Evlilik Nasip Mi Kader Mi

Değerli kardeşimiz,

Kader, Allah’ın ilminin bir unvanıdır. Evliliğin kader olmaması için, Allah’ın evlenen o iki kişiden habersiz olması gerekir. Bu ise ilmi her şeyi, her mekânı ve her zamanı kuşatan Allah hakkında düşünülemez. O hâlde sorumuzun cevabı, “Evlenmek elbette kaderdir.” olacaktır. Ancak burada iki farklı durum söz konusu olabilir:

1. Allah, ezelî ilmi ile evlenecek kadın ve erkeğin, kendi cüz-i iradelerini kullanarak birbirleriyle evlenmek isteyeceklerini bilmiş ve zamanı geldiğinde onların bu arzularını külli iradesiyle yaratacak olduğundan dolayı, ezelde kader defterlerine birbirleriyle evleneceklerini yazmıştır. “İlim maluma tabidir.” kaidesiyle bu yazı onların arzu ve iradelerine tabidir. Yani kader defterinde şunlar birbiriyle evlensin değil, şunlar birbiriyle evlenecek diye yazılmıştır. Elbette böyle bir yazı insanı zorlayıcı değildir.

2. Bazen de ya bir şükür ya da sabırla imtihan olmaları için, kulun cüz-i iradesi karışmaksızın Allah iki kişiyi karşılaştırır ve onları birbirleriyle evlendirir. Eğer bu evlilik güzel bir evlilik olmuşsa bu, kadın ve erkekten şükrün istenildiği bir nimettir. Eğer bu evlilik kötü bir evlilik olmuşsa bu evlilik, sabrın istendiği bir imtihan olur. Erkek kadınla, kadında erkek ile imtihan edilir. Demek ki, yapılan bütün evliliklerde kulların cüz-i iradeleri esas alınmamaktadır. Başka bir ifadeyle, ihtiyâri fiillerden olan evlilik, bazen ıztırâri fiiller gibi kulun müdahalesi ve seçmesi olmaksızın meydana gelir. O hâlde şu hükümleri birer kaide olarak bilmeliyiz.

- Eğer kul bir şeyin olmasını ister, ancak Allah onun olmasını murad etmezse, o fiil vücuda gelmez ve meydana çıkmaz. Eğer vücuda gelmeyen bu arzu, bir hayır ise kul niyetinin mükâfatını görür.

- Eğer kul bir şeyin olmasını ister, Allah da onun olmasını murad ederse, o fiil vücuda gelir ve yaratılır. Bu fiilin yaratılmasına kulun cüz-i iradesi sebep olduğundan dolayı, kul bu fiilinden mesuldür. Hayırlı bir iş ise mükâfat, kötü bir iş ise ceza görür.

- Kulun hiçbir müdahalesi olmaksızın, sırf Allah’ın dilemesiyle yaratılan fiiller: Bu tür fiillerde kulun cüz-i iradesi işe karışmaz. Daha önce ifade ettiğimiz gibi şükürle veya sabırla imtihan olmaları için Allah onu icad eder.

İşte evlilik bazen ikinci gruba giren bir fiildir. Kulların cüz-i iradelerini kullanmaları neticesinde Allah istediklerini yaratır. Bazen ise üçüncü gruba giren bir fiil olur. Allah kullarının iradelerini karıştırmaksızın onları birbirleriyle evlendirir. Ancak her iki durumda da evlilik kaderdir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Kader konusunda detaylı bilgi verir misiniz? Evlilikte külli irade mi yoksa cüzi irade mi var?

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet

“Evlilik kader midir” sorusu kader konusunun anlaşılmaması sebebiyle sorulan bir sorudur. Allah’ın ezeliyeti ve ilminin nihayetsiz olduğu, kaderin zorlayıcı olmadığı anlaşıldığında bu soru da gerçek cevabını bulacaktır. Çünkü “Evlilik kader midir?” demek, “Allah bu iki kişinin evleneceğini ezelde biliyor muydu?” demektir.

Kader konusunun en önemli yönü, kaderin, Allah’ın ilminin bir unvanı olmasıdır. Yani Allah’ın (cc) ilmi her şeyi kuşatır. Evliliğin kader olmaması demek, Allah’ın evlenen o iki kişiden habersiz olması demektir ki, bu ise ilmi her şeyi, her mekânı ve her zamanı kuşatan Allah hakkında düşünülemez. O hâlde sorumuzun cevabı, “Evlenmek elbette kaderdir” olacaktır. Ancak burada iki farklı durumu nazara almak gerekir:

1- Allah, ezelî ilmi ile, evlenecek kadın ve erkeğin, kendi cüz-i iradelerini kullanarak birbirleriyle evlenmek isteyeceklerini bildiğinden ve zamanı geldiğinde onların bu arzularını külli iradesiyle yaratacak olduğundan dolayı, ezelde kader defterlerine birbirleriyle evlenecekleri yazılmıştır. “İlim malûma tâbidir” kaidesiyle bu yazı evlenecek olanların arzu ve iradelerine tâbidir. Yani kader defterinde “şunlar birbiriyle evlensin” değil, “şunlar birbiriyle evlenecek” diye yazılmıştır. Elbette böyle bir yazı insanı zorlayıcı değildir. Çünkü kader insanın iradesini devre dışı bırakmaz.

2- Bazen de ya bir şükür ya da sabırla imtihan olmaları için, kulun cüz-i iradesi karışmaksızın Allah iki kişiyi karşılaştırabilir ve onların birbirleriyle evlenmelerini murat edebilir. Eğer bu evlilik güzel bir evlilik olmuşsa bu, kadın ve erkeğin şükretmeleri istenen bir nimettir; eğer bu evlilik kötü bir evlilik olmuşsa bu evlilik, sabrın istendiği bir imtihan olur. Erkek kadınla, kadın da erkek ile imtihan edilir. Teğabun Suresinin ayeti bize “eşlerin birer imtihan vesilesi olduğunu”, Lut Peygamberin (as) eşiyle veya Mucadile Suresinde zikredilen kadın sahabinin kocasıyla olan imtihanları da bize aynı hakikati ders vermektedir.

…

Burada ister istemez bu imtihana tâbi olanların soracakları şu soru akla geliyor, “Eşimle imtihan oluyorum, ne yapayım? Boşanayım mı, boşanmayım mı?” Bu sorunun hacmi bu yazıyı aşacağı için şunu hatırlatıp devam edelim: Nasıl ki okul derslerinden imtihana giren bir öğrenci, imtihanların sonucunda bir mükafat alıyorsa, evlilik imtihanının da doğru cevaplarını veren eşler, bu imtihanın mükafatını dünyada da ahirette de alacaklardır. Bu dünyada çekilen sıkıntılar ahiretteki mükafatının yükselmesine vesile olacaktır. Ancak imtihanın şiddetli olduğu durumlar da olabilir.

Bu noktada şunun bilinmesi önemli: Evliliğiyle ilgili imtihan olan bir kimse elbette kararını kendisi verecektir. Şunu da var ki, ailesini dağıtmayıp, sabredip birlikte çözüm bulmaya çalışanları ayeti kerimeler, “sabredenleri müjdele” “Her zorluktan sonra bir kolaylık vardır…” gibi ifadelerle dünya ve ahiret mükafatıyla müjdeliyor…

…

Demek ki, yapılan bütün evliliklerde kulların cüz-i iradeleri esas alınmayabilir. Başka bir ifadeyle, ihtiyârî fiillerden olan evlilik, bazen ıztırârî fiiller gibi kulun müdahalesi ve seçmesi olmaksızın meydana gelebilir. Çünkü dünya aynı zamanda insanlar için bir imtihan yeridir.

Sonuç olarak şu hükümleri birer kaide olarak bilmeliyiz:

– Eğer kul bir şeyin olmasını ister, ancak Allah onun olmasını murat etmezse o fiil vücuda gelmez ve meydana çıkmaz. Eğer vücuda gelmeyen bu arzu, bir hayır ise kul niyetinin mükâfatını görür.

– Eğer kul bir şeyin olmasını ister, Allah da onun olmasını murat ederse o fiil vücuda gelir ve yaratılır. Bu fiilin yaratılmasına kulun cüz-i iradesi sebep olduğundan dolayı, kul bu fiilinden mesuldür. Hayırlı bir iş ise mükâfat, kötü bir iş ise ceza görür.

– Kulun hiçbir müdahalesi olmaksızın, sırf Allah’ın dilemesiyle yaratılan fiiller: Bu tür fiillerde kulun cüz-i iradesi işe karışmaz. Daha önce ifade ettiğimiz gibi şükürle veya sabırla imtihan olmaları için Allah onu öyle yaratır.

İşte evlilik bazen ikinci gruba giren bir fiildir; kulların cüz-i iradelerini kullanmaları neticesinde Allah istediklerini yaratır. Bazen ise üçüncü gruba giren bir fiil olur; Allah kullarının iradelerini karıştırmaksızın onları birbirleriyle evlenmelerini takdir eder. Ancak her iki durumda da evlilik kaderdir. Ve Allah’ın ezelî takdiridir.

…

Değerli Zafer okuyucuları! Kader ile ilgili bir sene önce başlamış olduğumuz 12 yazılık yazı dizisini bu son yazımız ile noktalıyoruz. Bu yazı dizimizde kaleme alınan konuların detaylarını funduszeue.info sitemizdeki Kadere İman videolarımızda bulabilirsiniz. Ayrıca merak ettiğiniz soruların cevaplarını da funduszeue.info sitemizde bulabilir, bulamadığınız soruları sorabilirsiniz.

Serinin Diğer Yazıları: