık kırk hafta sonra bebek dünyaya gelir.
7. Sınıf Fen Bilimleri İnsanda Üreme Büyüme Ve Gelişme konu anlatımı
Üreme canlılık için zorunlu değildir ancak neslin devamlılığı için gereklidir. Erkek ve kadın üreme sistemleri yapı olarak birbirinden çok farklıdır. Büyüme ve gelişme dönemleri ise erkek ve kız çocuklarında farklılık göstermektedir.
7. Sınıf Fen Bilimleri İnsan Üreme - Konu Anlatımı
Erkek üreme hücresi kuyruk, baş, akrozom ve orta parça kısımlarından oluşur. Ek olarak içerisinde kromozom bulunan çekirdek de bu hücrenin içerisinde yer alır. Erkeklerde bir adet X bir adet Y kromozomu bulunur. Kadınlarda ise iki adet XX kromozomu mevcuttur. Erkek çocuk kromozomlarının birini annesinden birini babasından alır.
Dişi üreme hücresi erkeğe oranla çok daha büyük bir yapıdadır. Yumurta ve çekirdek dışında sitoplazma ve hücre zarından oluşur.
Erkeklerin testislerinde üretilen spermler kanaldan geçerek penise ulaşır. Üremenin gerçekleşmesi için spermlerin penis vasıtasıyla döl yatağına ulaşması gerekir. Spermin dişi üreme hücresindeki çekirdek ile birleşmesi sonucu dölllenme gerçekleşir. Döllenme üremenin ilk ve en büyük aşamasını oluşturur. Önce zigot ve sonra embriyo aşamasına gelen yumurta 8 haftanın sonunda fetüs haline gelir.
Bebeğin dünyaya gelmesi için toplam 9 ay 10 günlük sürenin geçmesi gerekebilir. Bazı durumlarda bebekler erken doğabilir. Böyle durumlarda hem bebek hem anne müşahede altına alır. Üremenin - doğumun sağlıklı gerçekleşmesi için annenin sağlığına dikkat etmesi gerekir. Hamilelik boyunca sigara alkol gibi zararlı alışkanlıklardan kaçınılmalıdır. Sağlıklı beslenmeye ve uyku düzenine dikkat edilmelidir. Aşırı yağlı, şekerli ve tuzlu gıdalar tüketilmemelidir. Aynı zamanda psikolojik etkenler de bebeğin sağlığını dolaylı olarak etkiler. Bu nedenle anne adayları kaygı ve stres gibi faktörlerden uzak tutulmalıdır.
7.Sınıf İnsanda Büyüme ve Gelişme - Konu Anlatımı
Doğumdan sonra sırasıyla bebeklik - çocukluk ve ergenlik dönemleri yaşanır. Büyüme ve gelişme ise ergenlik öncesinde, esnasında ve sonrasında ortaya çıkar. Büyüme boyun uzaması ve kilonun artması ile gerçekleşir. Gelişme ise fiziksel - ruhsal ve zihinsel olarak üç ana grupta toplanır. Fiziksel ve hormonal farklılıklarından ötürü erkek ve kadınlarda büyüme ve gelişme belirtileri birbirinden farklıdır.
Erkeklerde büyüme ve gelişim fiziksel özelliklerin değişmesiyle belirginleşir. Ses kalınlaşır ve karşı cinse olan ilgi artar. Erkek üreme hücresini olgunlaşmaya devam eder. 13 - 14 yaşlarından sonra sakallar görünür hale gelir. Sperm üretiminin başlaması ile birlikte büyüme süreci tamamlanır. Gelişme süreci ise 20 - 21 yaşına kadar devam eder.
Kızların gelişim sürecinde en önemli aşamayı yumurta oluşumu ve adet dönemi oluşturur. Belli başlı fiziksel değişimler görünür hale gelir.Tıpkı erkeklerde olduğu gibi kızlarda da dişi üreme hücreleri olgunlaşma sürecine girer. Gelişim sürecinde her iki cinste de gözlemlenen ortak özellikler mevcuttur. Bunlardan ilki deri tabakasının yağ salgılamaya başlamasıdır. Buna bağlı olarak her iki cinste de sivilceler oluşur.
İnsanda büyüme süreci sadece fiziksel iken gelişme sürecinin aynı zamanda zihinsel ve ruhsal boyutları vardır. Bu dönemde hem erkeklerde hem de kızlarda duygusal gel-gitler gözlemlenir. Merak etme güdüsü yerini hayal kurmaya bırakır. Karşı cinsten etkilenme, heyecanlanma, utangaçlık gibi zıt duygular birbiri ardınca yaşanır.
Kız çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimi daha erken başlar ve daha hızlı sürede tamamlanır. Gelişim süreci genelde 12 - 16 yaş aralığındadır. Erkeklerde ise bu süreç 14 - 15 yaşında başlar ve 21 yaşına kadar devam eder.