Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Doğal sınıflandırma ise, bir diğer ifade ile filogenetik sınıflandırma İsveçli fizikçi ve biyolog Carl Linnaeus (linne) tarafından yapıldı.
Filogenetik Sınıflandırma Nedir?
Canlıların akrabalık derecelerini yani evrimsel ilişkilerini göz önüne alarak yapılan sınıflandırma çeşidine doğal sınıflandırma adı verilir. Doğal sınıflandırma türlerinde; hücre sayısı ve tipi, protein benzerlikleri gibi benzeri pek çok özellik dikkate alınır. Bilgisayar destekli filogenetik, bilgisayar metotlarının, algoritmalarının ve programlarının filogenetik analizlere uygulanması gerekir. Amacımız türlerin ve genlerin evrimsel akrabalıklarını gösteren bir filogenetik ağaç ortaya çıkarmaktır.
Geleneksel filogenetik, organizmaların fenotipik miktarları belirlenerek ve özellikleri ölçülerek gözlemlenen, morfolojik bilgilere dayanır. Moleküler filogenetik ise, genleri kodlayan nükleotid proteinleri ya da dizilerini kodlayan aminoasit dizilerini sınıflandırmada önemli bir rol oynar. Filogenetik ağaçlarının oluşturulması için, moleküler filogenetikteki dizi karşılaştırması için kullanılır. Filogenetik ağaçlar, farklı türlerlerdeki homolog genlerin arasında bulunan evrimsel ilişkiyi gösterir. Bir filogenetik ağaç oluşturulması sırasında, karşılaştırılan gruplar içindeki karakterlerin homolojisinin ölçülmesi çok önemlidir. Bu nedenle de moleküler çalışmalar sırasında, genler ya da ilgili aminoasit dizileri arasında bulunan çoklu dizi karşılaştırmasının (Multiple Sequence Aligment) yapılması gerekir.
Filogenetik Sınıflandırma Nasıl Yapılır ve Basamakları Nelerdir?
Filogenetik sınıflandırma yapılırken dikkate alınması gereken en önemli özelliklerden birisi de homolog organlardır. Aynı zamanda doğal sınıflandırma bir diğer ifade ile filogenetik sınıflandırma bilimsel olarak yapılan bir sınıflandırma çeşididir. Canlıların embriyonik gelişim döneminde aynı hücre gruplarından farklılaşan organlar aynı organlar aynı kökene sahiptir. Kökenleri aynı, görevleri farklı olan organlara homolog organ ismi verilir.
Önceden canlılar filogenetik bir şekilde prokaryot ve ökaryot olmak üzere iki farklı bölüme ayrılıyor. ’li yılların sonunda Carl Woeseve George Fox, ökaryot ve prokaryot ayrımı kadar temel bir ayırımın, prokaryotların içinde de var olduğu ise, 16S rRNA analizleri ile kanıtlandı. ’lu yıllarda Kandler, Woese ve Wheelis, filogenetik ağacın yeni üç parçalı şeklini önerdiler. Bu ağaçta ise, bakteri, arke ve ökaryotlar da yer alır.
Akrabalık derecelerinin belirlenmesi için gereken temel özellikler şunlardır;
Embriyonik benzerlik
Fosillerden elde edilen kanıtlar
Biyokimyasal benzerlik
Homolog organ
Fizyolojik benzerlik
filogenetik sınıflandırma Örnekleri
Homolog organların yapı ve gelişimleri de birbirlerine benzer. Bunu örneklerle açıklayacak olursak; insanın kolu, balinanın yüzgeci, atın ayağı ve yarasanın kanadı hem damar, hem de kas ve kemik sayısı açısından büyük benzerlikler gösterir. Bu bilgilerden yola çıkarak atın ayağının, insan kolunun, balinanın yüzgecinin ve yarasanın kanadının aynı kökenlerden gelmiş olan homolog organlar olduğu söyleyebilir. Filogenetik analizde DNA ya da protein dizileri kullanılarak genom benzerlikleri bulunur.
Bu dizilere ait bilgilerin özetlenmesi ve görsel olarak daha net anlaşılabilmesi için filogenetik ağaçlar kullanılır ve oluşturulur. Bu ağaçlar ise genellikle, çok karmaşık metotlar ile elde edilirler. Bir filogenetik ağaç, ortak bir atadan gelen insanlar arasında gelişen evrimsel ilişkileri gösterir.
Filogenetik (Doğal) Sınıflandırma Yapılırken Kullanılan Ölçütler Nelerdir?
Hücre yapısının benzerliklerine
Proteinlerinin benzerliklerine
DNA (deoksiriboz nükleik asit) benzeliklerine
Anatomim ve fizyolojik benzerliklerine
Embriyonik benzerliklerine
Vücutlarındaki simetrik benzerliklerine
Evrim süreçlerinin benzerliklerine
Boşaltım atıklarının benzerliklerine
Homolog organ benzerliklerine de çok dikkat edilir ve bu bir ölçüt olarak kullanılır.
✔ Dünyada keşfedilmiş çok fazla canlı çeşidi vardır. Bu canlıların araştırılmasını kolaylaştırmak amacı ile canlılar belirli özelliklere göre sınıflandırmışlardır.
✔ Sistematik: Canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandıran bilim dalıdır.
✔ Taksonomi: Canlıları sınıflandırmak için yöntem ve ilkeler geliştiren ve canlıları isimlendiren bilim dalıdır.
✔ Taksonomi, sistematik için bir araçtır. Sistematik, sınıflandırma sırasında taksonomiden yararlanır.
Sınıflandırmada Kullanılan Ölçütler
1) Yapay (Ampirik) Sınıflandırma:
✔ Aristo ilk defa canlıları sınıflandırmaya çalışmıştır.
✔ Gözlemler yaparak canlıları analog organlarına göre sınıflandırmıştır.
✔ Analog Organ:Embriyonik köken benzerliği önemli olmadan görevli aynı olan organlardır. Günümüzde kullanılan sınıflandırmada önemsizdir.
örnek: Sinek kanadı - Güvercin kanadı
Aristo sınıflandırmayı yaparken canlıları;
✔ Yaşadıkları yer,
✔ Dış görünüşleri (morfoloji, fiziksel özellik),
✔ Analog organlarına göre sınıflandırmıştır.
2) Doğal (filogenetik) sınıflandırma:
✔ Carolous Linneous tarafından yapılmıştır.
✔ Günümüzde geliştirilerek kullanılmaya devam edilmektedir.
✔ Bir organizmanın evrimsel geçmişine filogeni denir. Canlıların filogenisine ve birbirleri ile olan akrabalık ilişkilerine bakılarak oluşturulduğundan bilimseldir.
Filogenetik sınıflandırma yapılırken pek çok veri dikkate alınmıştır. Bunlar;
✔ Hücre çeşidi
✔ Anatomik ve fizyolojik benzerlikler
✔ Genetik madde ve protein benzerliği
✔ Beslenme ve üreme şekli
✔ Embriyonik köken benzerliği
✔ Homolog organ
Kromozom sayısı benzerliği önemli değildir.
✔ Homolog organ:Görevleri aynı ya da farklı ancak yapıları (embriyonik kökenleri) aynı organlardır. Filogenetik sınıflandırmada önemlidir.
örnek: İnsan kolu - Yarasa kanadı - Balina ön yüzgeci – Kedi ön bacağı
✔ John Ray (Jon Rey), benzer anne ve babadan meydana gelen canlıları aynı tür olarak tanımlamıştır.
✔ Carolous Linneous, John Ray’ın tür kavramını benimsemiş ve diğer sistematik birimleri de eklemiştir.
Tür:Ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, birbirleri ile doğal yollardan çiftleşebilen ve çiftleşmeleri sonucunda verimli (kısır olmayan) yavrular oluşturan bireylere tür denir.
Aynı tür olan canlıların;
✔ hücre çeşitleri
✔ beslenme ve üreme çeşitleri
✔ kromozom sayıları
✔ boşaltım atıkları aynıdır.
İkili Adlandırma: Carolous Linneous tarafından, basit ve evrensel olabilecek bir tür isimlendirmesi oluşturulmuştur.
İkili adlandırmada her türün adı iki kelime ile gösterilir.
✔ Birinci isme cins adı, ikinci isme tamamlayıcı ad denir. Cins adı sınıflandırmada önemlidir ve canlının hangi cinse ait olduğunu gösterir. Tamamlayıcı ad ise sınıflandırmada önemli bir veri değildir.
✔ En büyük sistematik birim ALEM;
✔ En küçük sistematik birim ise TÜRdür.
✔ Büyük sistematik birimleri küçük sistematik birimlerini kapsar.
✔ Canlıların embriyonik gelişimi sırasında ilk olarak ŞUBE özellikleri son olarak TÜR özellikleri ortaya çıkar.
Alemden Türe Doğru Gidildikçe Görülen Özellikler
✔ Genetik madde benzerliği artar.
✔ Protein benzerliği artar.
✔ Embriyonik köken benzerliği artar.
✔ Canlı çeşitliliği azalır.
✔ Birey sayısı azalır.
✔ Homolog organ artar.
Türden Aleme Doğru Gidildikçe Görülen Özellikler
✔ Genetik madde benzerliği azalır.
✔ Protein benzerliği azalır.
✔ Embriyonik köken benzerliği azalır.
✔ Canlı çeşitliliği artar.
✔ Birey sayısı artar.
✔ Homolog organ azalır.
Sınıflandırma Basamakları | A | B |
Alem | Plantae | Plantae |
Şube | Tracheophyta | Tracheophyta |
Sınıf | Coniferae | Coniferae |
Takım | Pinales | Pinales |
Familya | Pinaceae | Pinaceae |
Cins | Pinus | Picea |
Tür | Pinus nigra | Picea orienthalis |
Canlı Türü | Kromozom sayısı |
Tavuk | 78 |
İnsan | 46 |
Patates | 48 |
Köpek | 78 |
Eğrelti otu |
Canlı Türü | Kromzom Sayısı |
X | 78 |
Y | 46 |
Z | 46 |
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası