Okul Öncesi Gözlem Raporu Doldurulmuş Örneği

Çalışmada 2005 ile 2007 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nin Florida Eyaleti’nin Jacksonville şehrine göç eden Ahıska Türklerinin kimliklerini oluşturan unsurlar, göç süreci içerisinde ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, Ahıska Türklerinin Amerika’ya göç etme nedenlerinin, yaşadıkları sorunların ve göç sürecinin Ahıska kimliği üzerindeki yansımalarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın verileri, 2016 yılının Ocak-Mart ayları süresince Jacksonville’de yaşayan Ahıska Türklerinden elde edilmiştir. Ahıska Türklerinin sosyal gerçekliklerini onların bakış açılarından anlamak önemli olduğu için çalışmada 9 Ahıska Türkü ile derinlemesine görüşme yapılmış ve gündelik hayatlarını geçirdikleri mekânlarda katılımlı gözlem gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Ahıska Türklerinin ABD’ye göç etmeden önce maruz kaldıkları ayrımcılık, en önemli sorun olarak ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra Ahıska Türklerinin ABD’ye zorunlu olarak ve akrabalarıyla birlikte göç ettikleri ve göç ettikten sonra da Ahıska kimliğinin temel unsurlarını korudukları gözlenmiştir. Ahıska Türklerinin kimliğini belirleyen temel unsurlar ise Türklük, Türkçe ve Müslümanlık olarak saptanmıştır. In this study, elements constituting identities of Ahiska Turks who migrated to Jacksonville, Florida, between 2005 and 2007 was tackled in terms of migration process. The objective of this study is to present the reasons why the Ahiska Turks migrated to United States, the problems they faced before migration, and the effects of migration process on their identities. Data are obtained during January-March, 2016 from Ahiska Turks who live in Jacksonville, Florida. In-depth interviews with 9 Ahiska Turks and the participant observation was conducted in spaces where they spend their daily lives by forming an interaction in order to comprehend their social realities from their own point of view. The study revealed that discrimination toward Ahiska Turks before their migration to the United States was the most important problem they had. Further, It was observed that the Ahiska Turks involuntarily migrated to the United States with their families and they preserved the fundamental elements of their identities after their migration. Moreover, the basic elements determining the identity of Ahiska Turks are found to be Turkishness, Turkish, and Islam.

Cilt 4 / 2021
issn: 2651-253X

Uluslararası Hakemli Dergi

2021
Cilt: 4 Sayı: 2

e-ISSN: 2651-253X
Sahibi/Owner
Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Yazarları Derneği Adına
Bican Veysel YILDIZ

Baş Editör / Editor in Chief

Bu Sayının Editörü / Editor of This Issue

Eş Editörler / Co-Editors
Prof. Dr. Hanife Dilek BATİSLAM (Çukurova Üniversitesi)
Doç. Dr. Sibel TURHAN TUNA (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi)
Dr. Çiğdem AKYÜZ ÖZTOKMAK (Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi)
Dr. Şakire BALIKÇI (Mardin Artuklu Üniversitesi)
Dr. Erhan SOLMAZ (Uşak Üniversitesi)
Dr. İsmail ABALI (Iğdır Üniversitesi)
Sabri KOZ (Yapı Kredi Yayınları)

Alan Editörleri / Section Editors

Prof. Dr. Tülin ARSEVEN (Akdeniz Üniversitesi)

Dil

Prof. Dr. Necati DEMİR (Gazi Üniversitesi)

Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi

Doç. Dr. Oğuzhan YILMAZ (Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi)

Prof. Dr. Medine SİVRİ (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi)

Batı Dilleri ve Edebiyatları

Prof. Dr. Ali Osman ÖZTÜRK (Necmettin Erbakan Üniversitesi)

Tarih
Prof. Dr. Enis ŞAHİN (Sakarya Üniversitesi)
Doç. Dr. Esma ÇELİK (Kocaeli Üniversitesi)

Müzik

Prof. Dr. Feyzan GÖHER (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi)

Sosyoloji

Prof. Nazmi AVCI (Manisa Celal Bayar Üniversitesi)

Felsefe
Doç. Dr. Yavuz ADUGİT (Kocaeli Üniversitesi)

Arkeoloji

Prof. Dr. Füsun TÜLEK (Kocaeli Üniversitesi)

Turizm

Prof. Dr. Meryem AKOĞLAN KOZAK (Anadolu Üniversitesi)

Yabancı Dil Editörleri / Foreign Language Editors

Yazım ve Dil Sorumlusu / Writing and Language Specialist

Mizanpaj
Ersin ÇELİK
2021 yılında TR DİZİN taranma kriterleri kapsamında Folklor Akademi Dergisi’ne
gönderilecek anket, mülakat, gözlem gibi nitel/nicel araştırma yöntemleri çerçevesinde yazılan
saha araştırması/derleme vb. akademik ve bilimsel çalışmalar için ETİK KURUL BELGESİ
istenmektedir.
Bu doğrultuda Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.

*Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak
katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü
araştırma

*İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla

*İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,

*Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,

*Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,

Ayrıca;

• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,

Prof. Dr. Nilgün ÇIBLAK COŞKUN (Mersin Üniversitesi)

Prof. Dr. Tanzilya KHADZHİEVA (Russian Academy of Sciences)

Prof. Dr. Ufuk TAVKUL (Ankara Üniversitesi)

Doç. Dr. Ayşegül KARAKELLE (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi)

Doç Dr. Hande KILIÇARSLAN (Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi)

Doç. Dr. Ömer KARA (Çukurova Üniversitesi)

Doç. Dr. Nigâr OTURAKÇI ORBAY (Çukurova Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Betül GÖRKEM (Erciyes Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Bekir Tahir TAHİROĞLU (Çukurova Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Turgay KABAK (Bayburt Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Erhan SOLMAZ (Uşak Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Aysun DURSUN (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Zeynep GÜLTEKİN AKÇAY (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Şakire BALIKÇI (Mardin Artuklu Üniversitesi)

Dr. Öğr. Üyesi Hadra Kübra ERKINAY TAMTAMIŞ (Mardin Artuklu Üniversitesi)

Dr. Erkan ASLAN (Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi)

Dr. Serhat Sabri YILMAZ (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi)

Dr. Mustafa ULUTAŞ (Uşak Üniversitesi)

Öğr. Gör. Dr. Adil ÇELİK (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi)

Öğr. Gör. Roza KOÇKAR (Eskişehir Teknik Üniversitesi)

Öğr. Gör. M. Tekin KOÇKAR (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi)

Arnavutluk Folklor Akademi Dergisi, dört ayda bir

Kazakistan
Khalel AGNUR
Kazakh Ablai Khan Üniversitesi, Kazakistan
Folklor Akademi Dergisi
Kıbrıs IDEALONLINE, RESEARCHBIBLE,
Dr. Öğr. Üyesi Mihrican Aylanç (SINDEXS)SIS, CITEFACTOR ve ASOS İNDEKS
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Kıbrıs veritabanları tarafından dizinlenmektedir.

Kosova
Prof. Dr. Suzan CANHASİ
Priştine Üniversitesi, Kosova

Makedonya
Dr. Fatima HOCİN
Aziz Kiril ve Metodiy Üniversitesi,
Makedonya

Özbekistan
Dr. Botir Tojiboyev
Ali Şir Nevayi namidagi Taşkent Devlet
Özbek Dili ve Edebiyatı Üniversitesi,
Özbekistan

Pakistan
Doç.Dr. Abdul Fareed BROHİ
Pakistan Uluslararası İslam Üniversitesi,
Pakistan

Rusya İletişim
Prof.Dr. Tanzilya Khadjieva www.dergipark.org.tr/folklor
Rusya Bilimler Akademisi, Rusya E-posta: [email protected]
ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI YAZARLARI
Türkmenistan DERNEĞİ
Doç. Dr. Berdi SARIYEV Bağdat Cad. No:385/B Maltepe-İSTANBUL
Ankara Üniversitesi, Türkiye
İÇİNDEKİLER / CONTENTS

ARAŞTIRMA MAKALELERİ / RESEARCH ARTICLES

TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE BİR METİN UYARLAMA ÖRNEĞİ: KÖROĞLU DESTANI
..................................................................................................................................................... 227
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR ................................................................................................................. 227
A TEXT ADAPTATION EXAMPLE IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE: KOROGLU EPIC .................... 227

KADIN AĞZI TÜRKÜLERDE KADININ ANNE ROLÜ ÜZERİNE FOLKLORİK BİR İNCELEME ....................... 252
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK ...................................................................................................................... 252
A FOLKLORIC INVESTIGATION ON THE ROLE OF THE MOTHER AT FOLK SONGS PERFORMED BY WOMEN .......... 252

GÜNLERDE STATÜ ENDİŞESİ VE TEMSİLLERİ .................................................................................... 265

SÖZLÜ KÜLTÜRÜN ELEKTRONİK KÜLTÜRE TAŞINMASI: “DEDE KORKUT HİKÂYELERİ ÜZERİNE BİR
İNCELEME” .................................................................................................................................... 281
Mahmut AKGÜL & Mehmet ŞİMŞEK ................................................................................................................ 281
TRANSITION OF ORAL CULTURE TO ELECTRONIC CULTURE: “AN INVESTIGATION ON DEDE KORKUT STORIES” .. 282

TÜRKLERİN ANİMİSTİK İNANÇ SİSTEMİNDE İNSAN KEMİĞİ VE KANININ YERİ ................................... 302
Tuğba AYDOĞAN & Ahmet Tacetdin HALLAÇ .................................................................................................. 302
THE PLACE OF HUMAN BONE AND BLOOD IN THE ANIMISTIC BELIEF SYSTEM OF THE TURKS .............................. 302

SİVAS İLİNDE YORGANCILIK ........................................................................................................... 321

GELENEKSEL ABAZA DANSI: APSUA KOŞARA .................................................................................. 334

OSET ULUSAL AFORİSTİKLERİNİN GÖRÜNTÜ SİSTEMİNDE PARALELİZM, HİPERBOL, METONİM VE

KAZIM MEÇİYEV HAKKINDA YENİ ARAŞTIRMALAR VE KEŞİFLER ...................................................... 363

KİTAP İNCELEME / BOOK REVIEW

YETER TORUN ÖĞRETMEN/ TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE SEÇENEK VE SEÇİM .......................................... 393

Sevgili Okur,
Folklor Akademi Dergimizin 2021 yılının ikinci sayısı (Ağustos) ile karşınızdayız. Bu
sayımızla tekrar sizlerle buluşmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Folkor Akademi Dergimizin (FAD)
2021 yılı 4. cilt ve 2. sayısında hakemlerimizin onayından geçmiş ve yayınlanması uygun bulunmuş
on üç çalışmayı sizlere sunuyoruz. Üç kitap incelemesi ve ikisi Rusça olmak üzere on araştırma
makalesi tarzında üç değerli çalışmayı ilgilerinize sunuyor; bu sayımızı da ilgi ile okuyacağınızı
umuyoruz.
Ağustos sayımızın ilk çalışması, Zeynep Balkanal tarafından kaleme alınan “Osmanlı'dan
Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları” adını taşımakta olup geleneksel Türk
sanatlarının gelişimine geçmişten günümüze geniş bir perspektiften bakmakta ve Osmanlı’dan
gelen kültürel mirasımız geleneksel Türk sanatlarının nasıl yaşatılacağına dair çözüm önerileri
sunmaktadır. Sayımızın ikinci çalışması Halil Ziya Özcan ve Zekerya Batur’un yazmış olduğu
“Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı” isimli
çalışma olup Anadolu sahası anlatılarından biri olan Behçet Mahir anlatısında yer alan
“Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunun Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireyler için B1
düzeyine uyarlanmasını hedeflemektedir. Bu doğrultuda ilgili kol, metin uyarlama tekniklerinden
olan sadeleştirme, genişletme ve kolaylaştırma teknikleri kullanılarak B1 düzeyine uyarlanmış;
yöntem olarak betimsel nitelikte olan çalışma, okuma metni olarak Türkçeyi yabancı dil olarak
öğrenen bireylerin kullanımına sunulmuştur. “Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine
Folklorik Bir İnceleme” ismini taşıyan Uğur Başaran ve Ayşegül Çelik tarafından hazırlanan üçüncü
çalışmada, kültürel kodları bünyesinde barındıran bir tür olarak türkülerdeki anne rolü
incelenmiş; kadın ağzı türkü olarak nitelendirilen türkülerle ilgili genel bilgi ve
değerlendirmelerden sonra söz konusu türküler içerisinden 5 türkü detaylı bir biçimde
incelenerek Türk kültüründe kadına atfedilen en önemli ve kutsal rol olan annelik, annelerin veya
anne adaylarının gözünden ortaya konulmuş ve ilgili türküler üzerinden değerlendirmelerde
bulunulmuştur. Nükte Sevim Derdiçok tarafından kaleme alınan dördüncü makale “Günlerde
Statü Endişesi ve Temsilleri” adını taşır. Çalışmada, kadının tüm kimlik ve karakter özellikleriyle
alakalı rol ve sorumluluklarını icra edebildiği ve diğer kadınların beğenisine sunabildiği gün
ortamının, günün tarihsel gelişimi içerisinde önce söz konusu geleneksel uygulamanın kendisinin
sonrasında ise bu uygulamayı oluşturan yapısal birimlerin bir statü simgesi ve ifadesi olması,
katılımcılar, mekân, yeme-içme, giyim-kuşam, iletişim gibi her birinin kadının statü elde etmesi
veya elde ettiği statüyü kaybetmemesi ya da pekiştirmesi için pek çok temsil icra ettiği bir mekân
durumuna gelmesi değerlendirilmiştir. Sayımızın beşinci makalesi olan “Sözlü Kültürün Elektronik
Kültüre Taşınması: Dede Korkut Hikâyeleri Üzerine Bir İnceleme” Mahmut Akgül ve Mehmet
Şimşek tarafından kaleme alınmıştır. Çalışmada, Dede Korkut Hikâyeleri Kitabı’nda yer alan “Aruz
Koca Oğlu Basat ile Tepegöz” adlı destansı hikâye ile TRT Çocuk kanalında yayınlanan “Dede
Korkut Hikâyeleri Çizgi Filmi”nin ilk on üç bölümlük kısmı incelenmiş; Vladimir Propp’un
geliştirmiş olduğu yapısal çözümleme yöntemi kullanılmıştır.
Tuğba Aydoğan ve Ahmet Tacetdin Hallaç’ın hazırladığı, “Türklerin Animistik İnanç
Sisteminde İnsan Kemiği ve Kanının Yeri” isimli, sayımızın altıncı makalesinde, eski Altay Türk
topluluklarından günümüze kadar olan ruh inancının, Animistik inanç sistemi bağlamında
değerlendirmesine yer verilmiştir. Ruhun kemik ve kanda bulunduğu inancına sebep olan
unsurlar ve bu inancın geçmişten günümüze hangi uygulamalara sebep olduğu açıklanmaya
çalışılmıştır. Dergimizin bu sayısında yer alan yedinci makale Şirin Karaman ve Feryal
Söylemezoğlu tarafından hazırlanan “Sivas İlinde Yorgancılık” ismini taşımakta olup makalede,
Sivas ilinde bulunan yorgan ustalarıyla yüz yüze görüşmeler yapılarak geleneksel yorgancılık
sanatı hakkında bilgi toplanmış; el yapımı saten yorganlara gittikçe ilginin azalmasıyla kaybolmaya
yüz tutmuş el sanatlarından biri olarak yorgancılık tanıtılmaya çalışılmıştır. Sayımızın sekizinci
makalesi Kudret Çiçek tarafından kaleme alınan “Geleneksel Abaza Dansı: Apsua Koşara” konulu
olup çalışmada, Kafkasya göçmeni Abazaların kültürlerinin bir parçası olan Apsua Koşara dansının
tarihsel geçmişi ve pagan kültürlerle olan bağlantısı irdelenmeye çalışılmıştır. “Oset Ulusal
Aforistiklerinin Görüntü Sisteminde Paralelizm, Hiperbol, Metonim ve Sentaks Yapı” adını taşıyan
dokuzuncu çalışma Zarifa Tsallagova tarafından Rusça olarak hazırlanmıştır. Çalışma, Osetçe
konuşma dilindeki aforizmaların geniş bir dizisinin ele alınmasını özetlemektedir. Makalede,
aforizma tür birimlerinin bir cümle hacmini geçmediği, atasözleri ve diğer sanatsal sözlerin her
tür cümle içerisinde temsil edildiği, büyük bir anlam yükü taşıyan halk aforizmalarının söz dizimsel
eklemlenmesi, konuşmacı tarafından oyun biçiminde, ifadenin anlamını, biçimine halel
getirmeden derinleştirilmesine, somutlaştırılmasına izin verdiği değerlendirilmiştir. Sayımızın
onuncu makalesi bir diğer Rusça çalışma olan “Kazım Meçiyev: Keşifler Hala Mümkün” ismini
taşımakta olup Asiyat Dodueva tarafından hazırlanmıştır. Çalışmada, klasik Balkar edebiyatçısı
Kazım Meçiyev'in (1859-1945) dinî şiirlerinden birinin yeni keşfedilmiş kaydı incelenmiş;
Meçiyev'in bu şiirinin daha önce yayınlanmış versiyonlarıyla karşılaştırmalı bir analizi yapılmış ve
şiirin içeriğinde kalan belirsiz yerler yorumlanmaya çalışılmıştır. Mehemmet Zunun ve Abdukérim
Raḫman tarafından hazırlanan “Uygur Halk Edebiyatının Esasları” isimli eser, sayımızın on birinci
çalışmasında, Fatoş Yalçınkaya tarafından tanıtılmıştır. Esin Al tarafından hazırlanan sayımızın on
ikinci çalışmasında ise “Yeter Torun Öğretmen/ Türkiye Türkçesinde Seçenek ve Seçim” isimli
kitabı, okuyucuya tanıtılmaya çalışılmıştır. Sayımızın on üçüncü çalışması Tuncer Gülensoy
tarafından yazılan “Tıbb-ı Nebevî” (Peygamber Tıbbı) Adlı Eserdeki Sağlık Bilgileri Üzerine” isimli
çalışmadır. Çalışmada Ahmed-i Dâ’î’nin “Tıbb-ı Nebevî” adlı eserindeki Hz. Muhammed’in
sağlığında hastalığa karşı kullandığı bitkiler/bitkisel kürler hakkında bilgi verilmiştir.
Folklor Akademi Dergisi, gönderilen tüm çalışmaları titizlikle inceleyen ve kör hakemlik
sistemi ile değerlendirmeye alan, dört ayda bir yayımlanan uluslararası bir dergidir. Sayımıza
akademik çalışmaları ile katkıda bulunan yazarlarımıza ve hakemlik yapan araştırmacılarımıza
şükranlarımızı iletiriz. Dergimizi, siz değerli okurlarımızın istifadelerine sunar, keyifle okumanızı
temenni ederiz.
Saygılarımızla…
Folklor Akademi Dergisi
Balkanal, Z. (2021). Osmanlı’dan Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları.
Folklor Akademi Dergisi. Cilt:4, Sayı: 2, 218 – 226.
Makale Bilgisi / Article Info
Geliş / Recieved: 30.05.2021
Kabul / Accepted: 25.06.2021
Araştırma Makalesi / Research Article

OSMANLI'DAN GELEN KÜLTÜR MİRASIMIZ GELENEKSEL TÜRK SANATLARI

Zeynep BALKANAL*
Öz
Kültürel miras geçmişten geleceğe aktarılan maddî-manevi değerler bütünüdür. Geleneksel Türk sanatları
Türk toplumlarının ürettiği kültürel miras olarak eski çağlardan beri varlığını sürdürmektedir. Geçmiş Türk toplulukları
geleneksel Türk sanatlarına büyük önem vermiş ve yaşatılması için ahilik teşkilatı ve loncalar gibi çeşitli örgütlenmeler
oluşturmuşlardır. Geleneksel Türk sanatlarında önemli gelişim Selçuklu döneminde olmuştur. Bunda ahilik sisteminin
katkısı büyüktür. Türk kültürüne uygun bir teşkilatlanma örneği olan ahilik birçok işlevi açısından geleneksel sanatları
ileri düzeylere taşımıştır. Ahilik Osmanlının ilk yıllarında kendi varlığını göstermiştir. Osmanlı döneminde ahi
zaviyelerinde usta-çırak yöntemi ile çok sıkı mesleki eğitim verilmiş ve bu eğitimin yanı sıra katı kurallarla toplumsal
ahlaki kurallar da öğretilmiştir. Geleneksel Türk sanatlarının gelişmesinde önemli unsurlardan biri de bu konularda
yapılan mesleki eğitim faaliyetleridir. Osmanlı Devleti’nde mesleki eğitim kurumları denilince ilk akla gelen Enderun
Mektebi’dir. Saray okulu olarak da anılan Enderun Mektebi çeşitli eğitimlerin verildiği, öğrenciyi en iyi şekilde
yetiştirmeyi hedefleyen bir eğitim kurumu olarak tarihte göze çarpmaktadır. Osmanlı Devleti’nin sanat ve sanatçıya ne
kadar önem verdiği Enderun Mektebi’nde sanat eğitiminin de yer almasından anlaşılmaktadır.
Osmanlı döneminden kalan birçok el sanatı örneği bugün müzelerimizin en nadide köşelerinde yer almaktadır.
Aynı zamanda Dünya’daki birçok müzede de geleneksel Türk sanatlarının örnekleri görülmektedir. Kültürel mirasın
taşıyıcısı olan bu örneklerin yanı sıra geçmişe ışık tutan gezginler ve seyyahların yazmış oldukları eserler el sanatları
konularında önemli belgelerdir.
Günümüz yaşam koşulları ve teknolojinin ilerlemesi, ekonomik kaygılar gibi birçok neden geleneksel el
sanatlarımızı olumsuz yönde etkilemiştir. Her geçen gün teknolojinin gelişmesi ve ekonomik problemler, köyden kente
göçlerin artması gibi nedenler kültürel mirasımızın yok olmasına sebep olmaktadır. Devraldığımız bu kültür mirasımız
günümüzde sanatsal ve estetik değerlerinin yanında, ekonomik olarak istihdam sağlaması, hammaddelerin kolay
bulunması ve kullanılması, az miktarda yatırım sermayesi gerektirmesi, gelir getirmesi, ulusal değerlerimizin
korunması, gelenek ve göreneklerimizin yaşatılması açılarından büyük öneme sahiptir.
Günümüzde zengin örnekleri bulunan güçlü kültürel mirasımız olan geleneksel Türk sanatlarının bazı
dallarının yeni boyutlar kazandığı, bazı dallarının ise kaybolduğu gözlemlenmektedir. Günümüz yaşam koşulları ve
teknolojinin ilerlemesi, ekonomik kaygılar gibi birçok neden geleneksel Türk sanatlarımızı olumsuz yönde etkilemiştir.
Günümüzde geleneksel Türk sanatlarımızın unutulmaması ve yeniden yaşatılması için bazı çalışmalar yapılmaktadır.
Makalede amacımız, geleneksel Türk sanatlarımızın gelişimine geçmişten günümüze geniş bir perspektiften
bakmaktır. Asıl hedef Osmanlı’dan gelen kültürel mirasımız geleneksel Türk sanatlarının nasıl yaşatılacağına dair
çözüm önerileri sunmaktır.
Anahtar Kelimeler: Türk Kültürü, Kültürel Miras, Geleneksel Türk Sanatları, El Sanatları, Türk Dünyası.

OUR CULTURAL HERITAGE FROM THE OTTOMAN TRADITIONAL TURKISH

Abstract
Cultural heritage is the whole of material and moral values transferred from the past to the future. Traditional
Turkish arts have existed since ancient times as the cultural heritage produced by Turkish societies. Past Turkish
communities gave great importance to traditional Turkish arts and formed various organizations such as ahi
organization and guilds to keep them alive. Significant development in traditional Turkish arts took place in the Selçuk

* Doç. Dr., Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi , Geleneksel Türk Sanatları Bölümü, Bolu/Türkiye,
[email protected], ORCID: 0000-0003-4967-4164

218
period. The contribution of the ahilik system is great in this. Ahilik, which is an organizational example suitable for
Turkish culture, has carried traditional arts to advanced levels in terms of many functions. Ahilik showed its existence
in the first years of the Ottoman Empire. During the Ottoman period, very strict vocational training was given by the
master-apprentice method in the ahi zawiyas, and in addition to this training, social moral rules were also taught with
strict rules. One of the important factors in the development of traditional Turkish arts is vocational training activities
on these subjects. When it comes to vocational education institutions in the Ottoman Empire, the first thing that comes
to mind is Enderun School. Enderun School, also known as the palace school, stands out in history as an educational
institution that aims to educate students in the best way, where various educations are given. It can be understood from
the fact that art education is also included in the Enderun School, how much the Ottoman State attaches great importance
to art and artists. Many examples of handicrafts from the Ottoman period are located in the most precious corners of
our museums today. At the same time, examples of traditional Turkish arts can be seen in many museums around the
world. In addition to these examples, which are the carriers of cultural heritage, the works written by travelers and
travelers that shed light on the past are important documents on handicrafts.
Many reasons such as today's living conditions and the advancement of technology, economic concerns have
negatively affected our traditional handicrafts. The reasons such as the development of technology, economic problems
and the increase in migration from the village to the city cause the destruction of our cultural heritage day by day. In
addition to these cultural heritage of our current artistic and aesthetic values we inherit, economic as providing
employment, easy to find and use of raw materials, it requires a small amount of investment capital, bringing revenue
to protect our national values, in terms of the survival of our traditions and customs are of great importance.
Today, strong cultural heritage of our rich samples in the traditional Turkish art gains a new dimension of
some branches, it is observed that the disappearance of some branches. Many reasons such as today's living conditions
and the advancement of technology, economic concerns have negatively affected our traditional Turkish arts. Today,
some studies are carried out to ensure that our traditional Turkish arts are not forgotten and revived.
Our aim in the article is to look at the development of our traditional Turkish arts from a broad perspective
from the past to the present. The main goal is to offer solutions on how to keep the traditional Turkish arts, our cultural
heritage from the Ottoman Empire, alive.
Keywords: Turkish Culture, Cultural Heritage, Traditional Turkish Arts, Handicrafts, Turkish World.

219
Osmanlı’dan Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları

Giriş
Atalarımızdan bizlere miras kalan maddî-manevi değerler bütününü kültür olarak
tanımlayabiliriz. Kültür varlıkları farklı coğrafi bölgelerde yaşayan insan topluluklarının yaşam
tarzının çeşitliliklerine göre de şekillenmektedir. Geçmişten günümüze kadar gelen kültür
varlıklarının çok zengin olduğu görülmektedir.
Bir milletin kültürel mirasının en önemli özelliği kişileri zaman ve mekân açısından
birleştiren ortak noktalar olmasıdır. Türkler geçmişte kendilerine fayda sağlayacak sanat ürünlerini
yaparak birçok medeniyetin de gelişmesine katkıda bulunmuşlardır. Zamanla çok zenginleşen
kültür unsurları gelenek haline gelmiştir. Ögel (1978) “Türk Kültür Tarihine Giriş” adlı eserinde
“Her kavim, her çağda yakın komşularından birçok kültür tesirleri almıştır. Zaten Türk kültürünü
de geliştiren en mühim sebep, böyle geniş kültür alışverişleri olmuştur” sözüyle bu konuyu dile
getirmiştir (Ögel, 1978: 153).
Bu kültür alışverişleri günümüzde de etkilerini göstermektedir. Türk toplulukları yaşayış
biçimi benzerliğinden kaynaklı el sanatı alanlarında da birbirlerinden etkilenmişlerdir. Bazı
yörelerimizde yapılan geleneksel el sanatı ürünleri hakkında yayınlanan araştırmalar da bunun bir
göstergesidir. Geçmişte konar-göçer Türk topluluklarının yaşam biçimleri, dil, kullandıkları ve
üretmiş oldukları araç-gereçler gibi birçok konuda bilgiler elde ettiğimiz Kaşgarlı Mahmut’un
Dünya’nın dört bir yanındaki Türk topluluklarını gezerek oluşturduğu Divan-ü Lügat-it Türk adlı
eserinde geçen Türk toplulukları hakkında kültür ve sanat konuları bize önemli ipuçları
vermektedir.
Akpınarlı (2004) “Kırım El Sanatlarının Dünü ve Bugünü” adlı kitabında, “Ulusal kültürün
temel unsuru halk kültürüdür. Halk kültürü uzun yılların birikimiyle biçimlenir ve kuşaktan kuşağa
aktarılır. Halk kültürü ürünleri yaşadıkları yörenin özelliklerini yansıtır; somut ürünlerin
şekillenmesinde tarih ve kültürel birikim önemli rol oynar. Geleneksel kültür ürünlerimizin ortak
duygu ve düşünceleri, Türk kültürünün korunmasında ve yaşatılmasında önemli işlevleri olmuştur”
şeklinde halk kültürü hakkında bilgiler vererek, el sanatlarını kullanılan hammaddesine, kullanım
alanına ve tekniğine göre gruplandırmıştır (Akpınarlı, 2004: 1-2).
Toplumların tarihlerinden gelen maddî miraslardan birisi ve en yaygın şekilde yaşananı el
sanatları geleneğidir. İnsan ihtiyaçlarını karşılamak üzere ürettiği eşyaya, yaşadığı sosyal ve
kültürel ortamlardan beslenen duygu zenginliğini yansıtarak estetik değer kazandırmıştır. Bunun
yanında el sanatı ürünü, motiflerine ve renklerine yüklenen anlamlarla anlatım aracı olma görevini
de üstlenmiştir. Bu yönüyle el sanatları, geçmişten geleceğe köprü oluşturabilen önemli kültür
değerleridir (Sarıoğlu, 2005: 72).
Toplumun kültürel özelliklerine, duygu ve düşüncelerine göre değişim gösteren el sanatları
geçmişten günümüze zengin ve geniş bir yelpaze oluşturarak gelenekselleşmiştir. Geleneksel Türk
sanatları, Türk kültürünün en anlamlı belgeleridir. Karakteristik özellikleri ve üreten kişinin el
emeği ile daha çok değer kazanmaktadır. Hat, tezhip, kaat’ı, minyatür, çini, ebru, kalemişi, halı-
kilim-kumaş dokuma, işleme, taş-maden-ahşap işçiliği, keçe, deri, örmecilik, yazmacılık, bakırcılık
vb. gibi sanatları geleneksel Türk sanatları adı altında toplamak mümkündür.
Konar-göçer Türk topluluklarında hayat tarzı ve yaşam biçimi mevsime göre yer
değiştirmek olduğundan bu yaşam tarzına bağlı olarak tüm ihtiyaçlarını kendileri ergonomik ve
kolay taşınır şekilde yapmışlardır. Kendi coğrafyaları dışında ister istemez kültürel etkileşim
doğmuştur. Bu etkileşim sayesinde kültür alışverişi başlamış, birbirlerinin kültürlerine katkı
sağlamışlardır. Eski toplumlarda ölümden sonra yaşama inanıldığı için kurgan adı verilen mezar

220
Osmanlı’dan Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları

yapılarında ölmüş kişinin öbür dünyada kullanacağı eşyalar beraberinde gömülmüştür. Bu sayede
ortaya çıkarılan eserler hem o günlerdeki kültürlerin yaşam biçimi hem de o dönemdeki sanatlar
hakkında bilgiler vermektedir.
1924 yılında Rus arkeolog Rudenko tarafından keşfedilen M.Ö. 3-6. Yüzyıllara
tarihlendirilen Hun Türkleri dönemine ait Pazırık kurganlarında bulunan, keçe dokumalar, deri
koşum takımları, eyerler, at başlarına takılan süsler, oklar, çantalar, elbiseler, çeşitli kaplar, hayvan
kürklerinden yapılmış giysiler, samur kıyafet parçaları, altın yaldızlı bakır levhalar, gümüş
kemerler, ipek keseler, ağaç oyma eşyalar, keçe çoraplar, çizmeler, taraklar, gözgüler (aynalar),
çalgılar, at, kaplan ve geyik maskeleri, deri miğfer, tahtadan yapılmış kürek, ağaç dallarından
örülmüş kalkanlar, madeni kaplar ve takılar, hayvan heykelleri, el sanatı eserleri ve Dünyanın ilk
yekpare halısı kabul edilen Pazırık halısı göçebe Türklere özgü kültür unsurlarıdır.
1. Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinde Geleneksel Türk Sanatlarında Eğitim
Faaliyetleri
Geleneksel Türk sanatlarında önemli gelişim Selçuklu döneminde olmuştur. Bunda ahilik
sisteminin katkısı büyüktür. Türk kültürüne uygun bir teşkilatlanma örneği olan ahilik birçok işlevi
açısından geleneksel sanatları ileri düzeylere taşımıştır.
Araştırmalar, Türkiye Selçukları döneminde Ahi Teşkilâtının ilk olarak Orta Anadolu’da
(Kayseri) XIII. yüzyılın başlarında ortaya çıktığını ve bu asır içinde bütün Anadolu’ya yayıldığını
göstermektedir. Özellikle Türkmenlerin Uluğ Sultan diye andıkları I. Alaeddin Keykubad
zamanında bütün Anadolu’ya yayılmış ve devletin yapısı içinde yer almıştır (Bayram, 2001: 2).
Selçuklular döneminde bir bölge fethedildiğinde ilk iş olarak medreseler ve zaviyeler
yapıldığı yazılı kaynaklarda belirtilmektedir. Bu medrese ve zaviyelerde özellikle sanatla uğraşan
kişilere daha bir özen gösterilmiş ve ihtiyaçlarının sağlanması için çaba sarf edilmiştir. Ahiliğin
özellikle mesleklerin gelişmesi, sürdürülebilmesi ve toplumun sosyo ekonomik ve sosyo kültürel
gelişimi açılarından önemi çok büyüktür.
Ahilik Osmanlının ilk yıllarında kendi varlığını göstermiştir. Osmanlı döneminde ahi
zaviyelerinde usta-çırak yöntemi ile çok sıkı mesleki eğitim verilmiş ve bu eğitimin yanı sıra katı
kurallarla toplumsal ahlaki kurallar da öğretilmiştir.
Savaşlar ve farklı nedenlerle, doğudan batıya doğru olan göçler sırasında çeşitli esnaf ve
sanatkâr grupların ekonomik sarsıntıya maruz kalmadan varlıklarını sürdürebilmeleri, gelişmeleri,
sosyal, ekonomi ve etik yapılarını koruyabilmeleri ahilik sayesinde mümkün olmuştur (Er, 1991: 6).
Osmanlı Devleti’nde eğitim kurumları arasında en önemlisi olan Enderun Mektebi’nin
mesleki eğitimin gelişmesindeki önemi büyüktür. Enderun Mektebi çeşitli eğitimlerin yanısıra sanat
eğitiminin de verildiği öğrenciyi en iyi şekilde yetiştiren kurumlar arasında tarihte göze
çarpmaktadır. O dönemlerde sanata ve sanatçıya verilen değerin anlaşılmasında rolü büyüktür.
Enderun mektebinde devlet işlerinde çalışmak için eğitim programları oluşturulmuştur.
Uygulamalı eğitim ön planda tutularak öğrencilerin el becerilerini geliştirmek hedeflenmiştir. Bu
mekteplerde ağırlıklı olarak sanat eğitimi de verilmiştir.
Enderun Mektebinde sanat konularına da özel ağırlık verilmiş, İran, Özbekistan ve Batı’dan
getirilen sanatçılar burada öğretmenlik yapmışlardır. Kitap resimleme, sayfa tasarımı konularındaki
çalışmalara bu okulda özel önem verilmiştir. Kanuni Dönemi’nin ünlü minyatür sanatçısı Matrakçı
Nasuh da Enderun’da yetişen sanatçılardan biridir (Çaydere, 2015: 347).

221
Zeynep BALKANAL

Enderun Mektebinde eğitimi verilen nakkaşlık, minyatür, hat, tezhip, ebru vb. gibi
geleneksel Türk sanatları alanlarında yetişen sanatçılar bu sanatların gelişmesine büyük katkı
sağlamışlar ve büyük sanatçıların yetişmesine de vesile olmuşlardır.
Yukarıda verdiğimiz bilgilerden de anlaşılacağı üzere, Osmanlı döneminde özellikle saray
tarafından geleneksel sanatlara ve sanatkârlara maddî manevi destek verilmiş ve teşvik edilmiştir.
Geleneksel sanatlara verilen önemden dolayı geleneksel Türk sanatları bütün dünyanın hayranlığını
kazanmayı başarmıştır. Duraklama ve çöküş dönemlerinde geleneksel sanatlar da nasibini almış
geleneksel sanatlarla uğraşan sanatçıların sayılarında büyük düşüşler görülmüştür.
Türk halk plastik sanatları başka deyişle görsel halk sanatları Türk sanatının fonetik,
dramatik sanatlar gibi zengin örnekleri olan alanlarından biridir. İlk yıllarında Osmanlı
İmparatorluğu’ndan devir alınan güçlü bir mirasın bazı dallarla süregeldiği bu dalda bir geçiş
döneminden sonra bazı dalların kaybolduğu, bazı dalların nitelik değiştirdiği, bazı dalların ise yeni
boyutlar kazandığı gözlenmektedir (Barışta, 2005: 23).
Ülkemizde Osmanlı sanatından en nadide örnekler birçok müzede yer almaktadır. Dünya’da
önemli müzelerde de geleneksel Türk sanatlarımızın örnekleri görülmektedir. Kültürel mirasımızın
taşıyıcısı olan bu örneklerin yanısıra geçmişe ışık tutan gezginler ve seyyahların bıraktığı eserler
geleneksel Türk sanatlarının önemli belgeleridir.
Anadolu ve Trakya’nın bir parçası üzerinde kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti,
Osmanlılardan bu dalda güçlü bir miras devralmıştır. Selçuklu Dönemi ve Beylikler Dönemlerinden
beslenerek gelişen Osmanlı İmparatorluğu Dönemi el sanatları, yüzyıllar boyu ekonomik, sosyal ve
coğrafi şartlara bağlı olarak büyük bir gelişme göstermiştir. Kronolojik bir sistemle izlenebilecek
bu gelişme çizgisinde her yüzyılın kendine özgü teknik, renk, motif, desen, kompozisyon ve
biçimlendirme çeşitlemelerinden oluşan üslupları vardır. Çok az ulusun sanatında gözlenebilecek
bu durum, Türk el sanatlarına artistik değerler bahşetmektedir (Barışta, 1998: X).
2. Günümüzde El Sanatlarının Yaşatılması İçin Yapılan Faaliyetler
Günümüz yaşam koşulları ve teknolojinin ilerlemesi, ekonomik kaygılar gibi birçok neden
geleneksel el sanatlarımızı olumsuz yönde etkilemiştir. Her geçen gün teknolojinin gelişmesi ve
ekonomik problemler, köyden kente göçlerin artması gibi nedenler kültürel mirasımızın yok
olmasına sebep olmaktadır. Devraldığımız bu kültür mirasımız günümüzde sanatsal ve estetik
değerlerinin yanında, ekonomik olarak istihdam sağlaması, hammaddelerin kolay bulunması ve
kullanılması, az miktarda yatırım sermayesi gerektirmesi, gelir getirmesi, ulusal değerlerimizin
korunması, gelenek ve göreneklerimizin yaşatılması açılarından büyük öneme sahiptir. Günümüzde
geleneksel Türk sanatlarımızın unutulmaması ve yeniden yaşatılması için bazı çalışmalar
yapılmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;
UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesine göre geleneksel
el sanatları liste kapsamında değerlendirilmiştir. Sözleşmenin 11. Maddesinin Taraf Devletlerin
Rolü Her Taraf Devlet başlığı altında a bendinde “Kendi toprağı üzerinde bulunan somut olmayan
kültürel mirasın korunmasını güvence altına almak için gerekli önlemleri alacaktır” ifadesiyle
devletlerin kültürlerini koruyarak güvence altına almaları vurgulanmıştır (URL-1).
1993 yılında Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan,
Özbekistan ve Türkmenistan tarafından TÜRKSOY Türk kültürünü dünyaya tanıtmak amacıyla
ortak çalışmalar yapmak için kurulmuştur (URL-5). TÜRKSOY üyesi ülkeler belirli tarih aralığında
Kültürel Miras Seminerleri düzenleyerek çalışma raporları yayınlamaktadırlar (URL-3).

222
Osmanlı’dan Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları

Yayınlanan TÜRKSOY Üyesi Ülkeler Dördüncü Dünya Belleği Semineri sonuç

223
Zeynep BALKANAL

Ülkemizin 2023 hedefleri doğrultusunda, On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) 2.3.09.

224
Osmanlı’dan Gelen Kültür Mirasımız Geleneksel Türk Sanatları

geleneksel medya hem de yeni nesil sosyal medya araçları ilgi toplama ve yaygın bilgilendirme
faaliyetlerinde kullanılabilir.
Devlet kurumları, sivil toplum kuruluşları, vakıflar, dernekler, yerel yönetimler iş birliği
halinde çalışarak geleneksel Türk sanatları alanlarında ortak projelere imza atmalıdır. Projelerde
verilecek eğitimlerin yanı sıra toplumun ilgisini çekecek çalışmalara da yer verilmelidir. Bu
çalışmalar sayesinde toplumun kültür değerlerinin ve geleneksel Türk sanatlarının yaşatılması
çabasına girmeleri sağlanmalıdır. Bu çaba sağlandığında, toplumda ilk eğitimi çocuklarına veren
ebeveynler bu eğitimler sayesinde kültürel değerlerimizin ve geleneksel Türk sanatlarımızın
önemini ve yaşatılması gerekliliğini aşılayabilirler.
Geleneksel Türk sanatlarımızın yaşatılması için belki de en önemli nokta bu işleri yapan
kişilerin yaptıkları ürünler ile tatmin edici bir ekonomik güce kavuşabilmeleridir. Mevcut
globalleşen dünyada bir işin, uğraşın sürdürülebilir olması ancak maddî getirisinin olup olmaması
ile ilgilidir. Birçok el sanatı yeni tasarılar ile bir araya getirilerek günümüz ihtiyaçları, beklentileri
ve isteklerine cevap verdiği ölçüde satılabilir bir ürün haline gelebilmektedir. Bu fırsatlardan azami
ölçüde faydalanılmalıdır. Elbette bunu yaparken sadece maddî çıkar ve beklentiler göz önüne
alınarak geleneksel sanatlarımızın yozlaşmasına engel olunmalıdır. Tasarlanan ürünlerin kullanım
amacı ve satış amacı gibi nedenlerden geleneksellikten uzaklaştırılması da yozlaşmasına neden
olmaktadır.
Eski zamanlardan kalan el sanatı ürünlerinin korunması, envanterlerinin çıkarılması ve
belgelenmesi de önem arz etmektedir. Bu konuda en öncelikli kurumlar yerel yönetimler olarak
görünmektedir. Oluşturulacak kent müzeleri ile yöresel ve tarihi değeri olan el sanatlarımızın nadide
örneklerine sahip çıkılmalıdır. Hem bilgilendirme hem de koruma, kollama faaliyetlerini yerel
yönetimler, kültür turizm ve milli eğitim müdürlükleri, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları el
birliği ile gerçekleştirmelidir.
Kaynaklar
AKPINARLI, H. F. (2004). Kırım El Sanatlarının Dünü ve Bugünü, Ankara: Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk
Kültür Merkezi Yayını: 306, Kaynak Eserler Dizisi: 7, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
AKSOY, B. (2014). “İpek Yolu Güzergâhı”, İpek Yolu’nda Türk Kültür Mirası Bilgi Şöleni, Yayın No: 100,
Ankara: Türk Yurdu Yayınları.
BARIŞTA, H. Ö. (1998). Türk El Sanatları, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 2168, Yayımlar Dairesi
Başkanlığı Sanat Eserleri Dizisi: 192.
BARIŞTA, H. Ö. (2005). Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Halk Plastik Sanatları, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm
Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü Yayınları: 3045, Sanat Eserleri Dizisi: 452.
BAYRAM, M. (2001). “Türkiye Selçukluları Döneminde Bilimsel Ortam ve Ahiliğin Doğuşuna Etkisi”,
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 10, Konya.
ÇAYDERE, O. (2015). “Grafik Tasarım Programlarına İlişkin Öğretim Elemanları ve Öğrenci Görüşleri”,
İletişim ve Kuram Dergisi, Sayı 40, 345-376.
ER, İ. (1991). “Ahilik”. Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Cilt: 1, İstanbul: Risale Yayınları.
ÖGEL, B. (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş, Kültür Bakanlığı Yayınları: 244, Kültür Eserleri: 13, Türklerde
Giyecek ve Süslenme (Göktürklerden Osmanlılara), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
SARIOĞLU, H. (2005). “El Sanatlarını Milli Değer Olarak Algılamak”. Milli Folklor, Uluslararası Kültür
Araştırmaları Dergisi, Yıl: 17, Sayı: 66, 72-74.
URL-1: https://www.unesco.org.tr/Pages/181/177/, Erişim Tarihi: 03.01.2021.

225
Zeynep BALKANAL

URL-2: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/OnbirinciKalkinmaPlani.pdf, Erişim Tarihi:

226
Özcan, H. Z. ve Batur, Z. (2021). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir
Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı. Folklor Akademi Dergisi. Cilt:4, Sayı: 2,
227 – 251.
Makale Bilgisi / Article Info
Geliş / Recieved: 11.06.2021
Kabul / Accepted: 12.08.2021
Araştırma Makalesi/Research Article

TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE BİR METİN UYARLAMA

Halil Ziya ÖZCAN* & Zekerya BATUR**

Öz
Türkler, tarih sahnesine ilk çıktıkları andan günümüze kadar kültürel değerlerini, inançlarını, hayat biçimlerini,
kültürel karakterlerini, dünyaya bakış açılarını vb. gibi birçok toplumsal ve kültürel ögeyi anlatan ve nesilden nesile
aktarıla gelen pek çok farklı edebî tür ortaya koymuşlardır. Bu türlerden bir tanesi de destandır. Hem yazılı hem de
sözlü kültürde yaşayan destanlar toplumların kültürel kodlarını yansıtan eserlerdir. Bu destanların en bilinenlerinden
bir tanesi de Köroğlu destanıdır. Hemen hemen bütün Türk yurtlarında ve kültürel coğrafyasında tanınan ve anlatılan
bu destan yayılma sahası açısından en geniş sahaya sahip Türk destanıdır. Bu çalışmada, Anadolu sahası anlatılarından
biri olan Behçet Mahir anlatısında yer alan “Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunun Türkçeyi yabancı dil olarak
öğrenen bireyler için B1 düzeyine uyarlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilgili kol metin uyarlama
tekniklerinden sadeleştirme, genişletme ve kolaylaştırma teknikleri kullanılarak B1 düzeyine uyarlanmıştır.
Sadeleştirme işleminde hem sezgisel hem de yapısal yaklaşım bir arada uygulanmıştır. Metnin giriş ve sonuç
bölümünde metnin özgün şeklinden bir miktar farklılaşarak sezgisel yaklaşım temel alınarak içerik sadeleştirme işlemi
yapılmıştır. Metnin içerisinde yer alan şiirlerin hem özgün hem de uyarlanmış hâli birlikte sunulmuştur. Genişletme
işleminde bazı düzey üstü kelime ve kelime gruplarının metinden çıkartılması yerine bu kelime ve kelime gruplarını
açıklayıcı bağlamlar eklenmiştir. Genişletme işlemi uygulanan kelime ve kelime grupları mavi renkle
renklendirilmiştir. Kolaylaştırma işleminde ise iki uygulama yapılmıştır. Birincisi metinde yer alan çizim ve görsel
ekleme, ikincisi ise metnin sonunda metinde geçen düzey üstü kelimelerin açıklamalarının yer aldığı bir sözlükçe
oluşturma. Metne çizim ve görsel eklemenin temel amacı metni okuyucu açısından daha anlaşılır ve eğlenceli bir hâle
getirmektedir. Yöntem olarak betimsel nitelikte olan bu çalışma okuma metni olarak Türkçeyi yabancı dil olarak
öğrenen bireylerin kullanımına sunulmuştur. Ayrıca bu çalışmanın, metin uyarlama tekniklerinin kapsamı ve
uygulanması açısından metin uyarlama çalışacak araştırmacılara yol göstereceği öngörülmektedir.
Anahtar Kelime: Köroğlu Destanı, Metin Uyarlama, Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi

A TEXT ADAPTATION EXAMPLE IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN

Abstract
From the moment they first appeared in history, the Turks have produced many different literary genres that
have been handed down from generation to generation, describing many social and cultural elements such as their
cultural values, beliefs, lifestyles, cultural characters, perspectives on the world etc. One of these genres is epic. Epics
living in both written and oral culture are works reflect the cultural codes of societies. One of the most well-known of
these epics is the epic of Köroğlu. This epic, which is known and told in almost all Turkish homelands and cultural
geography, is the Turkish epic with the widest area in terms of spread. In this study, it is aimed to adapt the “Demircioğlu
and Reyhan Arap” episode in Behçet Mahir’s narrative, which is one of the Anatolian field narratives, to B1 level for

*
Doktora Öğrencisi, Uşak Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Uşak/Türkiye, [email protected], ORCID: 0000-
0003-3868-0972
** Prof. Dr., Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Uşak/Türkiye,
[email protected], ORCID: 0000-0002-7918-5305

227
individuals learning Turkish as a foreign language. For this purpose, the relevant episode was adapted to the B1 level
by using simplification, elaboration and easification techniques, which are among the text adaptation techniques. In the
simplification process, both the heuristic and the structural approach were applied together. In the introduction and
conclusion part of the text, some content simplification has been made based on the intuitive approach, differing slightly
from the original form of the text. Both the original and adapted versions of the poems in the text are presented together.
In the expansion process, instead of removing some upper-level words and phrases from the text, contexts describing
these words and phrases were added. The words and phrases that have been elaborated are colored blue. In the
easification process, two applications were made. The first is to add drawings and images in the text, and the second is
to create a glossary at the end of the text with the explanations of the upper-level words in the text. The main purpose
of adding drawings and visuals to the text is to make the text more understandable and entertaining for the reader. This
study, which is descriptive in method, is presented to the using of individuals who lear Turkish as a foreign language
as a reading text. In addition, it is predicted that this study will guide researchers who will study text adaptation in terms
of scope and application of text adaptation techniques.
Keywords: Köroğlu Epic, Text Adaptation, Teaching Turkish As A Foreign Language

228
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

1. Giriş
Dil öğreniminde kritik öneme sahip olan, yazılı sembolleri göz vasıtası ile seslendirmek
suretiyle zihinsel anlamlandırma süreci olarak görülen okuma, sadece harfleri veya yazılı
sembolleri telaffuz etmek olarak düşünülmemelidir. Okuma, çok daha derinlemesine üzerinde
düşünülmesi gereken fiziksel ve zihinsel bir aktivitedir. Bu bağlamda okumaya yönelik birçok
araştırmacı ve yazar (Tinker ve McCullough, 1968; Göğüş, 1978; Wittrock, 1981; Durkin, 1989;
Demirel, 1990; Haris ve Sipay, Bondanza, vd., 1998; Batur vd., 2010; Grabe ve Stoller, 2019;
Özcan, vd., 2019) farklı çalışmalar ortaya koymuştur. Karatay, bilgiye ulaşmanın ve onu sürekli
güncelleştirmenin en önemli yollarından birinin okuma olduğunu vurguladığı eserinde okumayı,
yazılı olan bir metni bilinen yazı karakterlerini sesli veya sessiz çözmenin ötesinde, metnin içindeki
duygu, düşünce ve iletileri anlamak olarak tanımlamaktadır (Karatay, 2018: 17). Çelik, okumanın
görüp algılama, algıladığını anlama, anladığını seslendirme ya da yazma, zihinde yapılandırma gibi
göz, ses organları ve zihnin çeşitli hareketlerinden oluştuğunu belirtmektedir (Çelik, 2006: 19).
Hem ana dili hem de yabancı dil ediniminde okumanın ayrı bir yeri bulunmaktadır. Her
ikisinde de okuma sadece yazılı veya görsel sembollerin seslendirilmesi olarak algılanmamalıdır.
Bunun da ötesinde okuma hayatımızın önemli bir bölümünde aktif olarak kullandığımız
anlamlandırma yetisinin önemli bir parçasıdır. Okuma bu bağlamda bireylerin tüm hayatını ve
öğrenme gelişimini etkileyen bir beceridir.
Ana dil öğretiminde bile zor olan bu zihinsel süreç yabancı dil öğretiminde daha da zor ve
karmaşık bir hâle gelebilmektedir. Metinlerin içinde yer alan sözcüklerin, dilbilgisi yapılarının ve
kurgunun düzey üstü olması Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireylerin okuduğunu anlamasına
engel olmaktadır. Ayrıca hedef dili öğrenmek isteyen okuyucunun dilsel girdi eksikliği,
deneyimsizliği, toplumsal değerlerin farklı olması, anadilinde kullandığı okuma yöntem ve
tekniklerinin hedef dildeki okuma stratejisine yansıtılması ve uyum sağlanamaması, hedef dilde
yazılmış okuma metinlerinde yer alan kültürel unsurlara ilgisizlik vb. gibi sebepler hedef dilde
okumayı ve anlamlandırmayı engelleyebilmektedir. Bazı araştırmacılar (Jolly, 1978; Coady, 1979;
Alderson, 1984) yabancı dilde edinilen okuma becerisinin gelişim yönünü kişinin yabancı dil
öğrenme becerisinden ziyade anadilinde var olan okuma becerisi yeterliliğinin belirlediğini ifade
etmektedirler. Benzer şekilde Carrell (1991) yabancı dil ediniminde okuma becerileri zayıf olan
öğrencilerin aynı zamanda anadilinde de okumalarının zayıf olduğunu ve bu beceriyi anadilden
yabancı dile etkili bir şekilde aktaramadığını belirtmektedir. Bu bağlamda Türkçeyi yabancı dil
olarak öğrenen bireylere verilen okuma metinlerinin seçimi son derece önemli bir husus haline
gelmektedir. Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bu bireylerin kültürel tarihleri, ana dillerinin
Türkçe ile olan yapısal farklılıkları ve benzerlikleri, ilgileri, algıları, Türkçeye karşı olan
motivasyonları, dil düzeyleri, vb. gibi birçok değişken metin seçiminde öğreticiler tarafından göz
önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca öğrencilere verilen okuma metinleri öğrencilerin ilgisini
çekmeli, metin akıcı olmalı ve öğrencinin metni anlamlandırmasına katkı sağlayacak metnin
içeriğinde bazı kolaylaştırıcı unsurlar da bulunmalıdır.
Farklı sebepler ile ülkemize gelen yabancı uyruklu bireyler Türkçe öğrenmek için
üniversitelerin ve farklı devlet kurumlarının bünyesinde yer alan Türkçe öğretim merkezlerinde
öğrenim görmektedir. Bu kurumlarda görevli Türkçe öğreticileri farklı kurumların hazırladıkları
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarını kullanmaktadırlar. Yabancı
uyruklular için hazırlanan bu kitapların içerisinde yer alan okuma metinlerinin öğrencilerin ders dışı
okumaları için yeterli seviyede olmadığı görülmektedir. Bu bağlamda bu çalışma Türkçeyi yabancı
dil olarak öğrenen bireylere yönelik okuma materyali geliştirme noktasında alana katkı sunacağı
öngörülen bir metin uyarlama önerisi sunmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda araştırmacılar,

229
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Mehmet Kaplan, Muhan Bali ve Mehmet Akalın tarafından Meddah Behçet Mahir’den derledikleri
Köroğlu Destanı kollarından “Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunu metin uyarlama tekniklerini
kullanarak B1 düzeyine uyarlamıştır. Dil öğretiminin temel unsurlarından bir tanesi olan kültür
aktarımının önemi dikkate alındığında B1 düzeyine uyarlanan bu metin alana katkı sunması
açısından önemlidir.
1.1.Destan ve Köroğlu Destanı
Türkler, tarih sahnesine ilk çıktıkları andan günümüze kadar kültürel değerlerini,
inançlarını, hayat biçimlerini, kültürel karakterlerini, dünyaya bakış açılarını vb. gibi birçok
toplumsal ve kültürel öğeyi anlatan ve nesilden nesile aktarıla gelen pek çok farklı türde yazılı ve
sözlü eser ortaya koymuşlardır. Bu türlerden bir tanesi de destanlardır. Destanlar bir milletin var
oluşundan günümüze kadar o millete ait kültürel özellikleri gelecek nesillere aktaran yazılı ve sözlü
eserlerdir. TDV İslam Ansiklopedisi (2007)’nde Kazım Yetiş, destanı tanımlarken şu ifadeleri
kullanmaktadır; Âşık edebiyatı ve musikisinde bir nazım şeklinin de adı olan destan kelimesinin
aslı Farsça dastandır. Batı dillerinde bunun karşılığı olarak Grekçede şairlerin saz eşliğinde
söyledikleri şiirlere verilen epos adından türetilen epope kullanılır. Yetiş, ayrıca destan kelimesinin
hikâye, masal, sergüzeşt, manzum hikâye, vak’a, tarih, roman ve hayvan masalı (fabl) gibi
anlamlara da geldiğini belirtmektedir.
Özkan (1997), “Köroğlu Destanı’nda Kahraman ve Atının Doğuşu ile İlgili Motiflerin
Tahlili” adlı araştırmasında, destanların toplumların tarihi hafızasında yer alan efsanevi öğeler
olduğunu ve halen günümüzde en zengin destan repertuvarına sahip olan millet olduğumuzu ifade
etmektedir. Oğuz (2004), halk edebiyatı ürünlerinden biri olan destanlara ilişkin, şu
değerlendirmelerde bulunmaktadır; “Halk edebiyatı içinde de hem anonim ürünler olan olağanüstü
kahramanlık anlatıları hem de bu anlatılandan sonra ortaya çıkan “halk hikâyeleri” karşılığında
kullanıldığı gibi, âşık şiirinde heceyle söylenen bir şiir türünün adı olarak da karşımıza
çıkmaktadır.” Teke (2020), “Özbek Sahası Türk Destanlarında Kadın” adlı doktora tezinde, destan
türünün Türk dünyasında farklı adlar ile adlandırıldığını belirtmektedir. Teke, Türkiye sahasında
destan olarak adlandırılan bu anlatı türünün, Azerbaycan Türklerinde “dastan”, Kazan Tatarlarında
“epos”, Uygur Türklerinde “rivayat, dastan”, Kazak ve Kırgız Türklerinde “cır, comok”, Yakut
Türklerinde ise “olongho” terimleri ile adlandırdığını ifade etmektedir.
Köroğlu Destanı’nın anlatıldığı ve nesilden nesile aktarıldığı her coğrafyada destanın ana
kahramanı Köroğlu farklı farklı siluete bürünmüştür. Kimi zaman bulunduğu coğrafyayı düşmana
karşı muhafaza eden bir alp olarak, bazen adaletli bir han veya yönetici olarak, bazen mitolojik bir
kahraman olarak, bazen bir veli, bazen de ticaret yollarını kesen ve kervanlardan baç alan bir kişi
olarak karşımıza çıkmaktadır. Köroğlu Destanı anlatılarında bu denli farklı Köroğlu karakterinin
(tipinin) oluşmasını, Yıldırım, “Köroğlu Destanı’nın Orta Asya Rivayetleri” adlı bildirisinde şu
şekilde açıklamaktadır; “…Köroğlu, destanın efsanevi kahramanı olarak sıradan bir adam değil,
atadan-babadan bir bey, bir han oğludur. Kendisi halkını adaletle idare eden, düşmanlarına aman
vermeyen dirayetli bir hükümdardır. Destanın Orta Asya’dan Anadolu yaylarına doğru göçü
sırasında hem çatısı hem muhtevası ve hem de kahramanları zamanın ve yeni coğrafyanın yeni
medeniyet sahasının tesirleriyle muayyen değişikliklere uğramıştır.” (Yıldırım, 1983: 113).
1.2.Metin Uyarlama
Yabancı dil öğretiminde öğrencilerin hedef dilde okuduğunu anlayabilmesi son derece
önemlidir. Bu yetinin geliştirilebilmesi için öğrencilerin bol bol okuma yapması gerekmektedir.
Türkçeyi yabancı dil olarak öğretimi alanında öğreticilerin ve öğrencilerin en temel kullandıkları
öğrenme materyali farklı kurumlar tarafından yazılan ders kitaplarıdır. Özellikle dil düzeyleri

230
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

başlangıç ve orta düzey olan öğrenciler çoğu zaman ders kitaplarında yer alan okuma metinleri
dışında okuma yapabilecekleri düzeylerine uygun yardımcı okuma metinleri bulamamaktır. Hem
öğreticiler hem de öğreniciler seviyelendirilmiş okuma metinlerinin eksikliğini dil öğrenme
sürecinde hissetmektedir. Dil öğreticileri ve Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında çalışan
araştırmacılar bu eksikliği gidermek amacı ile zaman zaman özgün metinleri düzeye uygun şekilde
uyarlama yoluna gitmektedirler.
Metin uyarlama işlemi, zayıf okuyucular (Candido, et al., 2009; Aluísio, et al., 2010), işitme
engelli bireyler (Daelemans, et al.,2004), çocuklar (De Belder and Moens, 2010), yabancı dil
öğrenenler (Petersen and Ostendorf, 2007) gibi farklı hedef kitle okuyucuları için yapılabilir.
Ayrıca, metin değiştirim, konuşma yitimi (aphasia), yazı okuma bozukluğu (dyslexia) gibi doğal
sebeplerle veya hastalığa bağlı olarak, ayrıca felç gibi beyin hasarları olarak meydana gelmiş,
bilişsel bozukluklar gösteren kişilere yönelik de yapılabilir. Nitekim, uzun cümleler, birleşik
cümleler, ‘gömülü’ cümlecikler, edilgen yapılar, kurallı olmayan sözdizimi, kullanım sıklığı düşük
söz varlığı ve başka unsurlar dil bozukluğu olan okuyucular için de metin karmaşıklığını artırıcı
unsurlardır (Akt, Durmuş, 2013a: 397; Margarido vd., 2008: 315; Siddharthan, 2004: 24; Specia,
2010: 30). Metin uyarlama işlemi yapılırken farklı teknikler kullanılmaktadır. Bunlardan ilki
sadeleştirmedir. Sagion, vd. (2011) sadeleştirmeyi, bir metnin daha anlaşılır boyuta getirilmesi
olarak tanımlamaktadır. Ayrıca sadeleştirme işleminin yabancı dil öğrenenler, yaşlı bireyler, özel
okuma ve anlama gereksinimi olan bireyler gibi birçok okuyucu kitlesine faydalı olduğunu
belirtmektedir. İkinci olarak genişletme işleminden bahsedebiliriz. Long (1996) genişletme işlemini
sadeleştirmeye alternatif bir yol olarak görmektedir ve bir metnin içerisinde yer alan karmaşık ve
düzey üstü yapıları metinden çıkarmak yerine bu yapıları tekrar ve açıklama gibi farklı teknikler
kullanarak artık bilgi girdisi sağlayarak metnin daha anlaşılır hâle getirilebileceğini belirtmektedir.
Bir diğer metin uyarlama tekniği de kolaylaştırmadır. Vucic, vd. (2000) kolaylaştırma tekniğinin,
okumayı daha eğlenceli, daha amaca uygun ve daha da önemlisi daha gerçekçi hâle getirdiğini
belirtmektedir. Bu tekniklerin dışında Nation (2001) metin uyarlama da görüşme tekniğinden de
bahsetmektedir. Ancak bu teknik sadeleştirme, genişletme ve kolaylaştırmadan yapısal olarak farklı
bir tekniktir. Sadeleştirme, genişletme ve kolaylaştırma işlemleri metin üzerinde yapılırken
görüşme ise çoğunlukla bir sınıf ortamında uygulanan ve mülakat, gözlem ve görüşme gibi farklı
veri toplama araçlarının kullanıldığı bir uygulamadır. Araştırmacılar bu çalışmada sadece metin
üzerinde uygulama ve teknikler kullanmışlardır.
1.2.1. Sadeleştirme
Bazı araştırmacı ve akademisyenler (Honeyfield, 1977; Bhatia, 1983; Seretan, 2012; Bott,
vd., 2012; Ahour, vd., 2013) sadeleştirmeyi özgün bir metnin hedef kitlenin düzeyine getirmek
amacı ile bazı tekniklerden geçirilerek daha anlaşılır hale getirme olarak tanımlamaktadır. Metin
sadeleştirmedeki temel amaç metne bazı yapısal düzenlemeler yaparak yazılı metnin
anlamlandırılmasını artırmaktır (Mapleson, 2006). Urano (2000) metin sadeleştirmeyi, yabancı dil
öğrenen bireylerin bir metni daha iyi anlamları için metnin içerisinde yer alan bazı bilinmeyen
dilbilimsel yapıları kontrol altına almak olarak tanımlamaktadır. Hill (1997) yabancı dil olarak
öğrenen bireyler için oluşturulan yazılı metinleri daha anlaşılır hale getirmek için birtakım
değişiklikler yapıldığını ve yapılan bu değişimler genellikle sözdizimsel ve sözcüksel düzeyde
gerçekleştiğini belirtmektedir. Sadeleştirme işlemi iki yöntem üzerinden yapılmaktadır. İlki
sezgisel yöntemdir. Allen (2009) sezgisel yöntemde sadeleştirme işlemini yapan kişinin kendi
tecrübelerinin sadeleştirme işlemine rehberlik ettiğini ve bu yöntemin yazara belirli düzeydeki
öğrencilerin neler öğrenmesi gerektiğine yönelik kendi öznel yaklaşımını kullanma şansı verdiğini
belirtmektedir. Ayrıca Lotherington-Wolosyzn (1993) sezgisel yöntemin yabancı dil öğretiminde

231
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

kullanılan materyallerin sadeleştirilmesinde çok yaygın olarak kullanıldığını ve yazarın sezgisinin

232
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

metne odaklanıp öğrencilerin dilsel girdileri ikinci plana atıldığı için öğrencilerin özellikle yabancı
dil öğrenen bireylerin hedef dildeki dil yetilerinin gelişimi sekteye uğramaktadır. Ayrıca Bhaia,
sadeleştirmede dilsel girdi yazar tarafından kontrol edinilirken kolaylaştırmada dilsel girdi okuyucu
tarafından kontrol edildiğini belirtmektedir (Bhatia, 1983: 45).
Kolaylaştırma metodunda, özgün metinlerin öğrenciler için daha anlaşılır ve erişilebilir hale
getirmek için çok çeşitli kolaylaştırma araçları kullanılabilir. Bu kolaylaştırma araçları, okuyucuyu
potansiyel belirsizlikler ve tuzaklardan haberdar eder ve hatta metnin belirli alanlarını ele almanın
olası yollarını önerebilir, ancak metinden kaynaklanan sorunlara asla kesin veya doğrudan çözümler
vermezler. Bhaia (1983)’nın da vurguladığı gibi kolaylaştırma araçları yalnızca metnin belirli bir
bölümünü veya bölümlerini okuyucu tarafından daha etkin ele almaları için stratejiler önerir ancak
kolaylaştırma metodu metnin şeklini ya da içeriğini yeniden yapılandırarak doğrudan anlamaya
yardımcı olmaz. Kolaylaştırmanın ana amacı metnin kolay anlaşılmasından ziyade metnin öğrenci
için daha eğlenceli, yaratıcı ve dilsel girdi açısından daha üst düzey bir form almasıdır.
Kolaylaştırma bir öğrenme stratejisidir. Okuyucu için metni anlaşılır hale getirmez, ancak bunu
kendi başına yapmasına rehberlik eder. Kolaylaştırmanın bu özel yönü, onu diğer metin uyarlama
metotlarından ayıran en önemli yönüdür.
2. Yöntem
Tüm Türk yurtları ve kültür coğrafyasında bilinen ve günümüze kadar anlatılagelen Köroğlu
Destanı’nın Anadolu sahası anlatılarından en geniş kapsamlısı olarak kabul edilen Behçet Mahir
anlatısında yer alan “Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunu B1 düzeyine uyarlamayı amaçlayan bu
çalışma betimsel bir çalışmadır. Bu çalışma kapsamında yapılan tüm işlemler sırasıyla aşağıda
belirtilmektedir:
2.1.Uyarlama Öncesi
Araştırmacılar, ilk olarak Behçet Mahir’den derlenen ve 1973 yılında Atatürk Üniversitesi
yayınları olarak Sevinç matbaasına baskısı yaptırılan “Köroğlu Destanı” adlı kitabın temini işine
koyulmuşlardır. Bu kapsamda araştırmacılar bu eserin hem çevrimiçi hem de kitap haline ulaşmaya
çalışmışlardır. Çevrimiçi olarak elde edilen nüshada birçok yazım hatası olmasının metin uyarlama
sürecini olumsuz etkileyeceğinden dolayı eserin kitap halinin bulunması yoluna gidilmiştir. Bu
amaç doğrultusunda birçok kütüphane ve sahaf taranmış ve kitabın orijinal hali bir sahafta
bulunmuş ve araştırmacılar tarafından satın alınmıştır.
Bir sonraki aşamada B1 düzeyine uyarlanacak ilgili kolun özgün hâli araştırmacılar
tarafından Microsoft Word dosyasına kaydedilmiştir. Metin uyarlama işleminin daha hızlı ve etkin
bir şekilde yapılabilmesi için uyarlama yapılacak olan metnin özgün halinin ayrı bir dosyaya
kaydedilmesi önemli bir adımdır. Özgün metnin Word dosyasına kaydedilmesinin ardından
araştırmacılar tarafından özgün metinde yer alan her bir cümle bir satıra gelecek şekilde Excel
dosyasına kaydedilmiştir. Cümlelerin Excel dosyasına kaydedilmesi metin uyarlama aşamasında
cümlelerin analizi işleminde araştırmacılara kolaylık sağlaması açısından son derece önemlidir.
Şekil 1’de araştırmacılar tarafından oluşturulan Excel dosyasından bir görsel görülmektedir.

233
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Şekil 1. Demircioğlu ile Reyhan Arap Cümle Analizi

2.2.Uyarlama Sırası
Metin uyarlama aşamasında ilk olarak sadeleştirme ve genişletme işlemleri yapılmıştır.
Daha sonra kolaylaştırma işlemi yapılmıştır. Sadeleştirme işlemi üç boyutta gerçekleştirilmiştir. İlk
olarak içerik sadeleştirme yapılmıştır. Devamında sözdizimsel ve sözcüksel sadeleştirme beraber
işleme alınmıştır. İçerik sadeleştirmede metin içerisinde yer alan olay dışı unsurlar ayıklanmış ve
metinden çıkartılmıştır. Şiirler metin içerisinde korunmuştur. Köroğlu Destanı kollarında yer alan
şiirlerin olay bütünlüğü içerisinde yer almasından dolayı şiirler özgün metinden çıkartılmamıştır.
Bu noktada Behçet Mahir anlatısında yer alan ilgili koldaki ara sözler ve metin dışı unsurlar
metinden çıkartılmıştır. Ayrıca tekrara düşen ifadeler düzeltilmiştir.
Sözdizimsel sadeleştirmede devrik, uzun ve bölünmüş cümleler ile paragraflar daha anlaşılır
hale getirilmiştir. Düzey üstü bağlaç ve dilbilgisi yapıları belirlenip yerine düzeye uygun bağlaç ve
dilbilgisi yapıları kullanılmıştır. Düzey üstü bağlaçların tespiti ve yerine kullanılacak düzeye uygun
bağlaçların karar verilmesi aşamasında Karatay ve Kaya (2019)’nın Türkçenin yabancı dil olarak
öğretimi alanında kullanılan ders kitaplarını inceledikleri ve her bir düzey için oluşturdukları bağlaç
kullanım sıklığı listesinden yararlanılmıştır. Düzeye uygun dil bilgisi yapılarını tespit etmek amacı
ile araştırmacılar tarafından “Yeni Hitit”, “Yedi İklim Türkçe” ve “İstanbul Yabancılar için
Türkçe” adlı ders kitaplarında yer alan dilbilgisi yapıları ayrı ayrı çıkartılmış ve Word dosyasına
kaydedilmiştir. Dil bilgisi yapılarının sözdizimsel sadeleştirilmesinde bu listeden yararlanılmıştır.
Bunun yanında metin içerisinde yer alan diyaloglar konuşma çizgisi kullanılarak ayrı ayrı
yazılmıştır. Karakterlerin kendi kendilerine konuşmaları ise tırnak işareti içerisine alınıp italik yazı
karakteri ile yazılmıştır.
Sözcüksel sadeleştirmede düzey üstü kelime ve kelime gruplarının yerine düzeye uygun
kelime ve kelime grupları kullanılarak anlamayı arttırmak amaçlanmıştır. Düzey üstü kelimelerin
tespiti aşamasında Aydın (2015) ve Erol (2014) ‘un çalışmalarından yararlanılmıştır. Aydın yaptığı
çalışmasında Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında kullanılan ders kitaplarını incelemiş
ve B1 düzeyi için 1000 kelimelik bir kelime havuzu oluşturmuştur. Erol da benzer şekilde
Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi üzerine kullanılan ders kitaplarını incelemiş ve çalışmasının
sonucunda A1 ve A2 düzeyinde bilinmesi gereken 1000 kelimelik bir kelime havuzu oluşturmuştur.
Oluşturulan bu kelime listelerinin yanında Göz (2003) ve Ölker (2011)’in çalışmalarından da
yararlanılmıştır. Göz, çalışmasında 1995 ile 2000 yılları arasındaki yazılı Türkçenin kelime sıklığını

234
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

belirlemeyi amaçlamıştır. Ölker ise Göz’ün çalışmasından elli yıl öncesinin durumunu ortaya
çıkarmayı amaçlamıştır. Araştırmacılar, sözcüksel sadeleştirme işlemi aşamasında düzeye uygun eş
anlamlı kelimelerin seçiminde bazen ikilem yaşamışlardır. Bu noktada ulusal derlem, Göz ve
Ölker’in çalışmalarından yararlanılmıştır. İkileme düşülen kelimelerden kullanım sıklık frekansı
yüksek olan metin içerisinde kullanılmıştır.
Genişletme işlemi tek boyut üzerinden yapılmıştır. Krashen (1985)’in girdi+1 teorisi dikkate
alınarak bazı düzey üstü kelimeler metin içerisinde korunmuştur. Korunan bu kelimelerin öncesinde
veya sonrasında yer alan bağlamlarda açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Açıklayıcı bu bilgiler bazen bir
tanım olabileceği gibi genişletme yapılan kelime veya kelime grubunun özelliklerini ifade eden bilgiler
olabilmektedir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus açıklayıcı bilgi içeren bağlamda mutlaka
düzeye uygun kelime, kelime grubu ve dil bilgisi yapılarının kullanılması gerekmektedir. B1 düzeyine
uyarlanmış metin örneği içerisinde yer alan genişletilmiş kelime ve kelime grupları renklendirilerek
yazılmıştır. Araştırmacılar tarafından bu kelime ve kelime grupları mavi renk ile renklendirilmiştir. Bu
renklendirmenin amacı okuyucun dikkatini bu kelimeler üzerine çekmektedir.
Kolaylaştırma işlemi iki boyut üzerinden yapılmıştır. İlki sadeleştirme işlemi yapılırken bazı
düzey üstü kelime ve kelime grupları sadeleştirilmemiş ve bu kelimelerin üzerine
numaralandırmalar yapılmıştır. Ayrıca okuyucunun dikkatini çekmesi açısından kalın ve italik
olarak yazılmışlardır. Numaralandırılan bu kelime ve kelime gruplarına ilgili kolun sonunda
oluşturulan sözlükçe bölümünde anlamları açıklanarak yer verilmiştir. Sözlükçe oluşturulmasında
öğrencilerin metni anlamlandırmalarında onlara yardımcı olması amaçlanmıştır. Bunun yanında
sözlükçe oluşturularak okuyucuların kısmen daha fazla zihinsel süreç yaşamaları amaçlanmıştır.
İkinci olarak ilgili kolun farklı bölümlerine ilgili sayfadaki olayı özetleyen çizimler yerleştirilmiştir.
Bu çizimler okuyucuya metni daha iyi anlamlandırma ve üzerinde düşünme şansı vereceği
düşünülmektedir. Bu çizimlerin ilgili kola yerleştirilmesindeki temel amaç okuyucu açısından metni
daha eğlenceli hale getirmektir.
2.3.Uyarlama Sonrası
Metin uyarlama işleminin ardından B1 düzeyine uyarlanan metin ile özgün metin uzman
görüşü alınmak için uzmanlık alanı Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi olan üç uzmana
gönderilmiştir. İlk olarak uzmanlardan hem özgün metni hem de uyarlama yapılmış metni
okumaları istenmiştir. Okumaların ardından değerlendirmelerini yapmaları istenmiştir. Özgün
metnin uzmanlara gönderilmesinin temel amacı içerik değerlendirme aşamasında ilgili kolun olay
örgüsünün korunup korunmadığını değerlendirmeye yardımcı olmasıdır. Araştırmacılar,
uzmanların metni değerlendirmelerini kolaylaştırıcı üç boyuttan oluşan bir “Uzman Değerlendirme
Formu” hazırlamışlardır. Uzmanlardan metni sözdizimsel, sözcüksel ve içerik boyutunda
değerlendirmeleri istenmiştir. Alınan geri dönütler çerçevesinde gerekli düzeltmeler ve eklemeler
yapıldıktan sonra metnin son hali verilmiştir. Ayrıca uzmanlardan ilgili kolun sonunda yer alan
sözlükçeyi de değerlendirmeleri istenmiştir. Uzmanlardan sözlükçede yer alan kelimelerden
çıkartılması gerekli gördükleri kelimeleri işaretlemeleri istenmiş ve dönütlerin ardından sözlükçe
bölümü de son halini almıştır.
3. B1 Düzeyine Uyarlanmış Metin Örneği
Demircioğlu ile Reyhan Arap
Demircioğlu, atının üzerinde Kenan ülkesine doğru yola çıkmıştı. Reyhan Arap’ı canlı
olarak Türkiye ülkesine getirecekti. Köroğlu’na Reyhan Arap’ı canlı getireceğine söz vermişti.
Gece gündüz durmadan atının üzerinde yola devam etti. Günlerden bir gün Kenan ülkesine yaklaştı.

235
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Demircioğlu, Kenan ülkesine yaklaştığında atından indi. Atını tenha1 bir yere bağladı. Biraz
beklemeye karar verdi. Çünkü gündüz vakti2 bu şehre girmesi tehlikeli olabilirdi. Kendi kendine
“Şimdi ben bu şehre girersem beni birisi görebilir. Bana sen kimsin? Nereden geliyorsun? diye
sorabilir” diye düşündü. Bu sebeple geceyi beklemeye karar verdi. Tabii ki 3 önce Reyhan Arap’ın
yaşadığı yeri iyi öğrenmesi gerekiyordu. Reyhan Arap nerede yaşıyor? Kimler ile dolaşıyor? Nasıl
biri? Kuvveti nasıl? Tüm bu sorulara cevap bulması gerekiyordu. Birkaç gün bu Kenan ülkesini
dolaşmanın doğru olacağını düşündü. Şehri dolaşırken belki de Reyhan Arap’ı bulurum diye düşündü.
Demircioğlu bunları düşünürken gece olmuştu. Her yer karanlıktı. “İşte şimdi tam zamanı.
Her yer karanlık. Hiç kimse birbirini görmüyor. Şehre girince bir handa4 dinlenirim.” diye
düşündü. Gece karanlığında şehre girmek için harekete geçti. Atının üzerinde yavaş yavaş
ilerliyordu5. Ancak Demircioğlu’nun bilmediği bir şey vardı. Reyhan Arap gece olduğunda bu
şehre girenleri durdururdu. Kim olduğunu, nereden geldiğini ve nereye gittiğini sorardı. Atının
üzerinde sabaha kadar şehirde dolaşırdı. Yani sabaha kadar şehri korurmuş. Reyhan Arap’ın atının
adı da Alapaça idi. Kır at gibi kuvvetli, onun gibi hızlı koşardı. Uçan kuştan daha hızlıydı. Reyhan
Arap gibi bir yiğide de böyle bir at gerekli. Kenan ülkesinin Padişahı ona çok güveniyordu. Çünkü
Reyhan Arap dünya pehlivanıydı6. O, Demircioğlu ve Köroğlu kadar yiğit ve cesurdu, hiç kimseden
korkmuyordu.
Demircioğlu karanlıkta şehre doğru ilerlerken Reyhan Arap’da şehrin girişinde dolaşıyordu.
Alapaça’nın üzerinde şehrin sokaklarını gözlüyordu7. Bir anda Alapaça, Demircioğlu’nun atının
kokusunu aldı. Alapaça bu kokuyu aldığında kişnemeye8 başladı. Reyhan Arap atının
kişnemesinden yabancı birinin geldiğini anladı. Atının üzerinde karşıdan gelen atlıya “Ey yiğit, dost
musun, düşman mısın, sen kimsin? Bana cevap ver.” diye seslendi.

Demircioğlu, Reyhan Arap’ın söylediklerini duydu ama hiç cevap vermedi. Kim olduğunu
söylemedi. Yavaş yavaş atını sürmeye devam etti. Gece karanlıkta birbirlerini görmüyorlardı.
Çünkü aralarındaki mesafe fazlaydı. Birbirlerine çok uzaktaydılar. Demircioğlu biraz daha
yaklaştı9. Reyhan Arap, Demircioğlu’nu karanlıkta biraz görmeye başlamıştı. Onu gördüğünde
hemen “Ey delikanlı, daha fazla yaklaşma. Benim adım Reyhan Arap. Dost musun, düşman mısın?
Bana cevap ver.” dedi. Demircioğlu, bu atlı adamın Reyhan Arap olduğunu duydu. Aniden
titremeye10 başladı. Neden titremeye başladı? Bu adamdan korktuğu için mi? Hayır. Peki, neden
titremeye başladı? Sevincinden titremeye başladı. Demircioğlu gülümseyerek kendi kendine “Ulan,
ben bu adamı nasıl bulacağımı düşünüyordum. Allah rast getirdi11.” dedi. Demircioğlu hiç cevap
vermedi ve atını sürmeye devam etti. Reyhan Arap baktı ki bu adam hiç cevap vermiyor. “Ben
adımı söyledim ama o hiç konuşmadı. Şu adama biraz daha yaklaşayım.” diye düşündü.
Alapaça’nın üzerinde Demircioğlu’na biraz daha yaklaştı. Ona iyice baktı. Vücudunu inceledi.

236
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

Reyhan Arap gördü ki bu adamın vücudu sağlam, iri yapılı12 bir adam. Tekrar Demircioğlu’na
seslendi: “Ey delikanlı, nerelisin? Nereden geliyorsun? Dost musun, düşman mısın? Bana cevap
ver. Eğer cevap vermezsen, sana zarar vereceğim.” Demircioğlu bıyık altından gülmeye13 başladı.
Kendi kendine “Ben şimdi adımı söylersem, bu adam buradan kaçar. Ya da bana kılıcı ile saldırır.
Ben de ona saldırırım. Bu adamı canlı olarak Türkiye toprağına götürmem gerekiyor. Köroğlu’na
söz verdim.” diye düşündü. Demircioğlu bir hile14 düşünmeye başladı. Birkaç dakika sonra Reyhan
Arap’a doğru elleri ile bir şeyler anlatmaya başladı. İşaretler ile konuşamadığını ve az duyduğunu
anlatıyordu. Söyleyeceği şeyi kulağına yüksek sesle söylemesi gerektiğini anlatıyordu. O zaman
Reyhan Arap anladı ki bu adam hem az duyuyor hem de konuşamıyor. “Eğer beni duysaydı benden
korkardı. Çünkü benim adımdan herkes korkar. Benim yiğit bir adam olduğumu herkes bilir.” diye
düşündü.
Bir müddet sonra15 Reyhan Arap, Demircioğlu’nun yanına yaklaşmaya karar verdi. Ona
nereli olduğunu ve kim olduğunu sormak istedi. Reyhan Arap, Demircioğlu’na yavaş yavaş
yaklaştı. Demircioğlu da yumruğunu sıkmıştı16. Reyhan Arap, Demircioğlu’nun yanına geldiği
anda Demircioğlu, Reyhan Arap’ın kolunun altına bir yumruk attı. Yumruğu kolunun altına atmıştı.
Peki, neden? Çünkü insanın en zayıf yeri kolunun altıdır. Birisi kolunun altına vurursa nefesin
kesilir, hiç nefes alamazsın. Reyhan Arap’ın da nefesi kesildi. Alapaça’nın üzerinden yere düştü.
Reyhan yere düştüğü anda Demircioğlu hemen atından aşağıya indi. Reyhan Arap’ın ellerini ve
ayaklarını bağladı. Daha sonra yanına oturdu. Reyhan Arap bayılmıştı17 ve onun uyanmasını
beklemeye başladı.

On beş dakika sonra Reyhan Arap uyandı. Uyandığı zaman gördü ki elleri, kolları
bağlanmış. Onu bağlayan adam da yanında oturuyor. O zaman yanında oturan adama seslendi:
Ey delikanlı, sen kimsin? İn misin cin misin?18 Bana nasıl vurdun öyle, nefesim kesilmiş,
bayılmışım. Bana cevap ver. Nereden geliyorsun? Nerelisin? Adın nedir?
Demircioğlu yine19 hiç konuşmadı. Sorulara cevap vermedi. Atının arkasından sazını eline
aldı. Reyhan Arap’a sazı ile cevap vermek istedi. Birlikte dinleyelim bakalım20, Demircioğlu, ne
söylemiş:
Sorarsan Türkiye vatan u yurdum
(Nereli olduğumu sorarsan, Türkiye’dir vatanım)
Gör Demircioğlu diyerler bana
(Demircioğlu derler bana)

237
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Esas Erzurumlu vatan u ilim

Şimdi bu gelişim Çamlıbeli'nden

Sanma ki bu yeri ben mülk ederim

Demircioğlu'dur Kenan’dır adım

Reyhan Arap elleri, ayakları bağlı bir şekilde Demircioğlu’nu dinledi. Ne yapacağını
şaşırmıştı22. Hiçbir şey söylemeden Demircioğlu’nun yüzüne bakıyordu. Demircioğlu, Reyhan
Arap’a seslendi “Ey, Reyhan Arap. Neden yüzüme kötü kötü bakıyorsun? Bana cevap ver. Eğer

238
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

benimle gelirsen, seni Çamlıbel’e götüreceğim. Eğer gelmiyorum dersen, o zaman seni atıma
bağlayıp götüreceğim. Elin, kolun bağlıdır. Benden kurtulamazsın.” Reyhan Arap’ın yapabileceği
hiçbir şey yoktu. Çünkü elleri, kolları bağlı. Bir kişinin elleri, kolları bağlı olduğu zaman bu kişi
Zaloğlu Rüstem* olsa hiçbir şey yapamaz.

Zaloğlu Rüstem

*İran edebiyatının ünlü kahramanıdır. İran şairi Firdevsî'nin Şehname adlı kitabında büyük bir kahraman
olarak anlatılır. Rüstem, edebiyat kitaplarında Rüstem-i Zâl olarak bilinir. Ama insanlar ona Zaloğlu Rüstem diye
seslenirdi. İranlılar ile Türkler arasındaki savaşlarda büyük kahramanlık, güçlülük ve yiğitlik göstermiştir. Bu sebeple
özellikle pehlivan, yiğit, hükümdar gibi kişileri övmek (güzel söz söylemek) için Zaloğlu Rüstem'in adı kullanılır.

Demircioğlu baktı ki Reyhan Arap cevap vermiyor. Tekrar ona seslendi “Arkadaş, ölünceye
kadar benimle kardeş olur musun? Benim ile birlikte yaşar mısın? Benim ile birlikte savaşır mısın?
Benim ile birlikte sefa sürer misin, eğlenir misin? Eğer bana söz verirsen, ellerini ve ayaklarını
çözeceğim. Benden önce sen Çamlıbel’e gideceksin. Oraya gittiğinde Köroğlu’nu bulacaksın. Onun
elini öpeceksin. Köroğlu’nun defterine adını yazacaksın. Onunla arkadaş olacaksın. Eğer bunları
yaparsan, Çamlıbel’e geldiğimde ben de senin ile arkadaş olurum. Ölünceye kadar kardeş oluruz.
Eğer söz vermezsen, benden kaçsan da seni yakalarım. Şimdi bana cevap ver. Ölmek mi istersin
yoksa23 benimle kardeş olup yaşamak mı istersin?”
Reyhan Arap, Demircioğlu’nu dinledikten sonra:
Ey yiğit! Bana biraz zaman ver. Düşünmek istiyorum.
Sana düşünmek için bir saat süre veriyorum.
Reyhan Arap aşağı yukarı bir saat24 ne yapacağını düşündü. Elleri, kolları bağlı şekilde
yerde oturuyordu. Kendi kendine “Eğer ben bu adamın söylediklerini kabul etmezsem, beni zorla
götürecek. Götürdüğü yerde de beni öldürecek. Yaşamak ölmekten daha iyidir. En iyisi25 ben bu
adamın söylediklerini kabul edeyim.” diye düşündü. Daha sonra Demircioğlu’na seslendi “Ey yiğit!
Anladım ki sen benden daha yiğitsin. Söylediklerini kabul ediyorum. Seninle ölünceye kadar kardeş
olacağıma söz veriyorum.” Demircioğlu, Reyhan Arap’tan bu cevabı duydu. Hemen onun yanına
geldi. Reyhan Arap’ın ellerini ve ayaklarını çözdü. Birbirleri ile kucaklaştılar26. Bir saat önce
düşmandılar, şimdi kardeş, arkadaş oldular. Demircioğlu:
— Ey kardeş! Şimdi sen benden önce Köroğlu’nun yanına git. Çamlıbel’e vardığında, oraya
gittiğinde Köroğlu’nun defterine adını yaz. Onun ile kardeş ol. Ben de senin arkandan
geleceğim.
— Baş üstüne, ey kardeş!

239
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

— Ey Reyhan Arap, ben şimdi sana son olarak bir şey söylemek istiyorum.
— Buyur, kardeş. Seni dinliyorum.
— Şimdi ben senin ellerini, ayaklarını çözdüm. Sana atın Alapaça’yı veriyorum. Eğer sen
atın ile Çamlıbel’e gitmezsen, benden kaçarsan, seni bulurum. Nereye gidersen, senin
arkandan gelirim. Eğer beni kandırırsan27, seni bulurum ve öldürürüm. Seni hiç kimse
kurtaramaz. Bunu bilmeni istiyorum.
— Ey kardeş, yiğit adam yalan söylemez. Ölünceye kadar senin ile Çamlıbel’de
yaşayacağıma, senin ile savaşacağıma söz veriyorum.
— Tamam, kardeş, şimdi sen Çamlıbel’e git. Ben biraz bu Kenan ülkesini gezeceğim. Daha
sonra Çamlıbel’e geleceğim.

Reyhan Arap, dikkatli bir şekilde Demircioğlu’nu dinledi. Daha sonra atı Alapaça ile
Çamlıbel’e doğru hareket etti. Demircioğlu da hemen Kenan şehrinden içeri girmişti. Demircioğlu
şehre girdiğinde saat çok geç olmuştu. Daha da şehrin içerisine doğru ilerledi. Bir bahçenin28 önüne
geldiğinde dinlenmek için durdu. Baktı ki bahçenin içerisinde çok fazla çiçek var. Demircioğlu bu
bahçeyi çok beğenmişti. Ama bilmediği bir şey vardı. Bu bahçenin sahibi Kenan ülkesinin
padişahının kızı Mine Sultan’dı. Mine Sultan bu bahçeyi çok severdi. Bu bahçenin iki tane
bahçıvanı29 vardı. Gece olduğunda bir tanesi evine giderdi. Diğeri ise bahçeyi yabancılardan
korurdu. O gece bahçede kalan bahçıvan uyuya kalmıştı30. Demircioğlu sessiz bir şekilde bahçenin
kapısına yaklaştı. Baktı ki kapı açık. Bahçıvan ise kapının yanında uyuyor. Cebinden çıkardığı ilacı
bahçıvanın burnuna tuttu. Bahçıvan tamamen bayılmıştı. Onu bahçenin içerisine taşıdı. Daha sonra
atı ile bahçeden içeri girdi. Demircioğlu’nun atı bahçedeki çiçekleri hemen yemeye başladı.
Demircioğlu ile atı bu bahçede dinlenmeye devam etsinler. Bakalım Mine Sultan ne yapıyor?
Demircioğlu bahçede dinlenirken Mine Sultan da sarayında uyuyordu. Mine Sultan gecenin
bir vakti31 aniden uyandı. Çok susamıştı. Yan odadaki hizmetçiye seslendi:
— Ey kız!
— Buyurun Sultanım.
— Bana bahçeden soğuk su getir. Çok susadım.
— Baş üstüne Sultanım.
Hizmetçi kız su almak için bahçeye geldi. Baktı ki bahçenin içerisinde iri yarı bir adam ve
bir de at var. Adam oturmuş dinleniyor. Atı da çiçekleri yiyor32. Hizmetçi kız bahçeden içeri girdi
ve Demircioğlu’na ağlayarak seslendi:

240
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

— Ey adam, sen bu bahçeye nasıl girdin? Sen deli misin? Yoksa eşkıya mısın? Bu bahçede
ne yapıyorsun? Allah’tan korkmaz mısın? Çiçeklerimizi neden mahvettin?33
Demircioğlu gülerek cevap verdi:
— Kızım, benden korkmana gerek yok. Sadece atım aç. Onu besliyorum.
— Ey adam, burası çayır34 mıdır? Neden atını burada besliyorsun? Hani ot35 nerede?
— Kızım, benim atım ot yemez.
— Ne yer?
— Sadece çiçek yer. Atımın karnı doyduktan sonra gideceğim.
Hizmetçi kız bu cevabı duyduğunda hemen Mine Sultan’ın yanına koştu:
— Hey Mine Sultan!
— Ne oldu?
— Bir tane eşkıya bahçenize girmiş. Atı da çiçeklerin hepsini yemiş.
Mine Sultan hizmetçi kızın söylediklerini duyduğunda çok kızmıştı. Hemen koşarak
bahçesine gitti. Bahçeye geldiğinde Demircioğlu oradaydı. Atı ise çiçekleri yiyordu. Mine Sultan
ağlayarak Demircioğlu’na seslendi:
— Ey eşkıya, bu bahçeye girmene kim izin verdi? Allah’tan korkmaz mısın?
Demircioğlu, Mine Sultanı gördüğünde onun güzelliğine vurulmuştu. Onu çok beğenmişti.
Onun daha fazla üzülmesini istemiyordu
— Kızım, ağlama. Tamam, gidiyorum. Ama sana birkaç söz söylemek istiyorum.

Demircioğlu, Mine Sultan’ı beğendiğini ona söylemek istedi. Atının arkasından sazını eline
aldı. Bakalım Mine Sultan’a neler söylemiş:
Ayın hilâline benzer kaşların
(Kaşların ayın hilaline36 benzer)
İnci yü mercandır sıra dişlerin
(Dişlerin ise inci37gibidir)
Dalındaki örük örük saçların

241
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

(Saçlarını örmüşsün38)
Salı vermiş teli dala uygundur
(Saçlarını salar39 ise daha güzel durur)

Görmedim sen gibi güzel bir meral

Mine Sultan hem ağlıyor hem de Demircioğlu’nu dinliyordu. Demircioğlu sözlerine son
verdiğinde Mine Sultan’a dönerek:
— Kızım, sana bu sözleri söylemek istedim. Atım da bahçendeki çiçekleri yedi. Bundan
dolayı özür dilerim. Şimdi ben gidiyorum.
Demircioğlu oradan ayrılmadan önce bir kez daha Mine Sultan’a baktı. Kendi kendine
“Ulan! Eğer ağam Köroğlu bana kızmasa, ben bu kızı yanımda götürürüm. Ama ağam Köroğlu
bana kızar. Beni arkadaşlıktan çıkarır. Ben Türk evladıyım. Bu kızı kaçırmak bana yakışmaz40.”
diye düşündü. Demircioğlu bahçeden çıkarken, Mine Sultan seslendi:
— Ey eşkıya! Şimdi Reyhan Arap’ı buraya çağırıyorum. O sana yaptıklarının cezasını41
verir.
Demircioğlu, Mine Sultan’a bakarak cevap verdi:
— Kızım, sen üzülme. Reyhan Arap akşam bu şehirden gitti.
Demircioğlu sözlerini söyledikten sonra atına bindi. Yavaş yavaş şehirden çıktı. Ve Reyhan
Arap’ın arkasından o da Çamlıbel’e doğru yola çıktı. Köroğlu da Çamlıbel’de Demircioğlu ile
Reyhan Arap’ı bekliyordu. Bir gün baktı ki Reyhan Arap geliyor. Ama yanında Demircioğlu yoktu.
Köroğlu dikkatli bir şekilde Reyhan Arap’a baktı. Anladı ki Reyhan Arap düşman değil. Arkadaş
olarak Çamlıbel’e gelmiş. Ama Köroğlu yine de dikkatliydi. Elinde kılıcı ile Reyhan Arap’ın yanına
gitti. Reyhan Arap, Köroğlu’nu görünce:
— Ağa, kılıcını bırak. Defterini aç ve adımı oraya yaz. Ben ölünceye kadar sizin ile kardeş
olacağıma söz verdim.
Köroğlu bu cevabı duyduğunda çok sevindi. Hemen defterini açtı. Reyhan Arap’ın adını
deftere yazdı. Daha sonra beraber sohbet etmeye başladılar. Bir gün sonra Demircioğlu da
Çamlıbel’e ulaştı. Onu, Köroğlu ile Reyhan Arap birlikte karşıladı. Demircioğlu atından indi ve
Köroğlu’nun elini öptü. Daha sonra Köroğlu’na seslendi:

242
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

— Ağam, Padişahımız Sultan Murat’a söz vermiştin. İşte, sana Reyhan Arap’ı canlı olarak
getirdim.

Demircioğlu daha sonra Reyhan Arap’a sarıldı. Birbirlerine güzel sözler söylediler. Bu arada
Köroğlu da Reyhan Arap’a seslendi:
— Oğlum, Reyhan Arap.
— Buyur, ağam.
— Oğlum, Padişahımız Sultan Murat’a bir söz verdim. Seni onun sarayına götüreceğim.
Ama korkmana gerek yok. Padişahımız Sultan Murat seni affedecektir. Ben,
Padişahımız ile konuşacağım. Seni affetmesini isteyeceğim. Ancak ben, seni ellerin ve
kolların bağlı olarak saraya götüreceğime söz verdim. Bu sebeple senin ellerini ve
kollarını bağlamam gerekiyor. Hiç korkma.
— Olur ağam. Eğer ölürsem, Reyhan Arap Türk vatanına kurban olsun42.
Köroğlu, Reyhan Arap’ın ellerini ve kollarını bağladı. Daha sonra onu atı Alapaça’nın
üzerine bindirdi. Kendisi de Kır atın üzerine bindi. Ve ikisi birlikte İstanbul’a doğru harekete
geçtiler. Gece ve gündüz atlarının üzerinde yolculuk ettiler. Bir zaman sonra İstanbul’a geldiler.
Askerler Sultan Murat’a “Köroğlu, Reyhan Arap’ı getirdi.” diye haber verdiler. Sultan Murat da
hemen “İkisini de saraya getirin.” diye emir verdi.

243
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Köroğlu ve Reyhan Arap, Sultan Murat’ın karşısında durdular. Reyhan Arap’ın elleri ve
kolları bağlıydı. İkisi de önlerine bakıyordu. Sultan Murat’a saygı gösteriyorlardı43. Sultan Murat,
Köroğlu’na dönerek:
— Oğlum, Köroğlu.
— Buyur Padişahım.
— Reyhan Arap bu adam mıdır?
— Evet, Padişahım. Bu adam Reyhan Arap’tır. Kenan ülkesinin en güçlü adamı Reyhan
Arap. Elleri ve kolları bağlı onu buraya getirdim. Ama emrinizdedir, siz ne isterseniz
onu yapacak Padişahım.
Sultan Murat, Reyhan Arap’a baktı. Gülerek:
— Senin padişahın bana bir mesaj gönderdi. Türkiye ülkesinden toprak istiyordu. Eğer
vermezsem bizim ile savaşacağını söylemişti. Seni de askerlerin komutanı44 yapacağını
söylemişti. Ama ne oldu? Türkiye kahramanı seni canlı olarak buraya getirdi.
Reyhan Arap hiç konuşmuyordu. Sadece önüne bakıyordu. Sultan Murat, Köroğlu’na
dönerek:
— Oğlum, Köroğlu.
— Buyur Padişahım.
— Bu adamı ne yapacaksın?
— Bu adamı senin sarayına canlı bir şekilde getirdim. Sen ne istersen onu yapacağım. Ama
birkaç söz söylemek istiyorum. Sözlerimi de saz ile söylemek istiyorum.
— Söyle bakalım Köroğlu. Seni dinliyorum.
Köroğlu sazını eline aldı. Bakalım saz ile ne söylemiş:

Bağışla Reyhan’ı şevketlim bana

Reyhan ayrılmamış şöhret-i şandan

244
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

Reyhan'ın affını dilerim senden

Şevketlim ey dinle benim sözümü

Köroğlu sözlerine son verdiğinde Sultan Murat, Reyhan Arap’a seslendi:

245
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

Köroğlu ile Reyhan Arap, sevinerek oradan ayrıldılar. Atlarına bindiler ve Çamlıbel’e doğru
yola çıktılar. Sultan Murat, Köroğlu’na istediği yeri alabileceğini söylemişti. Köroğlu da Çamlıbel’i
aldı. Çamlıbel Türkiye ülkesinin merkezinde yer alırdı. Tokat, Sivas ve Kayseri şehirlerinin
ortasındaydı. Birçok ticaret yapan kişi buradan geçmek zorundaydı. Köroğlu da buradan
geçenlerden para almaya devam etti. Çamlıbel’i kendisine ve arkadaşlarına vatan yaptı. Orada
arkadaşları ve Kır atı ile birlikte mutlu bir şekilde yaşayıp gitti.

SÖZLÜKÇE

1. Tenha (Desolate, Not crowded) : Kalabalık olmayan, çok az insanın olduğu yer.
2. Gündüz vakti (Day time) : Günün sabahtan akşama kadar süren aydınlık bölümü.
3. Tabii ki (Of course) : Elbette, doğal olarak, işin gereği olarak
4. Han (Public House, Hotel) : Yol üzerinde veya kasabalarda yolcuların gece kalmalarına
yarayan bina. Eski zamanlarda ki hotel.
5. İlerlemek (To move on) : Bulunduğu yerden daha ileriye gitmek, yol almak, hareket
etmek.
6. Pehlivan (Wrestler) : Güreşçi. İri yapılı ve güçlü kimse.
7. Gözlemek (To watch, To monitor) : Dikkatle bakmak, gözlemlemek, bir şeyi veya bir
yeri düşmanlardan korumak, kollamak.
8. Kişnemek (To neigh) : Atın bağırması, atın ses çıkarması.
9. Yaklaşmak (To come closer) : Yakınlaşmak. Aradaki uzaklığı azaltmak veya tamamen
ortadan kaldırmak için ileri gitmek.
10.Titremek (To shake) : Kaslar hızlı küçük kasılmalarla sarsılmak. Birinden veya bir
şeyden korkmak, korkuya kapılmak.
11. Allah rast getirmek (To allow to succeed, God helped for something to do) :
Aranmakta olan bir şeyi veya kimseyi beklenmedik bir yer ve zamanda bulmak.

246
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

12. İri yapılı (Well built) : Uzun boylu ve etine dolgun (kimse), iri kıyım, güçlü, kuvvetli
kimse.
13. Bıyık altından gülmek (To laugh up one's sleeve) : Bir kişiye sevindiğini belli
etmemeye çalışarak gülümsemek. Gizliden gülmek.
14. Hile (Trick) : Birini aldatmak, yanıltmak için yapılan şey.
15. Bir müddet sonra (After a while) : Bir miktar zaman sonra. Belli bir zaman sonra.
16. Yumruğu sıkmak (To clench a fist) : Birine vurmak için hazırlanmak.
17. Bayılmak (To faint, To pass out) : Uyur gibi olmak, kendinden geçmek, kendini
kaybetmek.
18. İn misin cin misin? (Who are you?) : Genellikle masallarda `insan mısın, cin misin?`
anlamında kullanılan bir söz.
19. Yine (Again) : Yeniden, bir daha, tekrar, gene.
20. Bakalım (Let's...) : İçinde bulunduğu cümleye merak anlamı katan söz.
21. Lider (Leader) : Bir kişinin örnek aldığı ve sevdiği kimse.
22. Şaşırmak (To be suprised) : Ne yapacağını bilememek.
23. Yoksa (Or) : Aksi takdirde anlamında kullanılan bir söz.
24. Aşağı yukarı bir saat (Approximately, About an hour) : Bir saate yakın bir zaman.
25. En iyisi (The best of something, Best option is…) : Yapılabilecek en güzel şey.
Yapılacak en doğru şey.
26. Kucaklaşmak (To hug each other) : Biri ile sarılmak. Sevindiğini sarılarak göstermek.
27. Kandırmak (To trick someone) : Birini aldatmak. Birine yalan söylemek. Birine hile
yapmak.
28. Bahçe (Garden) : Evlerin önünde bulunan boş yer.
29. Bahçıvan (Gardener) : Bir bahçenin düzenlenmesi ve bakımıyla görevli kimse.
30. Uyuya kalmak (To fall a sleep) : Aniden uyumak. Uyumak.
31. Gece vakti (Night time) : Güneş battıktan sonraki karanlık bölüm.
32. Yiyor (…is eating) : Yemek yeme işlemini yapmak.
33. Mahvetmek (To destroy something) : Yok etmek. Birşeyi bozup işe yaramaz hale
getirmek.
34. Çayır (Grassland) : Hayvanların beslendiği yer, tarla.
35. Hani ot? (Where is the grass?) : Otun (Çimen) nerede olduğunu ifade eden soru
cümlesi.
36. Hilal (Moon) : Ay
37. İnci (Pearl) : Kıymetli, değerli süs eşyası.
38. Saç örmek (To hair weave) : Saçların birbirine bağlanması.
39. Saçları salmak (To free hair) : Saçları bağlamamak.

247
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

40. Bana yakışmaz (This is not the right thing to do) : Bir davranışın doğru olmadığını
kabul etmek.
41. Ceza (Punishment) : Uygunsuz davranışlarda bulunanlara uygulanan üzüntü, sıkıntı,
acı verici işlem.
42. Kurban olmak (To sacrifice oneself for) : Bir kimse veya bir şey için kendini yok etmek.
43. Saygı göstermek (To respect someone) : Birine değer vermek.
44. Komutan (Commander, General in army) : Bir asker topluluğunun başı, kumandan.
45. Söz hakkı vermek (To give a say) : Birine konuşması için izin vermek.
46. Ticaret (Commerce, Business) : Bir şeyi alıp satma işi.

4. Sonuç
Dil öğretiminin temel unsurlarından bir tanesi de kültür aktarımıdır. Batılı dillerin ana dili
olarak konuşulduğu ülkelerde bu durum bir devlet politikası hâlini almış bulunmaktadır. Bu amaç
doğrultusunda yüzyıllardır dillerini öğrettikleri topluluklara aynı zamanda kültürlerini de
öğretmektedirler. Bir nevi dillerini yumuşak güç (Soft Power) olarak kullanmaktadırlar. Bu
bağlamda bu ülkeler kültürlerini hedef kitleye aktarırken sinema, belgesel, afiş, reklam filmleri,
roman, hikâye, ders kitabı vb. gibi farklı materyaller kullanmaktadır.
Ülkemizdeki bazı kurum ve kuruluşların da son zamanlarda düzeye uygun seviyelendirilmiş
kültürel öğeleri barındıran okuma kitapları (readers) hazırlamaya başladığı görülmektedir. Elbette
bu kitapların sayısı yeterli düzeyde değildir. Bu noktada Türkçeyi yabancı dil olarak öğretimi
alanında çalışan araştırmacılar ve akademisyenlerin benzer çalışmalar ortaya koyması
gerekmektedir.
Türk yurtlarında ve komşu ülkelerde farklı farklı versiyonları bulunan ve yüzyıllardır çok
geniş bir coğrafyada anlatılan Köroğlu Destanı’nın Anadolu sahası anlatılarından Behçet Mahir
anlatısında yer alan “Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunu B1 düzeyine uygun olarak
seviyelendirmeyi amaçlayan bu çalışmanın, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında
eksikliği hissedilen seviyelendirilmiş okuma metni sayısına bir katkı sunacağı öngörülmektedir.
Kaynaklar
AHOUR, T., RASOULIZADEH, M. and BEHNAM, B. (2013). Analysis of the “Gone with the Wind” and its
Simplified Version in terms of Lexical Structure. International Journal of Applied Linguistics &
English Literature, C. 2, S. 4, 39-49.
ALDERSON, J. C. (1984). Reading in a foreign language: a reading problem or a language problem? in J.
C. Alderson and A. H. Urq'uhart (eds.): Reading in a Foreign Language. London: Longman
ALLEN, D. (2009). A study of the role of relative clauses in the simplification of news texts for learners of
English. System, C. 37, S. 4, 585–599.
ALUÍSİO, S., SPECİA, L., GASPERIN, G. and SCARTON, C. (2010). Readability assessment for text
simplification, In Proc. of the NAACL HLT 2010 Fifth Workshop on Innovative Use of NLP for
Building Educational Applications. Los Angeles, California.
AYDIN, M. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders ve Okuma Kitaplarındaki
Kelime Sıklığı ve Seviyelerine Göre Sözcük Hazinesi Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

248
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

BATUR, Z., GÜLVEREN, H. ve BEK, H. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir
Araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 3, S. 1, 32-49.
BHATIA, V. K. (1983). Simplification v. Easification – The Case of Legal Texts. Applied Linguistics. C. 4,
S. 1, 42-54.
BONDANZA, A., KELLY, K., and TREEWATER, A. (1998). Means of improving reading comprehension.
Dominican College School of Education. Retrieved from ERIC database. (ED424567).
BOTT, S., SAGGİON, H. ve MİLLE, S. (2012). Text Simplification Tools for Spanish. LREC.
CANDIDO, A., MAZIERO, E., GASPERIN, C., PARDO, T., SPECIA, L. and ALUÍSİO. S. M. (2009).
Supporting the adaptation of texts for poor literacy readers: a text simplification editor for Brazilian
Portuguese. In Proc. of the Fourth Workshop on Innovative. Use of NLP for Building Educational
Applications, Boulder, Colorado.
CARRELL, P. L. (1991). Second Language Reading: Reading Ability or Language Proficiency? Applied
Linguistics, C. 12, S. 2, 159–179.
COADY, J. (1979). A psycholinguistic model of the ESL reader' in R. Mackay, B. Barkman, and R. R. Jordan
(eds.): Reading in a Second Language. Rowley, Mass.: Newbury House.
ÇELİK, E.C. (2006). Sesli ve Sessiz Okuma İle İçten Okumanın Karşılaştırılması. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim
Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1 18-30.
DAELEMANS, W., HÖTHKER, A. and SANG. E. T. K. (2004). Automatic sentence simplification for
subtitling in dutch and english. In Proc. of the 4th International Conference on Language Resources
and Evaluation, Lisbon, Portugal.
DE BELDER, J. and MOENS, M. F. (2010). Text simplification for children. In Proc. of SIGIR 2010
Workshop Towards Accessible Search Systems, Geneva, Switzerland.
DEMİREL, Ö. (1990). Yabancı Dil Öğretimi. Ankara: USEM Yayınları.
DURKİN, D. (1989). Teaching them to read (fifth edition). Boston: Allyn and Bacon
DURMUŞ, M. (2013a). Metin Değiştirimin Dilbilimsel Süreçleri, JASSS, C. 6, S. 4, 391-408.
DURMUŞ, M. (2013b). İkinci/Yabancı Dil Öğretiminde Özgün ve Değiştirilmiş Dilsel Girdi Üzerine. Turkish
Studies, C. 8, S. 1, 1291- 1306.
EROL, H. F. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Temel Seviyede Kelime Edinimi.
Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
GÖĞÜŞ, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Ankara: Gül Yayınları.
GÖZ, İ. (2003). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü. Ankara: TDK.
GRABE, W. and STOLLER, F. (2020). Teaching and Researching Reading. New York: Routledge.
HARIS, A.J., and SIPAY, E.R. (1990). How to increase reading ability: A guide to developmental and
remedial methods. Longman, New York.
HILL, D. (1997). Survey review: Graded readers. ELT Journal, 51, 57–81.
HONEYFIELD, J. (1977). Simplification, TESOL Quarterly, C. 11, S1 4, 431-440.
KARATAY, H. (2018) Okuma Eğitimi Kuram ve Uygulama. Ankara: Pegem Akademi.
KARATAY, H. ve Kaya, S. (2019). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bağlaçlar için Çerçeve
Programı, International Journal of Languages’ Education and Teaching (IJLET), C. 7, S. 4, 1-23.
KRASHEN, S. (1985). The Input Hypothesis: Issues and Implications. Longman.
LONG, M. H. (1996). The role of linguistic environment in second Language acquisition. In W. C. Ritchie, &
T. K. Bhatia (Eds.), Handbook of Second language acquisition, San Diego: Academic Press.

249
Halil Ziya ÖZCAN & Zekerya BATUR

LOTHERINGTON-WOLOSZYN, H. (1993). Do Simplified Texts Simplify Language Comprehension for

250
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Metin Uyarlama Örneği: Köroğlu Destanı

URANO, K. (2000). Lexical Simplification and Elaboration: Sentence comprehension and incidental
vocabulary acquisition. Unpublished master's thesis, University of Hawai'i at Manoa, Honolulu.
VUCIC, M., KRALJIK, H. and VUKOVIC, N. (2000). Text Attack – Taking the Text Beyond the Page.
15.03.2021 tarihinde
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:djqH1gVNarsJ:old.hltmag.co.uk/mar03/mart
mar034.doc+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr adresinden erişim sağlandı.
YETİŞ, K. “Destan”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt: Sayfa aralığı. İstanbul: Türkiye Diyanet
Vakfı İslam Ansiklopedisi Genel Müdürlüğü, 2007.
YILDIRIM, D. (1983). Köroğlu Destanının Orta Asya Rivayetleri. Köroğlu Semineri Bildirileri, Ankara
https://tr.wikipedia.org/wiki/rüstem (Erişim Tarihi: 05/04/2021)

251
Başaran, U. ve Çelik, A. (2021). Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine
Folklorik Bir İnceleme, Folklor Akademi Dergisi. Cilt:4, Sayı:2, 252 – 264.
Makale Bilgisi / Article Info
Geliş / Recieved: 29.06.2021
Kabul / Accepted: 16.08.2021
Araştırma Makalesi/Research Article

KADIN AĞZI TÜRKÜLERDE KADININ ANNE ROLÜ ÜZERİNE FOLKLORİK BİR

Uğur BAŞARAN** & Ayşegül ÇELİK***

Öz
Daima bir ezgiyle söylenen, ilk düzenleyicisinin halkın içinden biri olduğu halde zamanla, ortaya çıkardığı
ürünle birlikte anılmadığı, unutulmuş kişiler olan türküler, halk edebiyatının konu kadrosu bakımından en zengin
türlerindendir. Türkü terimi, koşma, semai, destan, varsağı ve mani gibi nazım şekilleriyle birlikte güzelleme,
koçaklama, taşlama ve ağıt gibi nazım türlerini de içine alan oldukça kapsayıcı bir terimdir.
Güfteleri ile edebiyat bilimcilerinin, besteleri ile de müzikologların inceleme alanına giren türküler, içinden
çıktığı toplumu inceleyen bilim insanları için önemli veriler sunmaktadır. Ayrıca, kuşaklar arasındaki kültürel
bağlantıyı sağlayan anonim halk edebiyatı ürünleridir. Yalnızca besteleri ile değil, güfteleri ile birlikte var olmaları
dolayısıyla türküler, halk şiirinin de en önemli kaynaklarındandır.
Türküler, anonim halk edebiyatı ürünleridir ancak diğer anonim ürünlere göre türkülerin, ilk olarak bir ferdin
zihninden çıktığı daha belirgindir. Türküler, üretildikleri ilk anda bir bireye aittirler fakat sözlü gelenek içinde genellikle
türkülerin ilk üreticisi unutulur ve bu ürünler toplumun ortak malı haline gelir. Toplum da kendi kültürlerine ait pek
çok kodu türküler vasıtasıyla dile getirerek yaşatırlar.
Bu çalışmada, kültürel kodları bünyesinde barındıran bir tür olarak türkülerdeki anne rolü incelenmiştir.
Çalışmayı sınırlandırmak amacıyla anne rolünün arandığı türküler üreticisinin kadın olduğu türküler olarak
belirlenmiştir. Bunun için de TRT repertuvarında yer alan ve üreticisinin kadın olduğu tespit edilen 434 türkü tespit
edilmiş ve bunların içinden kadının anne rolüne dair veri elde edilebilen 73 türkü metni ele alınmıştır. Söz konusu 73
türküde kadının anne rolüne dair farklı perspektiflerin olduğu görülmüştür. Anne rolüne bürünen kadının türküde etken
mi yoksa edilgen mi olduğu, annelik olgusuna genel olarak kadınların nasıl yaklaştığı gibi hususlar üzerine fikir
yürütülmüştür. Kadın ağzı türkü olarak nitelendirilen bu türkülerle ilgili genel bilgi ve değerlendirmelerden sonra söz
konusu türküler içerisinden 5 türkü detaylı bir biçimde incelenmiştir. İncelemede annelik, türkülerde iki alt başlıkta
değerlendirilmiştir. Bunlar, “Ülkü Rol Annelik” ve “Fedakârlık Hazzı Veren Rol: Annelik”tir. Böylelikle Türk
kültüründe kadına atfedilen en önemli ve kutsal rol olan annelik, bizzat annelerin veya anne adaylarının gözünden
ortaya konulmuş ve ilgili türküler üzerinden değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Anahtar Sözcükler: Halk kültürü, Anonim Halk Edebiyatı, Türkü, Toplumsal cinsiyet, Anne rolü.

A FOLKLORIC INVESTIGATION ON THE ROLE OF THE MOTHER AT FOLK SONGS

Abstract
The folk songs which are always sung with a tune, although the first editor was one of the people who were
forgotten, were not mentioned with the product created by them over time, is one of the richest genres of folk literature

*
Bu makale, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalında Dr. Öğr. Üyesi
Uğur BAŞARAN danışmanlığında Ayşegül ÇELİK tarafından hazırlanan “TRT Repertuvarı Türkülerinde Kadın Rolleri” adlı
yüksek lisans tezinden üretilmiştir.
** Dr. Öğr. Üyesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Halk Bilimi Bölümü, Sivas/Türkiye,

[email protected], ORCID: 0000-0002-4736-400X

252
in terms of subject staff. The term of folk song is a very comprehensive term that includes verse forms as koşma, semai,
destan, varsağı and mani, as well as types of verse such as beautification, koçaklama, satire and lament.
The folk songs which are within the scope of the study of literary scientists with their lyrics and musicologists
with their compositions, provide important datas for scientists who study the society from which they come from.
Additionally, anonymous folk literature products that provide the cultural link between generations. Folk songs are one
of the most important sources of folk poetry since they exist not only with their compositions but also with their lyrics.
Folk songs are anonymous folk literature products but according to other anonymous products, it is more
evident that folk songs first emerged from the mentality of an individual. Folk songs belong to an individual at the first
time they are produced but in the oral tradition, the first producer of the folk songs is often forgotten and these products
become the common property of society. The society also keeps alive bu expressing many codes belonging to their own
cultures through folk songs.
In this study, the role of mother in folk songs as a genre that embodies cultural codes has been examined. In
order to limit the study, it was determined that the producer of the folk songs in which the role of mother was sought
was a woman. For this, 434 folk songs in the TRT repertoire whose producers were determined to be women were
identified and 73 folk songs texts from which data on the role of women as mothers could be obtained were discussed.
It has been observed that there are different perspectives on the mother role of women in the 73 folk songs. Opinions
have been made on issues such as whether the women who plays the role of mother is active or passive in the folk songs
and how women generally approach the phenomenon of motherhood. Among these folk songs, 5 folk songs were
examined in detail after general information and evaluations about these folk songs which are described as women’s
mouth folk songs. In the study, motherhood was evaluated in two sub-titles in folk songs. These are “The Ideal Role
Motherhood” and “The Role That Brings Sacrifice Pleasure: Motherhood”. Thus, motherhood which is the most
important and sacred role attributed to women in Turkish culture, has been revealed through the eyes of mothers or
expectant mothers themselves and the evaluations were made on the related folk songs.
Keywords: Folk culture, Anonymous Folk Literature, Folk song, Gender, Mother role.

253
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

1. Giriş
İnsanoğlu, hayatı boyunca başından geçen ve onu etkileyen olaylar karşısında tepkisini
doğrudan veya örtülü bir biçimde vermiştir. Kimi insan bu tepkiyi doğrudan ve anında verirken
kimi insan da içine kapanıktır ve tepkisini doğrudan değil, dolaylı yollardan verir. Sanat eserleri
büyük oranda, insanın tepkisini dolaylı verdiği bağlamlarda ortaya çıkar. Bağırıp çağıramayan,
vurup kıramayan insan bazen, içindeki birikimi sanat eserleri vasıtasıyla ortaya koyar.
Türküler, insanoğlunun yukarıda kısaca değinilen dolaylı tepkileri neticesinde ortaya çıkmış
anonim halk edebiyatı ürünleridir. Söz ile müziğin iç içe geçmişliği ve birer kültür hazineleri
olmaları dolayısıyla türkülerin etki gücü diğer müzik türlerine göre daha fazladır (Vural ve
İstanbullu, 2017: 1). Yüzyıllar boyunca hemen her insanî duyguya ses olan türküler, ezgiye dayalı
hüviyetleri vesilesiyle duygu aktarımında başarılı olmuş ve nesiller arasında estetik yapılarını da
koruyarak köprü vazifesi görmüştür.
Türküler sadece üreticilerinin ve/veya içinden çıktığı toplumun duygu ve düşünce
dünyalarını yansıtmakla kalmaz. Aynı zamanda üretildiği bölgenin coğrafî özelliklerini de yansıtma
özelliğine sahiptir. Türkü ritimlerinde coğrafî şartların etkili olduğunu öne süren Gazimihal’e göre
Karadeniz Bölgesi türkülerindeki ritim şiddetlerinin fırtınalarla, yoğun yağmurlarla, sarp dağlarla ve
derin ormanlarla; Ege ve Akdeniz türkülerinin ritimlerinin saf bir güneş ve açık bir gökyüzüyle; Orta
Anadolu türkü ritimlerinin ise hafif ve ılık havayla ilgisi bulunmaktadır (Gazimihal, 2006: 111).
2. Kadın Ağzı Türkü
Kadın ağzı türkü, duygu ve düşünce kaynağı bakımından kadına ait bir atmosfer taşıyan,
kadınlar tarafından yakılan/üretilen (Yılmaz, 2003: 20) türkülerdir. Erdal da kadın ağzı türküleri,
kadının düşünce dünyasını ve hislerini barındıran, kendi ferdî âlemini yansıttığı diğer ürünler (oya,
dantel, motif vb.) gibi izleyiciye / dinleyiciye anlatan ve aktaran bir halk kültürü ürünü olarak
değerlendirir (Erdal, 2020: 219).
Türkü icrası ve türkü yakıcıları söz konusu olduğunda genellikle akla erkek sanatçılar
gelmektedir. Toplumun genelinde var olan ataerkil sistem sebebiyle pek çok alanda olduğu gibi
türkü üretimi noktasında da erkeğin ön planda olduğu görülmektedir. Buradaki ön planda olma
durumunun yalnızca üretim miktarıyla bağlantılı olmadığını belirtmek gerekir. Zira, kadının ürettiği
türkülerin erkek tarafından üretilen türkülerin gölgesinde kalarak baş verme fırsatı bulamamış olma
ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.
3. Çalışmanın Kapsamı ve Yöntemi
Kadının anne rolü üzerine yapılan çalışmalar, genellikle toplumun kabul ve görüşleriyle
örtüştüğü biçimde, erkek penceresinden yapılan çalışmalar olmuştur. Bu çalışmada, anonim olması
sebebiyle ve üreticisi katalizörlüğünde içinden çıktığı toplumun kadına karşı bakış açısını
göstereceği düşüncesiyle türküler seçilmiştir. Türkülerin tamamını ele alıp incelemek bu çalışmanın
sınırlarını aşacağından kişisel arşivimizde bulunan TRT Türk Halk Müziği arşivindeki1 türkü
metinleri taranmıştır. Taranan türküler içinden de kadın tarafından üretildiği anlaşılan 434 türkü
seçilmiştir. Bu türküler içinden de kadının anne rolünü içeren 73 türkü tespit edilmiştir (Çelik 2020:
147). Söz konusu 73 türküyü de ayrı ayrı ele almak bir makale çalışması için oldukça hacimli
olacağından, ilgili türküler üzerine genel bir değerlendirme yapılmış ve içinden kadının anne rolünü
farklı açılardan değerlendirmemizi sağlayacağını düşündüğümüz 5 türkü sondajlama yöntemiyle
seçilerek incelenmiştir. İncelenen 5 türküden hareketle annelik rolleri “Ülkü Rol: Annelik” ve
“Fedakârlık Hazzı Veren Rol: Annelik” olarak iki alt başlıkta incelenmiştir.

254
Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine Folklorik Bir İnceleme

Kadına toplum tarafından verilen pek çok rol bulunmaktadır.² Bu roller içerisinden anne
rolünün seçilmesinin sebebi, bu rolün tüm roller içinde gerek toplum tarafından gerekse anne
tarafından en çok olumlanan ve kutsallık atfedilen rol olması düşüncesidir. İnceleme yöntemi olarak
öncelikle betimsel analiz yapılmış; sonrasında ise betimlenen unsurlar toplumsal cinsiyet ve toplum
psikolojisi bağlamında yorumlanmaya çalışılmıştır. Çalışma neticesinde anne rolüne bir anne / anne
adayı tarafından yüklenen anlamlarla toplumun genelinin yüklediği anlamların örtüşeceği
hipotezinin geçerliliği de ortaya konmuştur.
4. Toplumsal Cinsiyet Rolleri
Toplumsal cinsiyet rolleri, kadın ve erkek olmanın kültürel anlamları ile ilişkilidir. Her
toplum, kendi belirlediği cinsiyet rollerine bünyesindeki kadın ve erkeklerin dâhil olmasını bekler
(Sol, 2016: 507). Yeryüzünde varlık gösteren iki cinsten biri olan kadının rolü biyolojik unsurlarına
bağlı olarak toplumsal normlara göre belirlenir. Bu rollerde, biyolojik cinsiyet belirleyicidir.
Toplumsal cinsiyet adı verilen olgu da biyolojik cinsiyete bağlı özelliklerle birlikte tanımlanır (Can,
2013: 243).
Birey, cinsiyet farklılığını dünyaya gelmeden önce, toplumun yaptırımına bağlı olarak
yaşamaya başlar ve dünyaya geldikten sonra da bu yaptırımlar içinde kendini bulur/bulmaya çalışır.
Toplum içindeki cinsiyet belirlemeleri renkten (mavi=erkek, pembe= kadın) başlayarak davranışa
kadar geniş bir alanı içine alan yaptırımlarla şekillenir. Dökmen, cinsiyeti, bireyin biyolojik
cinsiyetine dayalı olarak belirlenen demografik bir kategori olarak tanımlar ve toplumsal cinsiyeti
biyolojik unsurdan uzak bir tanımla açıklar. Onu, kadın ya da erkek olmayan toplum ile kültürün
belirlediğini söyler (Dökmen, 2009: 20). Elbette ki bu ayrımın biyolojik faktörlerle de bağlantısı vardır.
Türköne’ye göre “cins” sözcüğü biyolojik olarak dişiyi ve erkeği ifade eder; “cinsiyet”
sözcüğü de bu biyolojik belirlemeye bağlı olarak toplumsal / kültürel olanı ifade eder (Türköne,
1995: 7-8). Hemen her toplumda kadın; erkeklerden sonra gelen, fizyolojik ve duygusal yapısından
dolayı naif, isteklerini, beklentilerini en azından erkek kadar özgürce ifade edemeyen bir cins olarak
karşımızda durmaktadır. Bunda ataerkil erkek otoritesine göre kurgulanan toplumsal düzenin
toplumun maddî ve manevî tüm örgütlenmelerine yayılması çok etkilidir (Başaran, 2018: 71). Bu
belirleyici unsurlar kadını içinde bulunduğu toplumun gelişmişlik düzeyine ya da kapalı olma
durumuna göre sınırlandırmış ve çoğu zaman “kendi” olamadan yaşamaya yöneltmiştir. Eliuz;
biyolojik farklılığın, derin ve çok boyutlu bir toplumsal farklılığa dönüşmesi ile her anlamda
kadının ikincilliğe zorlandığını ve “Kadınlık kurgusunun ötekilik” özelliğine sahip hâle geldiğini
belirtmiştir (Eliuz, 2011: 222). Bu bağlamda kadın, içinde bulunduğu topluluğa karşı iç dünyasında
gelişen, belirginleşen ve yaşayan her duyguyu farklı tavırlarla gösterme çabasına yönelen bir
canlıya dönüşür. Kadınlık bir bakıma” biyolojik yazgı” hâline gelir (Leoff, 1999: 87).
Bora, toplumsal cinsiyet olgusunda kadınlık ve erkekliğin biyolojik bir temeli olduğunu ve
bunun değişmediğini ancak cinsiyetin bu temelden ibaret olmadığını, onun üzerine kurulan
toplumsal bağlama göre değişen bir örüntü olduğunu ifade eder (Bora, 2005: 37). Toplumun ve
kültürün belirlediği cinsiyet farklılığı, bireylerin cinsel yönelimlerini de doğrudan etkiler.
Geleneksel yapılarda, toplum içinde üzerine düşen rolleri yapmayan veya karşı cinsten rol çalmaya
çalışan bireyler şiddetli bir biçimde ayıplanarak dışlanır / ötekileştirilir. Geleneksel yapıda ortaya
çıkan bu normları Franzoi “kalıp yargı” olarak tanımlar ( Franzoi, 1996’dan aktaran, Dökmen,
2009: 32).
Kısacası, toplumsal cinsiyet rolleri esasen kadınlığın ve erkekliğin sosyal ortamlarda ifade
ediliş şekli olarak tanımlanabilir. Bu ifade ediliş de biyolojik yapıya dayanmaktadır. Söz gelimi, bir
kadını anne rolüne getiren onun doğurganlığı / doğurma potansiyelidir.

255
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

4.1 Kadın Ağzı Türkülerde Anne Rolü

256
Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine Folklorik Bir İnceleme

ifade edildiği üzere “Ülkü Rol: Annelik” ve “Fedakârlık Hazzı Veren Rol: Annelik” başlıklarıyla
aşağıda değerlendirilmiştir. Değerlendirmelere geçmeden önce türkü metinlerini vermenin faydalı
olduğunu düşünüyoruz.
1. Ak Taş Diye Belediğim
Yöre : Güneydoğu Anadolu
Kaynak kişi : Selahattin SARIKAYA
Derleyen : Muzaffer SARISÖZEN

Ak taş diye belediğim

Tarlalarda olur yaba

Yoldan geçen yolcu gardaş

Bebeksiz oldum divane

2. Ağ Keçi Gelmiş De Oğlağın İster

Ağ keçi gelmiş (de) oğlağın ister

257
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

Oğulsuz gelini kınar mı eller

Bir elekçi gelse eleğin alsam

Bir oğlum olsa (da) versem hocaya

3. Atem Tutam Men Seni

Atem tutam men seni

Hop hopun olsun oğlum

258
Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine Folklorik Bir İnceleme

Ev süpürür toz eder

4. Aşşağıdan da Gele Gele Geldiler

Aşşağıdanda gele gele geldiler

Çıkdım bakdım Çamlıbel'in düzüne

Anama söyleyin de mendilimi yudu mu

Anam beni neler ilen besledi

259
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

5. Testiyi Aldın Kızım

Ana
Testiyi aldın kızım
Çeşmeye vardın kızım
Gittin ki tez gelesin
Nerede kaldın kızım

Kız
Testiyi aldım ana
Çeşmeye vardım ana
Yıkılası çeşmede
Mendilim kaldı ana

Ana
Çeşmeye vardın kızım
Suyu doldurdun kızım
Yıkılası çeşmede
Sen kimi gördün kızım

Kız
Çeşmeye vardım ana
Suyu doldurdum ana
Yıkılası çeşmede
Mahmud’u gördüm ana

Ana
Altına bak altına
Bak şu kızın haltına
Ele hersim çıkir ki
Alım yumruk altına

260
Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine Folklorik Bir İnceleme

Kız
Kınayı getir ana
Parmağın batır ana
Ben kararı vermişim
Muhtarı getir ana

Ana
Acıdır dilin kızım
Kötüdür fendin kızım
Akşam kardaşın gelsin
Kırdıram belin kızım

Kız
Tatlıdır dilim ana
İyidir fendim ana
Yüzbin gardaşım gelse
İncitmez telim ana

Ana
Acı gülüşün kızım
Sonunu düşün kızım
Ananı derde salar
Suya gidişin kızım

4.1.1 Ülkü Rol: Annelik

261
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

Çaresizliklerinin temel sebebi, evlilik sonrası onlardan beklenen role bürünemeyişleridir. “Ak Taş
Diye Belediğim” türküsünde evli ancak çocuğu olmayan bir kadının çocuk özlemini dile getirdiğini
görüyoruz. Şekil olarak kundaktaki bebeği andıran bir kaya parçasını sarıp sarmalayarak Tanrı’dan
bu kaya parçasına can vermesini dilemektedir. Dileğinin gerçekleşmesi için de Merzifonlu Pir
Baba’yı, Kırşehirli Hacı Bektaş’ı ve Konya’dan Mevlana’yı aracı kılmak istemektedir⁴. Türküden
anlaşıldığında göre kadının hâlinden anlayan, onu dinleyen, sırlarını paylaşacağı kimse de yoktur.
Bu hal, onun gece gündüz gözyaşı dökmesine sebep olmaktadır. Yaşadığı azap o kadar derindir ki
aklını kaçıracak gibi olmaktadır. Bütün bu sıkıntıları ortadan kaldıracak tek şey ise bir bebektir.
Yani, kadının annelik rolüne kavuşmasıdır.
“Ağ Keçi Gelmiş de Oğlağın İster” türküsünde ise bu defa erkek çocuk özlemiyle kavrulan
bir anne / anne adayı görüyoruz. Türküden hareketle kadının daha önce bir kız çocuğunun olup
olmadığı net bir şekilde anlaşılamamaktadır. Türküde çocuk hasreti, türkünün başlığından da
anlaşılmaktadır. Zira oğlak, keçi yavrusuna verilen addır. Türküyü yakan kadın, erkek çocuk
doğurmadığı için toplum tarafından kınanacağını düşünmektedir. Ona öğretildiği üzere bu durumun
müsebbibi olarak kendini görür ve ninni söyleyemeyen kendi diline beddualar eder. Bu durumda
kadın kendine haksızlık ettiğinin de farkında değildir. Anne olamadığı için kendini suçlar. Ömrünün
tek gayesi aynalı bir beşikte erkek çocuk sallamak olan kadın, doğacak çocuğu için höllük eleyişini,
onun okula gidişini, okuma yazmayı söküşünü ve evliliğini düşlemektedir. Erkek çocuk anası
olmamak, bütün bu hayallerin önündeki tek engeldir.
Yukarıda annelik hasreti bağlamında betimsel analizi yapılan iki türküden de anlaşılacağı
üzere, geleneksel kültürde kadının toplum tarafından kabul edilip benimsenebilmesi için önündeki
en önemli ödev anne rolüne bürünmektir. Bu role bürünemeyen kadınlar, annelik özlemlerini
türküler aracılığıyla dile getirmişlerdir.
4.1.2 Fedakârlık Hazzı Veren Rol: Annelik
İncelenen türkülerin üçünde (3, 4 ve 5. türküler) anne rolündeki kadınların çocukları ile
arasındaki duygusal iletişimin boyutları gözler önündedir. Ataerkil yapının bir sonucu olarak
babanın ailenin geçiminden sorumlu olması dolayısıyla genellikle evden uzak kalması, anneninse
toplumsal rolü icabı evde çocuklarıyla daha fazla vakit geçirmesi, beraberinde çocukların
anneleriyle olan bağlarının daha güçlü ve hassas olmasını getirmiştir. Bu ilişki, erkek çocuk ile anne
arasında daha güçlü bir biçimde ortaya çıkmaktadır. 3 numaralı türküde, erkek çocuk doğurarak
üzerindeki büyük baskıyı ortadan kaldıran bir annenin, oğluyla kurduğu iletişim dikkat çekicidir.
Ninni fonksiyonundaki türküde anne, işe giden babayı beklemektedir. Anne, eşi eve geldiğinde
oğlunu sağlıklı bir şekilde babasının kucağına vermek istemektedir. Dikkatle bakıldığında bu
tabloda annenin kendini düşünmediği görülecektir. Onun için oğlunun ve eşinin mutluluğu mutlu
olmak için yeterlidir. Diğer dörtlüklerde de doğrudan kendisi için tek bir dileği yoktur annenin.
Oğlunun büyüyüp evlenmesi, anne için dünya saadetidir.
4 ve 5 numaralı türkülerde ise anne ile kızı arasındaki ilişki anlatılmaktadır. Her iki türküde
de gelin olmak üzere olan bir kızın ardından annenin duyduğu üzüntü dile getirilmiştir. 4 numaralı
türküde kızın, 5 numaralı türküde ise anne ile kızın birlikte dile geldiği görülmektedir. 4. türküde
evlenerek gurbete giden bir gelin rolünde karşımıza çıkan kız, annesinden ayrılacağı için
mutsuzdur. Türküden anlaşılacağı üzere annesi kızını harika besinlerle beslemiş, saçlarını da gül
suyuyla yıkamış ve gözünden bile sakınarak büyütmüştür. Kızını evlendirmesi (vermesi) her ne
kadar o an için kızı üzerinde olumsuz bir iz bıraksa da aslında bu, kız için bir açıdan olumludur.
Zira, bir kızın evlenememesi de geleneksel halk kültüründe kötü bir durumdur ve hiçbir anne kızının
“evde kalması”nı istemez. Eğer anne, doğrudan kendini düşünse kızını vermez çünkü bilhassa ev

262
Kadın Ağzı Türkülerde Kadının Anne Rolü Üzerine Folklorik Bir İnceleme

işlerinde genç bir kız, anne için bulunmaz bir nimettir. Kız çocuğu, ev işlerinde yapacağı katkıyla
annesinin üzerindeki yükü hafifletir. Türküde annenin kızının gurbete gitmesine izin vermesi, bu
bağlamda, kendinden feragat ettiği anlamında da okunabilir. Ayrıca, kendi canından bir parçayı
uzak bir yere “vermesi” de kızının saadetini düşünmesi anlamına gelir.
5. türküde bir anne ile kızının deyişmesi görülmektedir. Türküde su almak için çeşmeye
giden ve orada Mahmut isimli bir delikanlıya gönlünü kaptıran kızın annesiyle yaşadığı çatışma
anlatılmaktadır. Anne, kızının çeşmeden su almaya gidişinden endişe eder ve neden gittiğini, orada
neler olduğunu kızına sorar. Kızı ise çekinmeden Mahmut ile ilgili düşüncelerini söyleyerek onunla
evlenmek istediğini annesine söyler. Anne ise şiddetle karşı çıkar hatta bu durumu ağabeyine
anlatarak onu dövdürmekle bile tehdit eder. Annenin bu tavrından yola çıkarak onun Mahmut’u
tanıdığını ve kızına layık görmediğini anlıyoruz. Bir annenin kızının mutluluğunu istememesi gibi
bir durum olamaz. Türkünün üretim bağlamı bilinmemektedir ancak kuvvetle muhtemel Mahmut,
anneye göre kötü biridir ve anne, kızını ona bu yüzden vermek istememektedir. Kötü olmasa bile
anne, kızına Mahmut’u layık görmemektedir. Kızına yalvarır bir edada sonunu düşünmesi
gerektiğini söyleyerek iki gönül bir olunca samanlığın seyran olamayacağını anlatmaya
çalışmaktadır. Türküde görüldüğü üzere kızın babası sahnede yoktur. Kızın geleceğiyle ilgili en
önemli karar aşamasında yük annenin sırtındadır. Kız ise annesinin sözünü dinlemeyerek işleri daha
da çözülmez bir hâle getirmektedir. Dolayısıyla annenin yaşadığı zorluk da katlanmıştır. Bu türküde
anne ayrıca, yaşanan aşk çerçevesinde dolaylı olarak ortaya çıkan ve belirginleşen kadın tiplerinden
“Ȃşıkları ayıran anne tipi” (Mirzaoğlu, 2010: 152) görünümündedir.
5. Sonuç
Toplumda kendini ifade etme konusunda duygularını geriye itme gibi bir sorunla karşı
karşıya kalan bireyin, kültürel ve sosyal yapılanmanın bir sonucu olarak çoğunlukla kadın olduğu
söylenebilir. Kandiyoti (1996: 29), toprağın yalnızca erkekler aracılığıyla kuşaktan kuşağa
aktarıldığı atasoylu hane halkı anlayışının kadınlara son derece sınırlı bir alan bıraktığını ifade eder.
Hal böyle olunca içinde yaşadığı toplumda ötekileştirilen kadınlar iç dünyalarında yaşadıkları
coşkuyu, hüznü, kırgınlıkları, beklentileri aktarmak için farklı yöntemler seçmiştir. Bu yöntemler
dilde bir türkü, ninni, ağıt, mani olurken, el işlemelerinde bir motif, halıda bir desen, giyimde bir
renk şeklindedir. Kadın ağzı türküler esasen, bu durumun bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Kadının toplum içerisinde kabul görmesini sağlayan, onları toplum içinde sosyalleştiren
veya sosyalleşme sürecinde ön plana çıkaran anne rolüdür (Erdal, 2011: 40). Kadınlar da bu bilginin
farkına vararak toplum içinde söz sahibi olabilmek, iktidar elde edebilmek ve bir bakıma kendilerini
gerçekleştirebilmek için “anne” rolünü arzulamışlardır. TRT Repertuvarında ve
www.repertukul.com sitesinde kadın ağzından derlenmiş 434 türkü yer almaktadır. Bu türkülerin
73’ünde kadının anne rolüne dair veriler bulunmaktadır. 24 türküde türküyü bizzat yakan anneyken
49 türküde anneliğe dair farklı bakış açıları bulunmaktadır. İlgili türkülerde anne, kimi zaman gelin
giden bir kızın gözünden resmedilirken, kimi zaman arzulanan bir rol, kimi zaman da gençlerin
önündeki bir engel konumundadır. Çalışmada üzerinde detaylı bir şekilde durulan 5 türküde ise
annelik toplumun değer yargılarıyla örtüştüğü biçimde işlenmiştir. Bu türkülerin ikisinde
hedeflenen, arzulanan ve özlenen bir rol olan annelik, diğer üç türküde ise çocuklarını korumayı,
ömrünü onlara adamayı görev bilmiş bir pozisyonda karşımıza çıkmıştır.
Kadının toplumsal cinsiyet rolleri içinde toplumun en çok kutsiyet atfettiği rol anneliktir.
Kadın ağzı türkülerde de anneliğe yüklenen kutsallığın izleri görülmektedir. Ayrıca, geleneksel
yapının kadın ağzı türkülerde korunduğunu, kadınların topluma ait kültürel kodları türküler
aracılığıyla nesilden nesile aktardıklarını söylemek mümkündür.

263
Uğur BAŞARAN & Ayşegül ÇELİK

Sonnotlar
1. Söz konusu arşiv ayrıca https://www.repertukul.com/ (URL-1) sitesinde de mevcuttur.
2. Kadına ait diğer roller şu şekilde sıralanabilir: Evlat, eş/evli kadın, dul kadın, sevgili, gelin, kuzen, elti,
yenge, kaynana, nine, hala/bibi, görümce, nişanlı ve üvey anne.
3. Bilimsel çalışmalar, çocuğun cinsiyetini belirleyen Y kromozomunun erkekten geldiğini kanıtlamıştır.
Dolayısıyla, cinsiyetin ortaya çıkmasında kadının biyolojik olarak hiçbir etkisi yoktur.
4. Çocuksuz kadınların ata/evliya kültüne bağlı olarak türbe, dergâh vb. mekânlardan şifa dilemesi,
dinsel/büyüsel sağaltma metotlarından biridir.

Kaynaklar
AĞÇOBAN, S. (2016). “Kadın Olgusunun Kültürel Gelişimi ve İslam’da Kadının Yeri Üzerine Tartışmalar”,
Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 2(1): 14-24.
BAŞARAN, U. (2018). “Atasözlerinde Kadın Algısı”, 9. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi
Bildirileri, 65-74, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
BORA, A. (2005). Kadınların Sınıfı. İstanbul: İletişim Yayınları.
CAN, İ. (2013). “Tarih, Toplum ve Kültür Bağlamında Aile ve Kadın”, Sistematik Aile Sosyolojisi. Konya:
Çizgi Kitabevi.
ÇELİK, A. (2020). TRT Repertuvarı Türkülerinde Kadın Rolleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas
Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
DÖKMEN, Z.Y. (2009). Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Remzi Kitabevi.
ELİUZ, Ü. (2011). “Cinsel Kimlik Paniği: Kadın Olmak”, Turkish Studies, 6(3): 221-232.
ERDAL, T. (2011). “Erkek Ağızlı Türkülerde Kadın İmajı”, Folklor/Edebiyat, 17(65): 37-52.
ERDAL, G. (2020). “Halk Kültüründe Kadının Türkü Yakıcı Kimliği ve Kadın Ağzı Türkülerde Kocaeli
Örneği”, Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 3(4): 216-227.
ERGUN, P. ve GÜNDÜZ ALPTÜRKER İ. (2017). “Çocuksuzluk Sağaltımında Satılma Ritüeli – Ritüelin
Tarihsel Bağlamı ve Metaforik Dili”, Millî Folklor, 29(115): 79-90.
GAZİMİHAL, M.R. (2006). Anadolu Türküler ve Musikî İstikbalimiz. İstanbul: Ötüken Yayınları.
KANDİYOTİ, D. (1996). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar. (Çev. Aksu Bora vd.), İstanbul: Metis Yayınları.
LEOFF, C. (1999). Blöfçünün Rehberi – Feminizm. (Çev. Nimet Aytan), İstanbul: Tempo Yayınları.
MİRZAOĞLU, F.G. (2010). “Lirik Türkülerde Kadın Tipleri”, Türkbilig, 20: 127-164.
ÖRNEK, S.V. (1977). Türk HalkBilimi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
SOL, S. (2016). “Kadının Dönüşüm Mekânı: Rumeli Türküleri Örneği”, Avrasya Etüdleri. 50/2: 507-528.
VURAL, G. ve İSTANBULLU, S. (2012). Sosyal Veriler Işığında Türkülerde Kadın. Konya: Eğitim
Yayınları.
YILMAZ, A. (2003). Türk Kültüründe Kadın ve Kadın Ağzı Türküler. Ankara: Bizim Büro Basımevi.

İnternet Kaynakları
URL-1: https://www.repertukul.com/ (Erişim Tarihi 25.06.2021).
URL-2: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 29.06.2021).
URL-3: (http://docplayer.biz.tr/99214072-Turk-tefekkur-dunyasinda-kadin-oguz-kagan-dan gunumuze-m-
ekici-prof-dr-izmir-turkiye.html (Erişim Tarihi: 15.06.2021).

264
Derdiçok, N. S. (2021) Günlerde Statü Endişesi ve Temsilleri, Folklor Akademi
Dergisi. Cilt:4, Sayı:2, 265 – 280.
Makale Bilgisi / Article Info
Geliş / Recieved: 30.05.2021
Kabul / Accepted: 21.07.2021
Araştırma Makalesi/Research Article

GÜNLERDE STATÜ ENDİŞESİ VE TEMSİLLERİ*

Nükte Sevim DERDİÇOK**

Öz
Geleneksel bir uygulama olan gün, kent ortamının yaratımı olarak karşımıza çıkmakla beraber, çeşitli sosyal
çevre ve şartlar içerisinde görülen kadın tiplerini bir araya getiren ortamlardandır. Tarihsel gelişimi içerisinde belirli
özellikleri üzerinden karikatürize edilerek sunulmuş olan bu uygulama, pek çok halk bilgisi yaratmasını bünyesinde
bulundurmakla beraber, aynı zamanda kadın kimliğinin tüm aktarımını sergileyebildiği, toplumsal ve kültürel kodların
getirdiği rol ve sorumlulukların arasında sıkışıp kalan kadının hem sosyalleşebildiği hem de kimlik ve karakter
özelliklerinin temsillerini sunabildiği bir ortam olarak da karşımıza çıkmaktadır. Gün içerisindeki kadınların farklı
karakter ve kişilik özelliklerine sahip olması sebebiyle çeşitli kimlik özellikleri ve temsilleriyle karşılaşmak da mümkün
hâle gelmektedir. Farklı karakter ve kimlik özelliklerinin aynı ortamda bir araya gelmesi, temsillerin de çeşitlenmesine
neden olmaktadır. Bahsedilen bu özelliklerin temsillerinden biri de kuşkusuz ki statü yarışıdır. Kadın iletişiminin
oldukça yoğun olduğu bu uygulama, bazı yapısal kısımları ile ister istemez statü gösterisine dönüşmektedir. Gün adı
verilen bütüncül yapının daha küçük yapısal birimlerinden olan yeme içme ve giyim kuşam unsurları, özellikle bu
gösterinin en iyi temsil alanlarındandır. Yemeği iyi yapması ya da giyim kuşamına dikkat etmesi ile bilinen bir kadın,
statü endişesi sebebiyle bu konularda her zaman özenli davranmaktadır. Bu özen, kazanılan veya sahip olunan imajları
ve dolayısıyla da statüyü kaybetmek istememe veyahut belli bir statü kazanma isteği ile alakalıdır. Özellikle para, ün,
itibar edinme gibi isteklerin neden olduğu statü arayışı ve yarışı, gün özelinde minyatür bir ün ve itibar edinme ifadesi
olarak görülmektedir. Diğer bir deyişle kadınlar arasındaki statü yarışının hem doğduğu/yaratıldığı hem de aktarıldığı
bir mekân olan gün, bu yarışın tüm temsillerinin de görülebilmesi için oldukça elverişli bir ortam olarak karşımıza
çıkmaktadır. Bu durum da günün, sadece “dedikodu ortamı” olma özelliğinden sıyrılarak kültürel işlevlerine ve
dolayısıyla da günün sürdürülebilir olma durumuna işaret etmektedir. Bu makalede, öncelikle gün kavramı açıklanmış
olup gün katılımcısı olarak görülen kadının kimlik, karakter, kişilik özellikleri ele alındıktan sonra bu özelliklerin
üzerine inşa edilen statü meselesinin, gün uygulamasının yeme içme, giyim kuşam, tasarruf araçları, iletişim gibi yapısal
kısımlarını kendisine temsil ortamı olarak seçmesinin nedenleri ve bu ortamların bahsedilen temsil süreçlerinde ne gibi
işlevleri olduğu incelenmiştir. Bu inceleme ile kadının tüm kimlik ve karakter özellikleriyle alakalı rol ve
sorumluluklarını icra edebildiği ve diğer kadınların beğenisine sunabildiği gün ortamının, günün tarihsel gelişimi
içerisinde önce söz konusu geleneksel uygulamanın kendisinin sonrasında ise bu uygulamayı oluşturan yapısal
birimlerin bir statü simgesi ve ifadesi olduğu; katılımcılar, mekân, yeme içme, giyim kuşam, iletişim gibi bu yapısal
kısımların her birinin kadının statü elde etmesi veya elde ettiği statüyü kaybetmemesi ya da pekiştirmesi için pek çok
temsil icra ettiği bir mekân durumuna geldiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar sözcükler: Gün, kadın, statü, kimlik, geleneksel uygulamalar.

STATUS CONCERN AND ITS REPRESENTATIONS IN WOMEN’S DAY MEETINGS

Abstract
The tradition of women’s day meeting brings together various types of women which we see in various social
environments and conditions as a result of the urban environment. This practice, which has been presented to us by
being caricatured over certain features in its historical development, includes many folklore creations. At the same time
it emerges as an environment which can exhibit the entire transmission of female identity; and where women, stuck
between the roles and responsibilities brought by social and cultural codes, can both socialize and present the

* Bu makale, Nükte Sevim Derdiçok tarafından hazırlanan ve yazım aşamasında olan “Kent Folkloru: Kadın Günlerinin Halk Bilimi
Açısından İncelenmesi” adlı doktora tezi esas alınarak kaleme alınmıştır.
** Doktora Öğrencisi, Ege Üniversitesi, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü, Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı, İzmir/Türkiye,
[email protected], ORCID 0000-0002-3020-3226

265
representations of identity and character traits.It is also possible to encounter various identity characteristics and
representations during the women’s day meeting, as women have different character and personality traits. The
combination of different identity features in the same environment leads to the diversification of representations. One
of the representations of the abovementioned characteristics is undoubtedly the status race. This tradition, in which
communication among women is quite intense, inevitably turns into a status show due to some of its structural aspects.
Eating-drinking and clothing elements, which are the smaller structural units of the holistic structure we call the
women`s day meetings, are especially the best representation areas of this show. A woman known to cook well or pay
attention to her dressing will always be attentive to these issues due to status concerns. This care is related to the desire
not to lose the image gained or owned and therefore the status, or to gain a certain status. The demand and race for
status, which is caused by desires such as money, fame and gaining prestige, is seen as a miniature expression of fame
and reputation on the women’s day meetings. In other words, the women’s day meeting, which is a place where the
status race between women is both born / created and conveyed, appears as a very useful place for us to see all the
representations of this race. This situation points to the cultural functions of the women’s day meetings and therefore
to the sustainability of them, instead of having the only feature of being the “gossip environment”. In this article, firstly
the concept of the women’s day meeting is explained and after discussing the identity, character and personality of the
woman known as as participantof these meetings, the reason why she chooses the structural parts of the status issue,
which is built on the characteristics, such as food and beverage, clothing, means of savings, communication, as a
representation environment and what kind of functions these environments have in the mentioned representation
processes are examined. With this examination, the women’s day meetings environment, in which women can perform
their roles and responsibilities related to all features of their identity and character and present them to the other
women’s taste, is understood firstly as an expression of the traditional practice itself, and then as a status symbol of the
structural units that make up this practice within the historical development of the women’s day meetings. It is
concluded that each of these structural parts such as participants, place, eating and drinking, clothing and
communication have become a place where women perform many representations in order to gain status or not to lose
or reinforce the status they have gained.
Keywords: Women’s day meetings, women, status, identity, traditions.

266
Günlerde Statü Endişesi ve Temsilleri

Giriş
Toplumun geleneksel kültüründen beslenen gün; kadın günü ve kabul günü gibi farklı
adlandırmalarla da karşımıza çıkan bir uygulamadır. Halk ve buna bağlı olarak halk bilgisi
kavramları, geniş çerçevede düşünüldüğünde, kent ortamının üretimi olan ve kentten kırsala doğru
yayılım gösteren bu geleneksel uygulama, farklı dönemlerde uygulamanın yapısal ve işlevsel
özelliklerine bağlı olarak çeşitli şekillerde adlandırılmış olsa da varlığı günümüzde de devam
etmektedir. Zirâ, “yeni yaratmalar ortaya koyan ve bu yaratmaları kullanan herhangi bir kişi,
bunları bir grup içinde paylaştığında, sosyal statüsü veya mesleki etiketi ne olursa olsun halk bilimi
açısından değerlendirildiğinde, halk kavramı içinde yer alır.” (Ekici, 2007: 10). Dolayısıyla bu
uygulama da kent ortamı içerisinde kentli nüfus tarafından sürekliliği sağlanmış, kentten kırsala
doğru gelişim göstererek yayılmış ve yapısal-işlevsel birtakım değişimler göstererek günümüze
kadar gelmiştir.
Makalede ‘gün’ olarak isimlendirilecek olan bu uygulama, katılımcılarını kadın gruplarının
oluşturduğu ve bu grupların önceden belirlediği mekân, zaman ve sıralamaya göre düzenlenen,
yeme içme, giyim kuşam, eğlence, iletişim, tasarruf araçları (Türk lirası, Euro, şeker, yağ, peçete
vs.) gibi yapısal kısımlardan meydana gelen ve ekonomik, psikolojik, sosyal, kültürel pek çok işleve
hizmet eden toplantılar şeklinde tanımlanabilir. Söz konusu geleneksel uygulamanın ilk şekli
1970’li yıllardan itibaren ‘kabul günü’ şeklinde ifade edilmiş, zaman içerisinde hem uygulamada
meydana gelen yapısal ve işlevsel değişimler hem de ifadede kullanım kolaylığı açısından ‘gün’
şeklinde kısaltılarak kullanılagelmiştir (Cengiz, 2016). Tarihî gelişimi içerisinde hizmet ettiği
amaçların değişmesi sonucu katılımcı ilişkileri (komşu günü, akraba günü vs.), tasarruf araçları
(altın günü, Euro günü vs.) gibi etmenlere bağlı olarak farklı adlandırmalar kullanılsa da genel
kullanım itibariyle uygulamanın günümüzdeki ifadesi ‘gün’dür.
Günler, kadın kimliğinin -kadınlara yüklenen- rol ve görevlerinden beslenen ve kültürden
kaynağını alan hemen hemen tüm özelliklerinin görülebildiği bir mecradır. “Uygulamalar,
işbölümleri ve bunlarla ilgili görevler, görüntülerin yanı sıra, kadın ve erkekle bağlantılı kavramlar
ve idealler, herhangi bir toplumun geleneksel kültürünün bir parçasıdır.” (Nenola, 2017: 86).
Toplumun geleneksel kültüründen beslenen rol ve görevler, sadece çocuk doğurma veya çocuk
bakımı ile sınırlı kalmamaktadır. Diğer bir deyişle kadınlar, toplulukların festivaller, sözlü
gelenekler, mutfak kültürü, halk hekimliği ve gün gibi her türlü kültürel ve geleneksel
yaratımlarında ve bunların aktarımında rol almaktadırlar. Buna rağmen kadınların yaptığı iş, ‘ev
işi’; konuştukları ise ‘dedikodu’ olarak nitelendirilmekte (Reiter, 2016: 8-9), özellikle inceleme
konusu edilen günler de bu yaklaşım doğrultusunda ‘dedikodu ortamı’ olarak mizah malzemesi
yapılarak günlerin kültürel yapı ve işlevleri arka plana itilmektedir. Oysaki gün adı verilen bu
geleneksel uygulama, son derece önemli bir kültürel yaratım ve aktarım ortamıdır.
Kültürel kodların beslediği bu yaratım ve aktarım ortamının yaratıcısı ve aktarıcısı
‘kadın’dır, diğer bir deyişle gün gruplarının katılımcılarını kadınlar oluşturmaktadır. Kadın
kimliğinin oldukça baskın olduğu gün ortamında katılımcılarının kimlik ve karakter özelliklerine
bağlı olarak birtakım endişeler ve bu endişelerin giderilmesi sebebiyle ortaya konan çeşitli temsiller
mevcuttur. Bunlardan biri de şüphesiz ki statü endişesi ve bu endişenin temsilleridir. Statü, statü
endişesi ve örnek temsilleri incelenmeden önce, statü meselesini doğurduğunu veya beslediğini
ifade etmenin yanlış olmayacağı kimlik ve karakter özelliklerine bakmak ve bunları tanımlamak
yerinde olacaktır.

267
Nükte Sevim DERDİÇOK

1. Kimlik ve Karakter Özellikleri ile Statü İlişkisi

1 İLKBAHAR 2018 YIL 3 SAYI 10 TÜRK DÜNYASI BELEDİYELER BİRLİĞİ UNION OF TURKISH WORLD MUNICIPALITIES СОЮЗА МУНИЦИПАЛИТЕТОВ ТЮРКСКОГО МИРА TDBB DEN KAYNAK BİR ESER DAHA: OSMANLI BELGELERİNDE HALEP KKTC YANGIN ÖNLEME VE YANGINLA MÜCADELE EĞİTİM PROGRAMI İSTANBUL VE KOCAELİ DE YAPILDI YEREL YÖNETİMLERDE KADIN VE AİLE ÇALIŞMALARI UZMAN EĞİTİM PROGRAMI YAPILDI

2 Doğumunun 100. Yılında BAYMİRZA HAYİT ve Günümüzde Türkistan Tarihi Araştırmaları ULUSLARARASI SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ Orta Boy 488 Sayfa Baymirza Hayit in hayatı ve Türkistan tarihi Doğumunun 100. Yılında Baymirza Hayit ve Günümüzde Türkistan Tarihi Araştırmaları Uluslararası Sempozyumu nun bildirileri Prof. Dr. Abdulvahap Kara, Yrd. Doç. Dr. Ömer Kul ve Arş. Gör. Filiz Ferhatoğlu nun editörlüğünde kitaplaştırılarak TDBB yayınları arasında yayınlandı.

3 S U N U Ş Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından Birlik faaliyetlerine, üyelerimizin bulunduğu ülkelerde gerçekleşen faaliyet ve gelişmelerle ilgili haberlere yer vermek üzere, 3 ayda bir ve 3 dilde hazırlanan Avrasya da Yerel Gündem isimli süreli yayınımızın Onuncu sayısı ile sizlerle birlikteyiz. Bültenimizde; Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) nin gerçekleştirdiği, destek verdiği ve katılım sağladığı faaliyetlerin yanı sıra, üye belediyelerimizin Türk Dünyası başta olmak üzere, dost ve kardeş ülkelere yönelik gerçekleştirdiği faaliyet haberleri, ortak kültür mirasımıza ilişkin bilgilendirici içerikleri sizlere sunmanın gayretindeyiz. Bültenimizin Onuncu sayısındaki kapak konularımız; Güçlü bir akademik kadronun hazırladığı Osmanlı Belgelerinde Halep kitabının TDBB tarafından yayınlanması, KKTC Yangın Önleme ve Yangınla Mücadele Eğitim Programı ve Yerel Yönetimlerde Kadın ve Aile Çalışmaları Uzman Eğitimi Programı şeklinde sıralanıyor. Bu sayımızda yer alan diğer konular arasında, TDBB ile Almetyevsk (Tataristan) Belediyesi Arasında İşbirliği Protokolü İmzalanması, TDBB Lisansüstü Öğrencileri Destekleme Programı 2018 Başvuruları, TDBB Heyeti Kırgızistan Ziyareti, Bosna Hersek EMMAUS Derneğinin TDBB ye Teşekkür Plaketi, Başkurt Milli Kültür Merkezi Ak Tirma Grubunun Türkiye Programı, İnsani Kentler Projesi Arama Konferansı, İstanbul da Nevruz Kutlaması, Kırgızistan Okul Öncesi Eğitim Yöneticileri Türkiye Programı, TÜRKPA Genel Sekreteri Altınbek Mamayusupov ve Gostivar (Makedonya) Belediye Başkanının TDBB Ziyaretleri, Filistin-Türkiye Parlamentolar arası Dostluk Grubunun TDBB Ziyareti, TDBB ile Doboj İstok (Bosna Hersek) Belediyesi Arasında Şehitlik Anıtı Protokolü ve TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Arasında İşbirliği Protokolü İmzalanması gibi başlıklar yer alıyor. Bunların yanı sıra desteklenen ve işbirliği halinde gerçekleştirilen faaliyetler, TDBB İdari Toplantıları ve Üye Belediyelerimizle ilgili haberlerin de yer aldığı bültenimizde, diğer ülkelerdeki üyelerimiz ve okuyucularımız için haberlerin İngilizce ve Rusça özetleri de yer almaktadır. Bültenimizin Onuncu sayısının da üye belediyelerimiz arasında iletişime katkıda bulunmasını diliyor, tüm üyelerimize ve işbirliği kuruluşlarımıza teşekkür ediyoruz.

4 i ç i n d e k i l e r İLKBAHAR 2018 YIL 3 SAYI 10 TDBB NİSAN AYI YÖNETİM KURULU TOPLANTISI SELÇUKLU DA YAPILDI TDBB Lisansüstü Öğrencileri Destekleme Programı 2018 Başvuruları Başladı TDBB ADINA İMTİYAZ SAHİBİ BİRLİK BAŞKANI İBRAHİM KARAOSMANOĞLU GENEL YAYIN YÖNETMENİ FAHRİ SOLAK Nevruz Bayramı İstanbul da Coşkuyla Kutlandı 22 SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ ESRA GÜZELYAZICI YAYINA HAZIRLAYANLAR ESRA GÜZELYAZICI, HATİCE BİNER, ÖMER AYÇİÇEK, ZULEYHA GURBETOVA, HÜSEYİN CAN, SEMA HAYBER TEKNİK HAZIRLIK TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Arasında İşbirliği Protokolü İmzalandı Filistin-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubu TDBB yi Ziyaret Etti GRAFİK TASARIM MAHMUT SELİM YÖNETİM YERİ ADRES Merkezefendi Mah. Merkezefendi Konağı No: 29 (34015) Zeytinburnu İstanbul Türkiye Tel : Faks : [email protected] facebook/tdbbweb twitter/tdbbweb ÜYELERDEN HABERLER ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ BASKI RUMİ MATBAA Maltepe Mah. Fazılpaşa Cad. No: 8/4 Topkapı, Zeytinburnu İstanbul Tel :

5 TDBB den Kaynak Bir Eser Daha: Osmanlı Belgelerinde Halep Bugüne kadar pek çok akademik, tarihi ve prestij eserini okuyucuya sunan Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB), güçlü bir akademik kadronun özverili araştırma ve incelemesi neticesinde önemli bir eseri daha yayın hayatına kazandırdı: Osmanlı Belgelerinde Halep. Proje yöneticiliğini Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Fahri Solak ın yaptığı eser, aralarında Prof. Dr. Mustafa Öztürk, Prof. Dr. Ali Yılmaz, Doç. Dr. Mehmet Topal, Doç. Dr. Dündar Alikılıç, Nuran Koltuk, Uzm. Erdinç Şahin ve Atilla Sağlamçubukcu isimlerinin yer aldığı akademisyen ve uzmanlar tarafından hazırlandı. Uzun ve titiz bir çalışma neticesinde on binlerce belge içerisinden seçim yapılarak ortaya çıkan Osmanlı Belgelerinde Halep kitabı, Osmanlı da birlikte yaşama kültürü, müsamaha anlayışı, sosyal hadiseler, imar faaliyetleri, yönetim ve bölgenin etnografik yapısını ortaya koyan önemli belgeler içeriyor. Kitapta, Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Fırat Üniversitesi) tarafından yazılan 34 sayfalık hacimli Giriş Bölümünde Halep in Tarihi, İdari Yapısı, Demografik Gelişimi ve Ekonomik Durumu ele alınırken; Sosyal Hadiseler, İmar Faaliyetleri ve Yönetim olmak üzere 3 ana başlık altında da toplam 183 belge, harita, plan vb. arşiv belgesi yer alıyor. Çalışmada, 48 adet belgenin kullanıldığı Sosyal Hadiseler Bölümü nde yangınlar, kuraklık nedeniyle yardım, bazı yeni köy ve mahallelerin kurulması ve isimlendirilmesi, define işleri, müzeye konulacak bazı eserler, deprem, aşiretlerin barıştırılması ve at yarışları gibi konular ele alınıyor. Eserde, İmar Faaliyetleri başlığı içerisinde kullanılan 93 belgede mekteplerin kurulması, kale, cami, türbe, köprü, karakol, kule, hastane, dergâh, bimarhane gibi yapıların tamir ve inşası ile ilgili belgeler yer KİTAPTA 3 ana başlık altında da toplam 183 belge, harita, plan vb. arşiv belgesi yer alıyor. alıyor. Ayrıca Halep su yollarının tamiri ve yeni suların getirilmesi ile ilgili belgeler de bulunuyor. Bağdat ve Hicaz demiryolları için önemli bir mevkide yer alan Halep in demiryolu inşa faaliyetleri ile Halep ten diğer yerleşim yerlerine çekilen telgraf hatlarına da kitapta yer veriliyor. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 3

6 42 belgenin değerlendirildiği Yönetim bölümünde ise, Osmanlı nın uzun bir dönemine ait yönetim tecrübesini ortaya koyan belgeler ile Halep te meydana gelen idari değişiklikler ele alınmakta. Ayrıca, 1874 yılında Halep te Baba Bayram Tekkesi civarında Sultan Gavri nin mezarının bulunması ve Müze-i Hümayun yetkililerince bildirilmesi önemli bir gelişmeyi ortaya koyan belge olarak dikkat çekmekte. Hazırlanan kitap, Anadolu halkı için ayrı bir öneme sahip olan Halep şehrinin tarihinin irdelenmesi ve yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan kültürel kimliğinin yeniden hatırlatılması amacını taşıyor. Osmanlı tarihi açısından da büyük öneme sahip olan prestij boy kitap 586 sayfadan oluşuyor. Kitapta, seçilen belgelerin orijinal görüntüleri yanında, özeti ve birebir transkribeleri de okuyucuya sunulmaktadır. Kitabın sonunda okuyucunun faydalanmasını kolaylaştırmak amacıyla hazırlanmış ayrıntılı bir İndeks de yer alıyor. Osmanlı tarihi açısından da büyük öneme sahip olan prestij boy kitap 586 sayfadan oluşuyor. Kitapta, seçilen belgelerin orijinal görüntüleri yanında, özeti ve birebir transkribeleri de okuyucuya sunulmaktadır. 4 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

7 KKTC Yangın Önleme ve Yangınla Mücadele Eğitim Programı İstanbul ve Kocaeli de Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve AFAD İşbirliğinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) üyelerine yönelik olarak düzenlenen Yangın Önleme ve Yangınla Mücadele konulu Uzman Eğitimi Programı, Lefkoşa, Güzelyurt, İskele, Gazimagusa ve Girne den 10 itfaiyecinin katılımı ile Mart 2018 tarihleri arasında İstanbul ve Kocaeli de gerçekleştirilen sunum ve saha gezileri ile tamamlandı. Programa, Lefkoşa Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Bender Kadı, Lefkoşa Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Niyazi İncirlili, Güzelyurt Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Erkal Sayım, Güzelyurt Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Selim Divarcı, İskele Polis Müdürlüğü itfaiye Memuru Eser Solmaz, İskele Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Hasan Bozkurt, Gazimağusa Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Mehmet Aydener, Gazimağusa Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Mehmet Programın ilk günü 19 Mart 2018 Pazartesi heyet, AFAD İstanbul u ziyaret etti ve Afet ve Acil Durumlarda Arama ve Kurtarma Çalışmaları konulu sunum sonrasında saha gezisi yaptı. Hüseyin Sertüm, Girne Polis Müdürlüğü İtfaiye Memuru Murat Kansu ve Polis Genel Müdürlüğü İtfaiye Memuru Murat Ecersoy katıldı. Programın ilk günü 19 Mart 2018 Pazartesi heyet, AFAD İstanbul u ziyaret etti ve Afet ve Acil Durumlarda Arama ve Kurtarma Çalışmaları konulu sunum sonrasında saha gezisi yaptı. Aynı gün TDBB yi ziyaret eden heyet, Birlik merkezinde Genel Sekreter Fahri Solak la bir araya AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 5

8 gelerek program ve TDBB nin çalışmaları hakkında bilgilendirildi. TDBB deki görüşmeden sonra katılımcılar, Panorama Müzesi ve Topkapı Türk Dünyası Kültür Evleri ni gezdi. Programın ikinci gününde heyet, İstanbul İtfaiyesi Başakşehir Resneli Eğitim Tesisini ziyaret etti ve Yangın Önleme ve Yangınla Mücadele konulu sunumun ardından saha gezisi yapıldı. Programın üçüncü ve dördüncü günleri, Mart 2018 tarihlerinde, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından heyete, Yangına Müdahale Teknikleri, Kapalı ve Dumanlı Ortamlarda İlerleme, Kazazede ve Yangın Kaynağı Arama, Termal Kamera Kullanımı ve Trafik Kazalarından Kurtarma konularında eğitimler verilerek uygulamalar gerçekleştirildi ve saha gezisi yapıldı. Program, Katılım Sertifikalarının takdimi ve hediyeleşme ile tamamlandı. 6 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

9 Yerel Yönetimlerde Kadın ve Aile Çalışmaları Uzman Eğitimi Programı Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Bağcılar Belediyesi, Fatih Belediyesi, Gaziosmanpaşa Belediyesi, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), İSMEK ve Kültür A.Ş. işbirliğinde düzenlenen Yerel Yönetimlerde Kadın ve Aile Çalışmaları konulu Uzman Eğitimi Programı, 7 farklı ülkeden 16 kadın uzmanın katılımı ile 4-10 Mart 2018 tarihleri arasında İstanbul ve Kocaeli de gerçekleştirilen sunum ve saha gezileri ile tamamlandı. Programa, Azerbaycan Hatai Belediyesi Sosyal İşler ve Ekoloji Komisyonu Müdürü Sabina Abdullayeva, Azerbaycan Yasamal Belediyesi Ekoloji ve Çevre Koruma Komisyonu Uzmanı Sima Chalabi, Bosna Hersek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı uzmanı Aida Efendic, Bosna Hersek Novi Grad Belediyesi Meclis Üyesi Nejra Dzanko, Bosna Hersek Novi Grad Belediyesi Kültür Merkezi Koordinatörü Samra Omerbasic, Kazakistan Almalı Belediyesi Başkan Yardımcısı Ainur Bekzhanova, Kazakistan Kızılorda Belediyesi Denetim İlişkileri ve Bölgesel Kalkınma Müdürü Gulzat Janabergenova, Kazakistan Kızılorda Belediyesi Akıllı Belediyecilik PROGRAMIN İLK GÜNÜ TDBB yi de ziyaret eden heyet, Birlik merkezinde Genel Sekreter Fahri Solak la bir araya gelerek program ve TDBB nin çalışmaları hakkında bilgilendirildi. Geliştirme ve Devlet Hizmetleri Denetim Müdürü Arnagul Pashkenova, Makedonya Ohrid Belediyesi Meclis Başkanı Zhivka Angeloska, Makedonya Ohrid Belediyesi Turizm Koordinatörü Violeta Tunteva, Moğolistan Bagakhangai Belediyesi Daire Başkanı Bolormaa Lkhamtseren, Moğolistan Nalayh Belediyesi Uzmanı Narmandakh Lkhamsuren, Moldova Cruzesti Belediye Başkanı Violeta Crudu, Moldova Yerel Yönetimler Birliği (CALM) Hukuk Müşaviri Ludmila Malai, Tataristan Şehir Meclisi Üyesi Elena Sabakaeva ve Tataristan Nijnekamsk Belediyesi Bütçe Yönetim Müdürü Svetlana Loginova katıldı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 7

10 Programın ilk günü, 5 Mart 2018 Pazartesi heyet İSMEK i ziyaret etti ve burada, İBB Hayat Boyu Öğrenme Müdürü Ali Koca tarafından Yerel Yönetimlerin Meslek Edindirme Uygulamaları konulu sunumu dinledi ve sonrasında saha gezisi yaptı. Aynı gün TDBB yi de ziyaret eden heyet, Birlik merkezinde Genel Sekreter Fahri Solak la bir araya gelerek program ve TDBB nin çalışmaları hakkında bilgilendirildi. TDBB deki görüşmeden sonra katılımcılar, Panorama Müzesi ve Topkapı Türk Dünyası Kültür Evleri ni gezdi. Programın ikinci gününde heyet, Kocaeli ne giderek burada Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kadın ve Aile Hizmetleri Şube Müdürü Nagehan Malkoç tarafından karşılandı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi nin Kadın ve aile ile ilgili çalışmalarını anlatan sunumun ardından heyet, Belediyeye bağlı Spor Okulunu ve KO- MEK i ziyaret etti, ardından Diriliş Gençlik Kampını gezdi. Programın üçüncü günü, katılımcılar Gaziosmanpaşa Belediyesini ziyaret etti. Gaziosmanpaşa Belediyesi nin Kadın ve Aile Çalışmaları ile ilgili sunumunu Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürü Süeda Tuğcu yaptı. Sunumun ardından Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Hasan Tahsin Usta katılımcılarla bir araya geldi. Başkan Usta, heyetin belediye çalışmaları ile ilgili merak ettiği soruları cevapladı. Aynı gün katılımcılar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kadın 8 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

11 Koordinasyon Merkezinde gerçekleştirilen sunumu dinledi ve ardından saha gezisi yaptı. Programın dördüncü günü, heyet Fatih Belediyesini ziyaret etti. Fatih Belediyesi Basın Yayın Halkla İlişkiler Müdür Yardımcısı Sema Art Özçelik Kadın ve Aile Çalışmaları konulu sunumu yaptı, ardından saha gezisi gerçekleştirildi. Aynı gün heyet, Bağcılar Belediyesini ziyaret ederek, Başkan Lokman Çağırıcı ile bir araya geldi. Başkan Çağırıcı, heyetin belediye çalışmaları ile ilgili merak ettiği soruları cevapladı. Görüşme sonrası heyet, Bağcılar Belediyesi Kadınlar Günü Programına katıldı ve Programın son günü katılımcılar Beyoğlu İŞKUR Şube Müdürlüğünü ziyaret ederek burada Şube Müdürü Zeynep Kıratlı tarafından Kadın İstihdamına Yönelik Çalışmalar konulu sunumu dinledi. Bağcılar Belediye Başkan Yardımcısı Kenan Gültürk eşliğinde Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezini ziyaret etti. Programın son günü katılımcılar Beyoğlu İŞKUR Şube Müdürlüğünü ziyaret ederek burada Şube Müdürü Zeynep Kıratlı tarafından Kadın İstihdamına Yönelik Çalışmalar konulu sunumu dinledi ve saha gezisi gerçekleştirdi. Ardından Tarihi Yarımada gezisi yapıldı. 9 Mart 2018 Cuma akşamı kapanış yemeği ve sertifika töreni düzenlendi. Törene heyetin yanı sıra TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Zeytinburnu Belediyesi Başkan Yardımcısı Gönül Demirel ve TDBB çalışanları katıldı. Yemekte programı değerlendiren katılımcılar programın kendileri için çok verimli geçtiğini, her gidilen belediye ve kurumdan farklı bilgiler öğrendiklerini ve güzel uygulamalar gördüklerini belirttiler. Değerlendirmelerin ardından heyete katılım sertifikaları takdim edildi. Program, heyetin 10 Mart 2018 Cumartesi günü İstanbul turunun ardından ülkelerine dönmesi ile tamamlandı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 9

12 TDBB ile Almetyevsk Belediyesi Arasında İşbirliği Protokolü İmzalandı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Tataristan Cumhuriyeti Almetyevsk Belediyesi arasında, 27 Nisan 2018 tarihinde İstanbul da düzenlenen Türkiye-Tataristan İş Forumunda İşbirliği Protokolü imzalandı. İmza törenine, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Almetyevsk Belediye Başkanı Ayrat Khayrullin yanı sıra, Tataristan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov ve T.C. Ekonomi Bakan Yardımcısı Fatih Metin de katıldı. Türkiye ziyareti kapsamında, Tataristan Almetyevsk Belediye Başkanı Ayrat Khayrullin TDBB yi ziyaret ederek Birlik merkezinde TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak la bir araya geldi ve işbirliği imkanlarının değerlendirildiği bir toplantı gerçekleştirildi. Bu kapsamda ayrıca Almetyevsk Belediye Başkanı Ayrat Khayrullin Kocaeli yi ziyaret Türkiye ziyareti kapsamında, Almetyevsk Belediye Başkanı Ayrat Khayrullin Kocaeli yi ziyaret ederek, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile Kardeş Şehir Anlaşmasını da imzaladı. ederek, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile Kardeş Şehir Anlaşmasını da imzaladı. Türkiye ile Tataristan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla düzenlenen Türkiye-Tataristan İş Forumu, Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov, Tataristan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Farid Abdulganiev, T.C. Ekonomi Bakan Yardımcısı Fatih Metin, DEİK Başkanı Nail Olpak ve DEİK Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan yanında çok sayıda işadamı ve firma temsilcisinin katılımı ile 27 Nisan 2018 tarihinde İstanbul da gerçekleştirildi. 10 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

13 TDBB Nisan Ayı Yönetim Kurulu Toplantısı Selçuklu da Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Nisan Ayı Yönetim Kurulu Toplantısı, 18 Nisan 2018 Çarşamba günü, Selçuklu Belediyesi ev sahipliğinde Konya da gerçekleştirildi. TDBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu Başkanlığındaki toplantıya, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, TDBB Yönetim Kurulu Üyeleri, Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, Tataristan Cumhuriyeti Nijnekamsk Belediye Başkanı Aydar Metşin, Güzelyurt (KKTC) Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Düzce Belediye Başkanı Dursun Ay, Kartepe Belediye Başkanı Hüseyin Üzülmez, Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, Sancaktepe Belediye Başkanı İsmail Erdem, Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can ve Irak Yeni Tisin (Kerkük) Belediye Başkanı Nejdet Şükrü Akkoyunlu katıldı. ToplantıDA, Makedonya Gostivar da bulunan lise dengi okullardaki öğrencilerin kullanımı için talep edilen 16 adet dizüstü bilgisayar ve projektörün TDBB tarafından alınmasına da karar verildi. Toplantı, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ın 17 Ocak 2018 tarihindeki Yönetim Kurulu toplantısından bu yana gerçekleştirilen çalışmalar ve gündem hakkında bilgi vermesi ve gündemdeki konuların görüşülmesiyle devam etti. Bu çerçevede, Makedonya Gostivar da bulunan lise dengi okullardaki öğrencilerin kullanımı için talep edilen 16 adet dizüstü bilgisayar ve projektörün TDBB tarafından alınmasına, TDBB Irak üyeleri Telafer (Musul) ve Yeni Tisin (Kerkük) Belediyeleri ile yapılabilecek ortak projeler ile ilgili çalışma yürütülmesine, 2018 yılı içerisinde Kırgızistan Yerel Yönetimler Birliği üyeleri ve Moğolistan Bayan-Ulgii Belediyesi heyetine yönelik bilgi ve tecrübe paylaşım programı düzenlenmesine, Studeniçan (Makedonya) Belediyesi tarafından talep edilen 1 adet çöp kamyonunun TDBB ve kardeş şehri Altınova (Yalova) Belediyesi işbirliğinde alınmasına, Bosna Hersek te gerçekleştirilecek 508. Ayvaz Dede Şenlikleri ne Birliğimiz tarafından destek verilmesine, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi öğrencilerine yöne- AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 11

14 lik, 2018 yaz döneminde Türkiye de staj imkanı sağlanmasına, Kartepe Belediyesi tarafından, 2018 yılı Ağustos ayı içerisinde Gostivar da (Makedonya) gerçekleştirilecek 4. Uluslararası Unutulmuş Değerler Festivali ne Birliğimiz tarafından destek verilmesine, RTÜK tarafından Mayıs 2018 tarihlerinde Özbekistan da gerçekleştirilecek 10. Gelecekle İletişim Çalıştayı na Birliğimiz tarafından katılımcı desteği verilmesine, Sancaktepe Belediyesi ile Balıkçı (Kırgızistan) Belediyesi ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile Almetyevsk (Tataristan) Belediyesi arasında kardeş şehir protokollerinin Birliğimiz koordinasyonunda imzalanmasına, TDBB ve üye belediyeler işbirliğinde yapımı tamamlanan Kırgızistan Issık-Göl deki cami nin 2018 Ramazanında ibadete açılmasına, Nisan 2018 tarihleri arasında İstanbul da gerçekleştirilecek 6. Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler Fuarına ve Kasım 2018 tarihleri arasında Ankara da gerçekleştirilecek EIF Uluslararası Enerji Fuarına Birliğimiz tarafından katılımcı desteği verilmesine, Ağustos 2018 tarihleri arasında Moğolistan da gerçekleştirilecek 7. Uluslararası Altay Toplulukları Sempozyumu na 2018 yılı Temmuz ayında yapılacak olan bir sonraki Yönetim Kurulu Toplantısı nın Düzce Belediyesi ev sahipliğinde yapılması kararlaştırıldı. Birliğimiz tarafından destek verilmesine, TDBB yayınları arasında basılan Osmanlı Belgelerinde Halep kitabı için Gaziantep te tanıtım toplantısı ve sergi düzenlenmesine, Moldova Gagauz Özerk Yeri nden ülkemize gelecek okul öncesi eğitimcilere yönelik tecrübe paylaşım programı düzenlenmesine, Mayıs 2018 tarihlerinde Kırgızistan ın Başkenti Bişkek te gerçekleştirilecek I. Ulusal Erken Çocukluk Gelişimi Forumu na uzman katılımcı desteği verilmesine, 2018 yılı içerisinde gerçekleştirilecek III. Türk Dünyası Belgesel Film Festivali ne Birliğimiz tarafından destek verilmesine, Bişkek Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve TDBB işbirliğinde gerçekleştirilecek Atatürk Parkı Yenileme Projesi için yüklenici firmalardan tekliflerin toplanmasına karar verildi. Yeni Üyeler Toplantıda ayrıca Taşköprü (Kastamonu), Türkeli (Sinop), Sheberghan (Afganistan), Gradacac (Bosna Hersek) Belediyeleri ile Filistin in Al Karmil, Al Nasser, Wadi Gaza, Abasan Al Kabira, Abasan Al Jadida, Um Al-Nasser, Beit Lahia, Deir Al Balalh, Al Zahra, Gazze Şeridi Belediyeler Birliği, Al Moghraka, Al Shuka, Khuza a, Al Qarara, Al Buraij, Al Fukhari, Al Musadderc ve Almaghazi Belediyelerinin TDBB ye üyelik talepleri kabul edildi. Gelecek Yönetim Kurulu Toplantısı Düzce de 2018 yılı Temmuz ayında yapılacak olan bir sonraki Yönetim Kurulu Toplantısı nın Düzce Belediyesi ev sahipliğinde yapılması kararlaştırıldı. 12 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

15 TDBB Lisansüstü Öğrencileri Destekleme Programı 2018 Başvuruları Başladı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) nin Lisansüstü öğrenilerine yönelik Destekleme Programı na başvurular 29 Haziran 2018 tarihine kadar adresine yapılabilecek. Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) nin Lisans ve Doktora Tezlerini Destekleme Programı 2018 yılı başvuru dönemi başladı. Bu çerçevede, Türkiye deki üniversitelerde yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı olup tez aşamasına geçen ve tez konusu Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarında Yerel Yönetimler ve Kent Araştırmaları ile ilgili olan öğrencileri destekleme programı esasları belirlendi. Lisansüstü Tez çalışmaları destek programının aşağıdaki uygulama esasları çerçevesinde başvurular, 29 Haziran 2018 tarihine kadar Birliğin adresine yapılabilecektir. Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerini Destekleme Programı Uygulama Esasları Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarında yer alan yerel yönetimler arasındaki işbirliği ve tecrübe paylaşımını arttırmayı amaçlayan ve bu doğrultuda Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Toplulukları nın tarihsel, kültürel mirasını ve bu bölgedeki yerel yönetim ve şehircilik anlayışını geliştirmek üzere faaliyetler gerçekleştiren TDBB nin hedef coğrafyasındaki (Balkanlar, Kafkasya, Orta Asya) yerel yönetimler ve kent anlayışını günümüz dünyasının akademik gelişmeleri ile pekiştirmek amacı ile Türkiye deki üniversitelerde yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı olup tez aşamasına geçen ve tez konusu Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarında Yerel Yönetimler ve Kent Araştırmaları ile ilgili olan öğrencileri destekleme programıdır. Başvuru ve Değerlendirme Süreci Lisansüstü Tez çalışmaları destek programı başvurulari uygulama esasları çerçevesinde, 29 Haziran 2018 tarihine kadar Birliğin tdbb.org.tr adresine yapılabilecektir. TDBB, Seçici Komisyonu tarafından seçilen adaylara Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarında Yerel Yönetimler ve Kent Araştırmaları konusundaki tez çalışmaları için destek verilir. Hak kazananlar, Seçici Komisyonun adaylarla yapacağı, akademik ve entelektüel yetkinlikleri ile araştırma projesine ilgi ve hâkimiyetlerini ölçen bir mülakat sonucunda belirlenir ve yüksek lisans öğrencileri için on iki, doktora öğrencileri için otuz altı ayı kapsar. Gerekli şartlar şunlardır: Türkiye deki veya YÖK denkliği kabul edilen yurtdışındaki bir üniversitenin 4 yıllık örgün eğitim fakültelerinden mezun olmak, Erkek adaylar için askerliğini yapmış ya da tecil ettirmiş olmak, Yüksek lisans öğrencileri için; lisans genel not ortalaması en az 4.00 üzerinden 3.00 veya 100 üzerinden 75 olan, Doktora öğrencileri için; yüksek lisans genel not ortalaması en az 4.00 üzerinden 3.15 veya 100 üzerinden 80 olan, Ders aşamasını tamamlamış, tez konusunu belirleyip onaylatmış adaylar değerlendirileceklerdir. Başvuru süreci gerekli evrakların tesliminden itibaren 3 ay içinde sonuçlanacaktır. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 13

16 Gerekli evraklar şunlardır: Başvuru Formu, Nüfus Cüzdanı veya İkamet Tezkeresi ile pasaport, Öğrenci belgesi, Danışman akademisyenden referans mektubu, Niyet mektubu ( kelime), Kabul edilmiş tez önerisi için taslak ( kelime), Yüksek lisans öğrencileri için; lisans diploması, lisans not belgesi (transkript), Doktora öğrencileri için; yüksek lisans diploması, yüksek lisans not belgesi (transkript). Aday, yukarıda yazılı evrakların asıllarını, mülakat esnasında yanında bulundurmalıdır. Başvurular, TDBB nin internet sitesinde yer alan başvuru formu doldurularak ve gerekli belgelerin tr adresine pdf formunda e-posta gönderimi ile gerçekleşir. Destek Dönemi: akademik yılı TDBB Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Destekleme Programı kapsamında verilecek destek miktarı, yüksek lisans öğrencileri için toplam TL, doktora öğrencileri için toplam TL dir. Destek dönemi yüksek lisans öğrencileri için on iki, doktora öğrencileri için otuz altı aydır. Ödemeler, öğrenci tarafından dört ayda bir sunulacak gelişme raporunun ardından, senede üç eşit parçada gerçekleşir. Destekleme Programı için hak kazananlar, Komisyonun bildirdiği başlama tarihini dikkate alarak her dört ayda bir gelişme raporu, araştırma projesi bitiminde sonuç raporu vermekle yükümlüdür. Gelişme ve sonuç raporları belirlenen formatta usulüne uygun olarak hazırlanır ve gönderilmesi gereken tarihte PDF dosyası olarak adresine gönderilir. Raporlar gereken tarihte gönderilmemiş akademik yılı TDBB Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Destekleme Programı kapsamında verilecek destek miktarı, yüksek lisans öğrencileri için toplam TL, doktora öğrencileri için toplam TL dir. ise, devamındaki ödemeler için söz konusu raporun Komisyona sunulması beklenir. Gelişme raporları Komisyon ve/veya Komisyonca belirlenen akademisyenler tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirme dikkate alınarak Komisyon tarafından uygun bulunmayan raporların revizyonu istenir. Gelişme raporlarının verilmemesi veya revizyonun yeterli bulunmaması halinde desteğin devam edip etmeyeceği Komisyon tarafından değerlendirilir. Komisyon, hak kazanan öğrencinin araştırma süresince veya araştırmasını tamamladıktan sonra, makale ve /veya araştırma raporu yayınlamalarını, sempozyum, kongre, bilimsel toplantılarda tebliğ sunmalarını talep edebilir. Komisyon tarafından uygun görülen tezler TDBB tarafından kitap olarak yayınlanabilir. Desteğin Kesileceği Haller: Öğrencinin devam etmekte olduğu öğretim kurumundan mezun olması, Öğrencinin devam etmekte olduğu kurumdan herhangi bir disiplin veya uzaklaştırma cezası alması, Verilen süre içinde tezin bitirilememesi, Yanlış bilgi veya belge beyanının tespiti (Bu durumda o tarihe kadar verilen destek meblağı kişiden tahsil edilir), Komisyon tarafından kişinin başarısızlığının tespiti, Bu durumlar dışında, hak kazanan kişi, mücbir sebeplerden ötürü desteğin dondurulmasını talep edebilir. 14 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

17 TDBB Heyeti Kırgızistan da Çeşitli Temaslarda Bulundu Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Yönetim Kurulu Üyesi Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu ve TDBB Genel Sekreter Fahri Solak, Nisan 2018 tarihleri arasında Kırgızistan da Rusya Şehirler Birliği ve Bişkek Büyükşehir Belediyesi işbirliğinde düzenlenen 5. En İyi Belediye Uygulamaları Uluslararası Forumu na katılarak TDBB ve Şahinbey Belediyesi nin çalışmaları ile ilgili sunum yaptı. Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Yönetim Kurulu Üyesi Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu ve TDBB Genel Sekreter Fahri Solak, ayrıca Kırgızistan ziyareti kapsamında, Kırgızistan Yerel Yönetimler Bakanı, Bişkek Büyükşehir Belediye Başkanı, Issık-Köl Kaymakamı, Roza Otunbaeva Vakfı Genel Müdürü ve Şahinbey Belediyesi nin kardeş şehri olan Tokmok Belediye Başkanı ile görüştü. Tahmazoğlu ve Solak, forumun tamamlanmasının ardından Şahinbey in kardeş şehri Tokmok a giderek, Belediye Başkanı Daniyar Amangeldiyev ile görüştü. Tahmazoğlu ve Solak, forumun tamamlanmasının ardından Şahinbey in kardeş şehri Tokmok a giderek, Belediye Başkanı Daniyar Amangeldiyev ile görüştü. Görüşmede Tokmok Belediyesinin çalışmaları ile ilgili sunum yapıldı ve kardeş şehir ilişkisi çerçevesinde yapılabilecekler değerlendirildi. Daha sonra şehir gezildi ve Karahanlılar döneminden kalma Burana arkeolojik bölgesi ziyaret edildi. Kırgızistan temasları kapsamında Biş- AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 15

18 kek Büyükşehir Belediye Başkanı Albek İbraimov ile de bir görüşme yapan TDBB Heyeti, Bişkek te bulunan Atatürk Parkının yenilenmesi projesini ele aldı. Başkan İbraimov a, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan yenileme projesini takdim ederek, Bişkek Büyükşehir Belediyesi ile mutabakat zaptının imzalanmasının ardından çalışmaların başlayacağı belirtildi. TDBB heyeti ayrıca, TDBB Yönetim Kurulu üyesi, Kırgızistan Yerel Yönetimler Bakanı Bahtiyar Saliev ile bir araya gelerek ortak projeler ve işbirliği imkânlarını ele aldı. Üye Belediyeler işbirliğinde Dünya Göçebe Oyunları için yaptırılan Bulan Sögüttü camii inşaatını inceledi. Ziyarette Issık- Köl ilçesi Kaymakamı Daniyar İmanaliev de hazır bulundu. Burada yapılan incelemede inşaatı tamamlanmak üzere olan camiin Ramazan ayı içerisinde ibadete açılması konusu ele alındı. TDBB heyetinin Kırgızistan temas ve incelemeleri Kırgızistan ulusal basınında yeniş yer aldı. Genel Sekreter Fahri Solak ziyaret kapsamında Issık-Göl e de giderek, TDBB ve TDBB heyeti ayrıca, TDBB Yönetim Kurulu üyesi, Kırgızistan Yerel Yönetimler Bakanı Bahtiyar Saliev ile bir araya gelerek ortak projeler ve işbirliği imkânlarını ele aldı. 16 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

19 Bosna Hersek EMMAUS Derneğinden TDBB ye Teşekkür Plaketi Bosna Hersek Silahlı Kuvvetlerinin kuruluşunun 12. yıl dönümü, Bosna Hersek in Ankara Büyükelçiliği tarafından 5 Aralık 2017 tarihinde Ankara da düzenlenen ve Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından da desteklenen resepsiyonla kutlandı. Bosna Hersek Uluslararası Dayanışma Forumu Emmaus Derneği, kuruluşunun 19. Yıldönümünü 7 Nisan 2018 de Doboj İstok da düzenlenen törenle kutladı. Törende 2017 yılında dernek tarafından yürütülen projelere destek olan uluslararası kuruluşlara teşekkür plaketleri de takdim edildi. Teşekkür plaketi verilen kurumlar arasında Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ilk sıralarda yer aldı. Törene dernek yöneticileri, Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Yönetim Kurulu üyesi Novi Grad Belediye Başkanı Semir Efendiç, TDBB üyesi Doboj Istok Belediye Başkanı Kemal Bratiç, Tuzla Kantonu Çalışma, Mülteci ve Sosyal Politikalar Bakanı Sandra Memiç ve EMMAUS derneğinin çalışmalarına katkıda bulunan çok sayıda gönüllü katıldı. TDBB adına etkinlikte yer alan Novi Grad Belediye Başkanı Semir Efendiç e TDBB adına etkinlikte yer alan Novi Grad Belediye Başkanı Semir Efendiç e TDBB nin EMMAUS a olan desteklerinden dolayı Teşekkür Plaketi verildi. TDBB nin EMMAUS a olan desteklerinden dolayı Teşekkür Plaketi verildi. TDBB, EMMAUS Derneği işbirliğinde Doboj İstok gençlik merkezi, Doboj İstok bungalov evleri ve Srebrenica öğrenci yurduna maddi destek gibi birçok projeye destekte bulundu. Programda, katılımcılara derneğin 2017 senesindeki faaliyetleri ile ilgili tanıtım yapıldı. Derneğin 2017 senesinde 12 binden fazla kişiye yardım ulaştırdığı belirtilerek, derneğe destek olan herkese teşekkür edildi. Bu kapsamda, EMMAUS Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Smajloviç tarafından 41 kişiye ödül takdim edildi. Aynı zamanda EMMAUS un en başarılı gönüllü ve en başaralı çalışan ödülleri de verildi. Etkinlikte ayrıca İnatla başarı tiyatro gösterisi ve Bosna nın meşhur Sevdalinka konseri verildi. Program müzik eşliğinde akşam yemeği ile sona erdi. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 17

20 Başkurt Milli Kültür Merkezi Ak Tirma Grubu Türkiye Programı Tamamlandı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) nin misafiri olarak İstanbul a gelen, Başkurt kültürünü korumak ve tanıtmak için faaliyetler yürüten Başkurt Milli Kültür Merkezi Ak Tirma Grubu, Nevruz Bayramı kutlamaları dolayısıyla çeşitli kültürel etkinliklere katıldı ve tarihçi, Türkolog, Başkurt bağımsızlık hareketi önderi olan Zeki Velidi Togan anısına İstanbul da bir klip çekti. Başkurdistan Ak tirme grubu İstanbul da, Başkurdistan Cumhuriyeti nin kuruluşunun 100. Yıldönümü dolayısıyla ve Zeki Velidi Togan anısına Bashkir halk şarkısı olan Baça, baça ve Başkurtların tarihsel şarkısı Ataların Şarkısı na klip çekti. Çekimler, İstanbul boğazı kıyılarında, İstanbul un tarihi yerlerinde gerçekleştirildi. Heyet ayrıca, İstanbul Üniversitesi nde Zeki Velidi Togan ın kızı Prof. Dr. Isenbike Togan ile bir araya gelerek Togan ın büstüne çiçek koydu ve çekim yaptı. Türk Dünyası Belediyeler Birliği ni de ziyaret eden Ak tirme grubu, teşekkür mahiyetinde Birlik merkezinde mini bir gösteri yaptı. Programa, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, İdil-Ural Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Gülten Urallı, Türkiye de Eğitim gören Türk Dünyası Belediyeler Birliği ni de ziyaret eden Ak tirme grubu, teşekkür mahiyetinde Birlik merkezinde mini bir gösteri yaptı. Başkurt ve Tatar öğrenciler ile vatandaşlar katıldı. Ak tirme grubu sanatçıları Türkiye programları çerçevesinde ayrıca, 2018 Türk Dünyası Kültür Başkenti olan Kastamonu Belediyesi, Keçiören Belediyesi ve Bayrampaşa Belediyesi nce düzenlenen Nevruz Bayramı kutlamalarında da yöresel kıyafetleri ile konserlere katılarak Başkurt folklorundan örnekler sundu. 18 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

21 İnsani Kentler Projesi Arama Konferansı Antalya da Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Raoul Wallenberg Enstitüsü (RWI) işbirliğinde, katılımcı belediyelerle yürütülen İnsani Kentler Projesi Arama Konferansı, üye belediyelerin, STK ların ve akademisyenlerin katılımıyla Mart 2018 tarihlerinde Muratpaşa Belediyesi ev sahipliğinde Antalya da gerçekleştirildi. Toplantıya, Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, RWI Türkiye Başdanışmanı İlhami Alkan Olsson, Mersin Büyükşehir Belediyesi, Altındağ Belediyesi, Zeytinburnu Belediyesi, Maltepe Belediyesi ve Çankaya Belediyesi yetkilileri, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülay Günlük Şenesen, Özyeğin Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sevgi Usta, Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yelda Yücel, Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Arun ve Şehir Plancısı M. Sinan Özden katıldı. Toplantı, Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal ın konuşmasıyla başladı. Uysal, Hem ihtiyaç olduğunu düşündüğümüz hem de duygu, düşünce ve eylem olarak kıymetli olduğuna inandığımız İnsani Kentler Projesi Çalıştayına Antalya da ev sahipliği yapmaktan memnunuz dedi. TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, TDBB çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi. Daha sonra, RWI ve TDBB işbirliğinin nasıl kurulduğu, sonrasında ise projenin nasıl geliştiği ile ilgili bilgileri paylaştı. Uysal, kent kalitesinin en alt seviyedekilerin durumuyla ölçüldüğünü belirterek, yerel yönetimleri değerlendirirken ihtiyaç temeli üzerinden gidilmesi gerektiğini ifade etti. Başkan Uysal, TDBB başta olmak üzere bütün katılımcılara teşekkür etti. Açılış konuşmaları TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ın konuşmasıyla devam etti. Solak ilk olarak TDBB çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi. Daha sonra, RWI ve TDBB işbirliğinin nasıl kurulduğu, sonrasında ise projenin nasıl geliştiği ile ilgili bilgileri paylaştı. Fahri Solak son olarak, RWI ve Muratpaşa Belediyesi ne teşekkür ederek, AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 19

22 çalıştayın başarılı geçmesi dileklerini ifade etti. RWI Başdanışmanı İlhami Alkan Olsson da RWI nın çalışmaları ile ilgili bilgi verdi. Alkan, İnsani Kentler Projesi nin kadın, çocuk, yaşlı, engelli ve göçmen hakları perspektifleriyle kentlerin geliştirilmesi amaçlanarak hayata geçirilmesini umuyor ve bu projenin aynı zamanda uluslararası alanda da ses getirebileceğini düşünüyoruz şeklinde konuştu. Alkan ayrıca, belediyelerin üniversitelerle ve STK larla bir arada çalışabilmesinin, bu projenin diğer önemli hedeflerinden olduğunu ifade etti. Son olarak Alkan, projeye katkılarından dolayı TDBB ve katılımcı belediyelere teşekkür etti. Çalıştay, açılış oturumunun ardından tematik sunumlarla devam etti. İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülay Günlük Şenesen moderatörlüğündeki oturumda, Özyeğin Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Sevgi Usta, Bilgi Üniversitesi Çalıştayın ikinci günü ise, grup çalışması şeklinde devam etti. Proje alanları olan çocuk, kadın, yaşlı, engelli ve göçmen temaları olmak üzere beş alan için beş çalışma grubu oluşturularak sorunlar belirlendi. Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yelda Yücel, Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Arun ve Şehir Plancısı M. Sinan Özden tarafından projenin çalışma alanları olan çocuk, kadın, yaşlı, engelli ve göçmenlik temalarında sunumlar gerçekleştirildi. Öğleden sonraki oturumlarda ise katılımcı olan Altındağ, Çankaya, Maltepe, Mersin Büyükşehir, Muratpaşa ve Zeytinburnu Belediyeleri projeye katıldıkları çalışma alanları konusunda yaptıkları çalışmaları anlatan sunumları gerçekleştirdi. Çalıştayın ikinci günü ise, grup çalışması şeklinde devam etti. Proje alanları olan çocuk, kadın, yaşlı, engelli ve göçmen temaları olmak üzere beş alan için beş çalışma grubu oluşturularak sorunlar belirlendi. Sonrasında çözüm önerileri ve projeden beklentiler ifade edildi. Çalıştay, ikinci günün sonunda yapılan program değerlendirmesi ve sonraki aşamalarda atılacak adımların konuşulmasıyla son buldu. 20 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

23 TDBB Mart Ayı Yürütme Kurulu ve Denetim Kurulu Toplantıları Birlik Merkezinde Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Mart Ayı Yürütme Kurulu Toplantısı ve 2018 Denetim Kurulu Toplantısı, 21 Mart 2018 Çarşamba günü, İstanbul da Birlik Merkezinde gerçekleştirildi. Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu, Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ve TDBB Denetim Kurulu üyeleri Akyazı (Sakarya) Belediye Başkanı Hasan Akcan ve Kandıra (Kocaeli) Belediye Başkanı Ünal Köken katıldı. TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ın 21 Şubat-21 Mart 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen faaliyetler ve gündem hakkında bilgi vermesiyle başlayan toplantı, gündemdeki konuların görüşülmesiyle devam etti. Bu çerçevede, TDBB Irak üyeleri Musul Telafer ve Yeni Tisin Belediyeleri temsilcileri ile koordinasyon toplantısı düzenlenmesine, 2018 yılı içerisinde Kırgızistan Yerel Yönetimler Birliği üyelerine yönelik bilgi ve tecrübe paylaşım programı düzenlenmesine, Studeniçan (Makedonya) Belediyesi tarafından talep edilen 1 adet çöp kamyonu alınması projesinin Birliğimiz ve kardeş şehri Altınova (Yalova) Belediyesi işbirliğinde gerçekleştirilmesine, Bosna Hersek te düzenlenecek 508. Ayvaz Dede Şenlikleri ne TDBB tarafından mali destek verilmesine, Kartepe Belediyesi-TDBB işbirliğinde 2018 yılı Ağustos ayı içerisinde Makedonya nın Gostivar da şehrinde 4. Uluslararası Unutulmuş Değerler Festivali düzenlenmesine, RTÜK tarafından, 2018 Mayıs ayında Özbekistan da gerçekleştirilecek 10. Gelecekle İletişim Çalıştayı na Birliğimiz tarafından destek verilmesine, Ağustos 2018 tarihlerinde, Moğolistan da gerçekleştirilecek 7. Uluslararası Altay Toplulukları Sempozyumu na TOPLANTIDA, Bosna Hersek te düzenlenecek 508. Ayvaz Dede Şenlikleri ne TDBB tarafından mali destek verilmesine, Kartepe Belediyesi- TDBB işbirliğinde 2018 yılı Ağustos ayı içerisinde Makedonya nın Gostivar da şehrinde 4. Uluslararası Unutulmuş Değerler Festivali düzenlenmesine, KARAR VERİLDİ. Birliğimiz tarafından destek verilmesine, Ortak Miras isimli kitabın TDBB Yayınları arasında basılmasına, TDBB yayınları arasında basılan Osmanlı Belgelerinde Halep kitabı için tanıtım programı ve sergisi düzenlenmesine, TDBB ve RWI işbirliğinde gerçekleştirilen İnsani Kentler Projesi çalıştayının Mart 2018 tarihleri arasında Antalya da düzenlenmesine, Bişkek Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve TDBB işbirliğinde gerçekleştirilecek olan Atatürk Parkı Yenileme Projesi için uygulama çalışmalarının başlatılmasına karar verildi. Ayrıca, Sheberghan (Afganistan) Belediyesi, Gazze Şeridi (Filistin) Belediyeler Birliği, Beit Lahia (Filistin), Um Al Nasser (Filistin), Al Shuka (Filistin), El Nasser (Filistin), Deir El Balalh (Filistin), Khuza a (Filistin), Abasan Al Kabira (Filistin), Abasan Al Jadida (Filistin), Al Qarara (Filistin), Al Zahra (Filistin), Buraij (Filistin), Al Fukhari (Filistin), Al Musadderc (Filistin), Al Moghraka (Filistin), Almaghazi (Filistin) ve Wadi Gaza (Filistin) Belediyeleri nin Birliğimize yapmış olduğu üyelik müracaatlarının uygun görüşle Yönetim Kuruluna sunulmasına karar verildi. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 21

24 Nevruz Bayramı İstanbul da Coşkuyla Kutlandı İstanbul Valiliği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB), Zeytinburnu Belediyesi, Kültür A.Ş. ve İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü işbirliğinde düzenlenen İstanbul Nevruz Kutlaması, 21 Mart 2018 Çarşamba günü Topkapı Kültür Parkı nda yapıldı. Kutlama programına İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, İstanbul Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, Türk Cumhuriyetlerinin İstanbul Başkonsolosları, davetliler ve çok sayıda vatandaş katıldı. İstanbul Kültür Müdürü Coşkun Yılmaz ın konuşmasının ardından demir dövme ve yumurta tokuşturma ritüellerinin gerçekleştirildiği kutlamalarda, davetliler yakılan Nevruz ateşinden atlayarak Nevruz Bayramını kutladı. Türk dünyasından çok sayıda davetlinin de katıldığı etkinlikte; TRT sanatçıları, Türk halk oyunları, Kafkas halk dansları ile Kafkas ve Uygur müzik gösterileri sergilenerek görsel şölen oluşturuldu. Program sonrası İstanbul Valisi Vasip Şahin ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, yumurta tokuşturarak Demir dövdü. İstanbul Valisi Vasip Şahin törende yaptığı açıklamada Türk dünyasının ve gönül coğrafyamızın ortak bayramı olan Nevruzu kutluyorum. İnşallah milletimize, ülkemize, gönül coğrafyamıza, tüm kardeşlerimize mutluluklar ve barışa vesile olur. Bugün hepimizin bir arada olduğu Türk dünyasından çok sayıda davetlinin de katıldığı etkinlikte; TRT sanatçıları, Türk halk oyunları, Kafkas halk dansları ile Kafkas ve Uygur müzik gösterileri sergilenerek görsel şölen oluşturuldu. Program sonrası İstanbul Valisi Vasip Şahin ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, yumurta tokuşturarak Demir dövdü. birlikte olduğu birlikte sevindiğimiz mili birlik beraberliğimizin tekrar perçinlendiği bir gün. İnşallah bu günlerin kıymetini bilerek geleceğimizi de bugünlerden aldığımız bu ortak duygu ve gelecek hedefi ile birlikte gerçekleştirmiş oluruz. Hep beraber geleceğimize yürümüş oluyoruz ifadelerini kullandı. Tüm İstanbul da Nevruz coşkusunun yaşandığını belirten İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal da, Milletimizin, Türk dünyasının Bayramı Nevruz. Nevruz kardeşlik demek, birlik demek, beraberlik demek. Baharın gelişiyle Türk coğrafyamıza da, kardeşlik, barış, sevgi, birlik, beraberlik getirmesini diliyorum. Bütün milletimizin Nevruzunu bayramını kutluyorum dedi. Tören protokolün Türk Cumhuriyetleri ve Türkistan derneklerinin açtıkları standları ziyaret etmesi ile tamamlandı. 22 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

25 TDBB Şubat Ayı Yürütme Kurulu Toplantısı Beykoz da Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Şubat Ayı Yürütme Kurulu Toplantısı, 21 Şubat 2018 Çarşamba günü, Beykoz Belediyesi ev sahipliğinde gerçekleştirildi. TDBB ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu başkanlığındaki toplantıya, TDBB Yürütme Kurulu üyeleri Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek, Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ve Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir katıldı. TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ın 17 Ocak 21 Şubat 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen faaliyetler ve gündem hakkında bilgi vermesiyle başlayan toplantı, gündemdeki konuların görüşülmesiyle devam etti. TOPLANTIDA, Taşköprü (Kastamonu) ve Alkarmil (Filistin) Belediyelerinin TDBB ye üyelik başvurularının uygun görüşle Yönetim Kuruluna sunulması kararlaştırıldı. Uluslararası En İyi Belediye Uygulamaları Forumuna Birliğimizi temsilen katılım sağlanmasına, Makedonya Gostivar da bulunan liseler için ihtiyaç duyulan dizüstü bilgisayar, projektör ve projektör perdesi alınması projesine Birliğimiz tarafından destek verilmesine; UCLG-MEWA tarafından Mart 2018 tarihleri arasında Şanlıurfa da gerçekleştirilecek Sürdürülebilir Turizm ve Yerel Kalkınma Forumu na Birliğimizi temsilen katılım sağlanmasına karar verildi. Ayrıca, Taşköprü (Kastamonu) ve Alkarmil (Filistin) Belediyelerinin TDBB ye üyelik başvurularının uygun görüşle Yönetim Kuruluna sunulması kararlaştırıldı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 23

26 Kırgızistan Okul Öncesi Eğitim Yöneticileri Türkiye Programı İstanbul da Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) tarafından, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Bağcılar, Bayrampaşa, Esenler, Kartal ve Pendik Belediyeleri işbirliğinde düzenlenen, Kırgızistan Okul Öncesi Eğitim Yöneticileri Türkiye Programı, Kırgızistan ın farklı bölgelerinden gelen 12 eğitimcinin katılımı ile, Şubat 2018 tarihleri arasında İstanbul da gerçekleştirilen sunum ve saha gezileri ile tamamlandı. Programa, Arabaev Devlet Üniversitesi Pedagoji Bölüm Başkanı Prof. Toktobubu Orusbaeva, Roza Otunbayeva Vakfı Proje Yöneticisi Arstanbek Sagyntai Uulu, Narın Kazbekk Anaokulu Мüdürü Gulaiym Moldakunova, Celal- Abad Devlet Üniversitesi Pedagoji Koleji Müdürü Barisa Turdubaeva, Narın Komsomol Anaokulu Мüdürü Perizat Bagyshova, Oş Murdash Anaokulu Мüdürü Nazira Sakenova, Bişkek Büyükşehir Belediyesi Eğitim Daire Başkan Yardımcısı Natalia Nikiforova, Bişkek 186 Nolu Anaokulu Мüdürü Dilnara Maigulakova, Bişkek 86 Nolu Ortaokul Müdürü Salamat Kolbaeva, Bişkek Toplum İlişkileri Bölümü Başkanı Baktygul Toktorbaeva, Talas Anaokulu Öğretmeni Kanyshai Kaparova ve Kut Bilim Eğitim Gazetesi editörü Gulnara Alybaeva katıldı. Programın ilk günü olan 12 Şubat 2018 Pazartesi günü heyet, Bayrampaşa Belediyesi ni ziyaret etti ve belediyenin eğitim çalışmaları konusundaki sunum sonrasında saha gezisi yapıldı. Aynı gün Programın ilk günü heyet, TDBB yi de ziyaret etti. Birlik merkezinde Genel Sekreter Fahri Solak la bir araya gelen heyet, Program ve TDBB nin çalışmaları hakkında bilgilendirildi. heyet, TDBB yi de ziyaret etti. Birlik merkezinde Genel Sekreter Fahri Solak la bir araya gelen heyet, Program ve TDBB nin çalışmaları hakkında bilgilendirildi. TDBB deki görüşmeden sonra heyet, Panorama Müzesi ve Topkapı Türk Dünyası Kültür Evleri ni gezdi. Programın ikinci günü sabah katılımcılar, Pendik Belediyesi nin Meraklı Minikler Eğitim Merkezi ni ziyaret etti. Pendik Belediyesi nin Anne Çocuk Eğitim Merkezi (AÇEM) inde saha gezisi yaptı. Saha gezisinde AÇEM sorumlusu İlhami Coşkunsu heyete eşlik etti. Aynı gün öğleden sonra, Kartal Belediyesi Kreş Müdürlüğü ziyaret edildi. Ziyarette, Kartal Belediye Başkan Yardımcısı Mustafa Fehmi Okay ve 24 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

27 Kreş Müdürü Enif Dipşar heyete eşlik etti ve Kartal Belediyesi bünyesinde hizmet veren okul öncesi eğitim çalışmaları incelendi, ardından Masal Müzesi ve Çocuk Gelişim Merkezi gezildi. Programın üçüncü ve dördüncü gününde, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ne bağlı Kâğıthane Hamidiye Anaokulu, Küçükçekmece Belediye Anaokulu, Büyükçekmece Şehit Mehmet Şefik Şefkatlioğlu Anaokulu, Bakırköy Adalet Anaokulu, Küçükçekmece Papatya Anaokulu ziyaret edilerek çalışmalar hakkında bilgi alındı. Programın beşinci gününde Heyet, Esenler Belediyesi Esma Biltacı Anne Çocuk Kampüsünü ve Esenler Dede Torun Yaşam Merkezi ni gezdi. Heyete, Esenler Belediyesi Sosyal İşler Müdürü Özcan Hamza eşlik etti. Öğleden sonra ise heyet, Bağcılar Belediyesi Çocuk Bakım Evi ve Bağcılar Engelliler Sarayı nı gezdi. Sertifika Töreni Bağcılar Belediyesi Ev Sahipliğinde Yapıldı Programın üçüncü ve dördüncü gününde, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ne bağlı Kâğıthane Hamidiye Anaokulu, Küçükçekmece Belediye Anaokulu, Büyükçekmece Şehit Mehmet Şefik Şefkatlioğlu Anaokulu, Bakırköy Adalet Anaokulu, Küçükçekmece Papatya Anaokulu ziyaret edilerek çalışmalar hakkında bilgi alındı. Programın beşinci günü akşam saatlerinde Bağcılar Belediyesi ev sahipliğinde Bağcılar Osmanlı Konağı Sosyal Tesislerinde kapanış yemeği ve sertifika töreni gerçekleştirildi. Törene Kırgızistan heyetinin yanı sıra, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Bağcılar Belediye Başkan Yardımcısı Kenan Gültürk, Bağcılar Belediyesi ve TDBB çalışanları katıldı. Bağcılar Belediye Başkan Yardımcısı Kenan Gültürk yemekte yapığı konuşmada Türkiye ile Kırgız halkının kardeş olduğunu, Kırgızların güçlü olmasının Türkiye nin de güçlü olması anlamına geldiğini, aynı şekilde Türkiye nin güçlü olmasının da, Kırgızistan ın güçlü olması anlamına geldiğini belirtti ifadelerini kullandı. Heyet adına söz alan Kirov Devlet Üniversitesi Pedagoji Bölüm Başkanı Toktobubu Orusbaeva, 2005 yılında Türkiye deki ana okul oranı yüzde yirmi civarında iken bugün baktığımızda bu oran yüzde seksenlere ulaşmış. Bu da 15 yılda eğitime ne kadar büyük bir yatırımın olduğunu gözler önüne seriyor. Bu okullarda sınıflar çok iyi ve öğrenci sayıları da az. Gittiğimiz okullarda çok farklı tecrübeler edindik. Örneğin Bakırköy Adalet Anaokulu, Esenler Dede Torun Yaşam Merkezi ülkemizde olmayan örneklerdi. Burada edindiğimiz tecrübeleri ülkemizde hayata geçirmeye çalışacağız. Biz Türkiye yi çok seviyoruz. Türkiye bizim kardeş ülkemiz. Biz burada kendimizi evimizde gibi hissediyoruz. Bu programı düzenlediği için TDBB ye ayrıca teşekkür ediyorum. Çok verimli ve güzel bir program oldu dedi. Konuşmaların ardından heyete katılım sertifikaları takdim edildi. Program, heyetin 17 Şubat 2018 Cumartesi günü İstanbul turunun ardından Kırgızistan a dönmesi ile tamamlandı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 25

28 TÜRKPA Genel Sekreteri Altınbek Mamayusupov TDBB yi Ziyaret Etti Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) Genel Sekreteri Altınbek Mamayusupov, 16 Şubat 2018 tarihinde Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ni ziyaret etti. TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ile Birlik Merkezinde bir araya gelen Altınbek Mamayusupov, TDBB ile var olan işbirliğini daha da derinleştirmek ve geliştirmek istediklerini belirtti. Mamayusupov, TDBB nin büyük bir network ağı var. Biz de TÜRKPA olarak bu network ağından ve tecrübelerinizden yararlanmak istiyoruz. Bu iki kurumun ortak çalışmalar yapmasının verimli sonuçlar doğuracağına inanıyoruz dedi. TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ise, Mamayusupov, TDBB nin büyük bir network ağı var. Biz de TÜRKPA olarak bu network ağından ve tecrübelerinizden yararlanmak istiyoruz dedi. yeni görevinden dolayı Mamayusupov u tebrik ederek, TDBB nin çalışmaları hakkında bilgi verdi. TÜRKPA Genel Sekreterinin TDBB ziyaretinden çok memnun olduklarını ve TÜRKPA ile yürütülecek ortak projelerin üye ülkeler için verimli sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Solak, TDBB olarak TÜRKPA ile işbirliğine hazırız diye konuştu. Ziyaret hediyeleşme ve fotoğraf çekimi ile sona erdi. 26 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

29 Gostivar Belediye Başkanından TDBB ve Akhisar a Ziyaret Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) üyesi Gostivar (Makedonya) Belediye Başkanı ve beraberindeki heyet, kardeş şehri Akhisar Belediyesi ve TDBB yi ziyaret etti. Gostivar heyetinde Belediye Başkanı Dr. Arben Taravari, Gostivar Belediyesi Ekonomik Gelişim ve Kalkınma Bürosu Müdürü Besim Doğani, Halkla ilişkiler biriminden Gzim Hacı Eyüp ve iş adamı Hajber Taravari yer aldı. Heyet Akhisar ziyaretinde Belediye Başkanı Salih Hızlı ve diğer yetkililerle bir araya geldi. Görüşmede, Gostivar ı önemsediklerini belirten Başkan Hızlı, yakın zamanda yapılan yerel seçimde Belediye Başkanı seçilen Dr. Arben Taravari yi tebrik ederek, belediye imkânları dâhilinde her türlü ortak projede yer alabileceklerini ifade etti. GÖRÜŞMEDE, 2018 çalışma takvimi içinde Makedonya üye belediyelere yönelik olarak bilgi ve tecrübe paylaşımı programı düzenlenmesi ve kardeş şehir ilişkilerinin aktif hale getirilmesi hususlarında görüş birliğine varıldı. Gostivar ın, Ege denizine dökülen Vardar nehrinin doğduğu Şar dağının eteklerinde, Polog vadisinin verimli topraklarında kurulu bir şehir olduğunu kaydeden Gostivar Belediye Başkanı Taravari ise, Gostivar Makedonya nın hem siyasi hem de ekonomik açıdan önemli şehirlerindendir. Gostivar ayrıca çok kültürlü hayatın sembol şehirlerinden birisidir dedi. Gostivar heyeti İstanbul da Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) yi ziyaret ederek, Genel Sekreteri Fahri Solak ile bir araya geldi. 28 Ocak 2018 tarihindeki görüşmede karşılıklı işbirliği imkânları ve muhtemel projeler değerlendirildi. Bu çerçevede, 2018 çalışma takvimi içinde Makedonya üye belediyelere yönelik olarak bilgi ve tecrübe paylaşımı programı düzenlenmesi ve kardeş şehir ilişkilerinin aktif hale getirilmesi hususlarında görüş birliğine varıldı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 27

30 Filistin-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubu TDBB yi Ziyaret Etti Filistin-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı ve Üyelerinden oluşan Filistin heyeti, 24 Ocak 2018 Perşembe günü Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ni ziyaret etti. Ziyarete, TDBB Başkan Vekili ve Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, İstanbul Milletvekili ve Türkiye-Filistin Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Hasan Turan, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Filistin Yasama Meclisi Üyesi ve Heyet Başkanı Mohammad Allaham yanında, Filistin Yasama Meclisi Üyeleri Fadwa Bargouthi, Jehad Abu Zniad, Seham Thabet, Mohammed Hejazi, Mohammad İbrahim Abu Ali, Najat Al Astal, Protokol Müdürü Rabe Bargouthi, Halkla İlişkiler Müdürü İbrahim Azzem, Basın Müdürü Amani Al Sharif ve Genel Sekreterlik Görevlisi (Yasama) Jamal Alkhatib katıldı. Sizleri burada ağırlamak bizim için şereftir diyerek sözlerine başlayan TDBB Başkan Vekili ve Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Sizleri biz nöbet noktasında bekleyen nöbetçiler olarak görüyoruz. Filistin de yaşayabilmek çok büyük bir mücadele gerektiriyor ve aynı zamanda çok büyük onurdur. Siz dostlarımızı burada ağırlamaktan onur duyduk. TDBB ye 28 ayrı ülkeden bin 150 belediye ve Filistin den de 9 belediye üyedir. TDBB olarak Filistin yerel yönetimleri ile her türlü işbirliğine hazırız. Kapımız her zaman sizlere açıktır ifadelerini kullandı. Filistin Yasama Meclisi Üyesi ve Heyet TDBB Başkan Vekili ve Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, Sizleri biz nöbet noktasında bekleyen nöbetçiler olarak görüyoruz. Filistin de yaşayabilmek çok büyük bir mücadele gerektiriyor ve bu çok büyük onurdur. Siz dostlarımızı burada ağırlamaktan onur duyduk. TDBB ye 28 ayrı ülkeden bin 150 belediye ve Filistin den de 9 belediye üyedir. TDBB olarak Filistin yerel yönetimleri ile her türlü işbirliğine hazırız. Kapımız her zaman sizlere açıktır ifadelerini kullandı. Başkanı Mohammad Allaham ise, Bizi ülkenizde samimi bir şekilde ağırladığınız için sizlere kendim ve heyet adına teşekkür ediyorum. Şuan tarihi bir süreçten geçiyoruz. Dolayısıyla varlığımız sürdürebilmemiz için büyük bir çaba göstermemiz gerekiyor. Bu süreçte tarihi duruşunuzdan dolayı sizlere Filistin halkı adına şükranlarımızı sunuyorum. Özellikle Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın Filistin konusunda onurlu duruşu bizi çok mutlu ediyor ve cesaret veriyor. En son İslam İşbirliği Teşkilatı Toplantısı nda, ABD Başkanı Trump ın Kudüs kararına karşı çok net ve cesurca karşı çıkmış ve bu bizlere cesaret vermiştir. Tüm dünya buna şahit oldu. İki ülkenin farklı kurumları bu saldırıyı engellemek için elinden gelen çabayı göstermektedir. Türkiye ve Filistin güçlü bir işbirliği içerisindedir. Türkiye şuan Filistin de 450 projeye imza atmıştır. Bu projeler için 150 milyon dolar tahsis edilmiştir. Biz birlik olup güçlü işbirliği ile düşmanlarımıza karşı güçlü bir direniş ve güçlü bir bağla aynı yolda yürümeye devam edeceğiz. TDBB ye de misafirperverliklerinden dolayı teşekkür ediyorum. TDBB üyesi dokuz Filistin belediyesinin sizden aldıkları tecrübeleri ülkemizde hayata geçireceklerine inanıyorum dedi. Ziyaret hediyeleşme ve hatıra fotoğrafı çekimi ile sona erdi. 28 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

31 TDBB Ocak Ayı Yönetim Kurulu Toplantısı Kartepe de Yapıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) Ocak Ayı Yönetim Kurulu Toplantısı, 17 Ocak 2018 Çarşamba günü, 7 farklı ülkeden Yerel Yöneticilerin katılımı ile Kartepe Belediyesi ev sahipliğinde Kocaeli nde gerçekleştirildi. Toplantıda gündeme geçilmeden önce TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği arasında işbirliği protokolü ve TDBB ile Bosna Hersek Doboj İstok Belediyesi arasında Bosna Savaşında şehit düşen 300 şehit için şehitlik anıtı yapımı protokolü imzalandı. Toplantıda gündeme geçilmeden önce TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği arasında işbirliği protokolü ve TDBB ile Bosna Hersek Doboj İstok Belediyesi arasında Bosna Savaşında şehit düşen 300 şehit için şehitlik anıtı yapımı protokolü imzalandı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 29

32 Daha sonra toplantı, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak ın 25 Ekim 2017 tarihindeki Yönetim Kurulu toplantısından bu yana gerçekleştirilen çalışmalar ve gündem hakkında bilgi vermesi ve gündemdeki konuların görüşülmesiyle devam etti. Su Kayıp ve Kaçakları Forumu na Birliğimiz tarafından katılımcı desteği verilmesine, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından, Nisan 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilecek 10. Kocaeli Uluslararası Çocuk Festivali ne Birliğimiz tarafından katılımcı desteği verilmesine, İstanbul Üniversitesi Yüksek Lisans öğrencisi Dinara Kdyrmayeva nın tez çalışmasına Birliğimiz tarafından destek verilmesine, Toplantıda ayrıca, Bosaso (Somali) Vareş (Bosna Hersek), Bayan Khutag (Moğolistan), Berkh (Moğolistan) Bayan- Adarga (Moğolistan) Batshireet (Moğolistan) Baruunbayan- Ulaan (Moğolistan) Belediyelerinin TDBB ye üyelik talepleri kabul edildi. Moldova Gagauz Özerk Yeri Belediyelerinin Birlik üyelerimiz arasından uygun görülen belediyelerle kardeş şehir olması ile ilgili çalışma yürütülmesine, Akdeniz Belediyeler Birliği ve ilgili kuruluşlar işbirliğinde, Mart 2018 tarihleri arasında Antalya da gerçekleştirilecek 8. Antalya Şehircilik ve Teknolojileri Fuarı na katılımcı desteği verilmesine, 2018 yılı içerisinde KKTC ye ziyaret programı düzenlenmesine, Nisan 2018 tarihleri arasında, Kapadokya da gerçekleştirilecek II. Uluslararası Şehir, Çevre ve Sağlık Kongresi ne katılımcı desteği verilmesine, UCLG-MEWA tarafından Ocak 2018 tarihleri arasında İstanbul da gerçekleştirilecek Genel İstişare Toplantısı na Birliğimizi temsilen katılım sağlanmasına, karar verildi. Yeni Üyeler Toplantıda ayrıca, Bosaso (Somali) Vareş (Bosna Hersek), Bayan Khutag (Moğolistan), Berkh (Moğolistan) Bayan-Adarga (Moğolistan) Batshireet (Moğolistan) Baruunbayan-Ulaan (Moğolistan) Belediyelerinin TDBB ye üyelik talepleri kabul edildi. Gelecek Yönetim Kurulu Toplantısı Selçuklu da 2018 yılı Nisan ayında yapılacak olan bir sonraki Yönetim Kurulu Toplantısı nın Selçuklu Belediyesi ev sahipliğinde, Konya da yapılması karara bağlandı. 30 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

33 TDBB ile Doboj İstok Belediyesi Arasında Şehitlik Anıtı Protokolü İmzalandı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ile Bosna Hersek in Doboj İstok Belediyesi arasında Bosna Savaşında şehit düşen 315 şehit için anıt yapımı protokolü, 17 Ocak 2018 de Kartepe de imzalandı. TDBB Yönetim Kurulu Toplantısı öncesi düzenlenen imza törenine, TDBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu ve Doboj İstok Belediye Başkanı Kemal Bratic in yanı sıra, TDBB Yönetim Kurulu üyeleri katıldı. Doboj İstok Belediye Başkanı Kemal Bratic, Uzun zamandır bu şehitliği yapmak istiyorduk, fakat projeyi finanse edecek gücümüz yoktu. Şehitliğin yapılması için destek olan TDBB ve üyelerine çok teşekkür ediyorum DEDİ. Doboj İstok Belediye Başkanı Kemal Bratic, Uzun zamandır bu şehitliği yapmak istiyorduk, fakat projeyi finanse edecek gücümüz yoktu. Şehitliğin yapılması için destek olan TDBB ve üyelerine çok teşekkür ediyorum. Atılan bu imza, TDBB ve Bosna Hersek arasındaki işbirliğin ne kadar güçlü olduğunun göstergesidir. Savaş zamanında 109. Tugaya bağlı 315 askerin şehit olduğu ve yaklaşık 500 askerin de yaralandığı Doboj İstok şehrinde yapılacak şehitlik ile Türkiye ve Bosna Hersek arasındaki dostluk daha da güçlenecek dedi. Şehitliğin Temmuz ayına kadar tamamlanması planlanıyor Doboj İstok Belediyesi Bosna Hersek in kuzey doğusunda bulunan ve Tuzla Kantonuna bağlı olan bir belediyedir. Doboj Belediyesi Dayton Anlaşmasının imzalanmasının ardından kurulmuştur. Savaş sırasında belediye cephenin geçtiği hattın üzerinde yer alıyordu. Savaş başladığında Bosna Hersek ordusunun 109. Tugay Ordusu Doboj da kuruldu. Tugay, bu bölgeyi savunan yaklaşık 815 askerden oluşuyordu. Cephe, belediye ve köylere çok yakın mesafede olduğundan çok büyük sivil kayıplara da neden olmuştu. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 31

34 TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Arasında İşbirliği Protokolü İmzalandı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ile Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği (AŞBMA) arasında işbirliği protokolü, 17 Ocak 2018 de Kartepe de imzalandı. TDBB Yönetim Kurulu Toplantısı öncesi düzenlenen imza törenine, TDBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu ve Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Başkanı Temraz Tağıev yanında, TDBB Yönetim Kurulu üyeleri, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Genel Sekreteri Tofıg Hasanov katıldı. TDBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu törende yaptığı konuşmada, İki devlet bir millet olan Azerbaycan ile Türkiye her daim kardeş birer ülkedir. Azerbaycanlı kardeşlerimizin acısı acımız, sevinci sevincimizdir. Türk Dünyası Belediyeler Birliği ile Azerbaycan Şehir Belediyeler Birliği TDBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, TDBB ile Azerbaycan Şehir Belediyeler Birliği Arasında İşbirliği Protokolümüzü imzaladık. Bilgi ve tecrübemizi Balkanlardan uzak Asya ya aktarmak için de yoğun bir tempoda çalışıyoruz DEDİ. Arasında İşbirliği Protokolümüzü imzaladık. TDBB olarak gönül coğrafyamızda yer alan üye belediyelerimizle yakından ilgilenerek elimizi uzatıyoruz. Bilgi ve tecrübemizi Balkanlardan uzak Asya ya aktarmak için de yoğun bir tempoda çalışıyoruz Aldığımız bu kararların hayırlara vesile olmasını diliyorum ifadelerini kullandı. Azerbaycan Şehir Belediyeleri Birliği Başkanı Temraz Tağıev ise, Bugün bu işbirliği protokolü ile önemli bir adım attık. İki kurum arasındaki işbirliği ilerleyen zamanlarda daha da genişleyecek ve beraber yeni projeleri hayata geçireceğiz. Bu anlaşmanın iki ülkenin belediyeleri arasındaki karşılıklı işbirliğinin de gelişmesini sağlayacağına inanıyorum dedi. 32 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

35 ÜYELERDEN HABERLER BAĞCILAR Azerbaycan Dostluk Parkı ve Hocalı Anıtı Bağcılar da Açıldı BAĞCILAR BAĞCILAR BELEDİYESİ NDEN BOSNA HERSEK BUZİM VE TRAVNİK E TÜRKÇE SINIFI BOLU 38 ERENLER ERENLER DE HOCALI PARKI ANITI AÇILDI BOLU BELEDİYESİ NDEN BOSNA HERSEK TESANJ A TÜRKÇE SINIFI 37 GÜZELYURT GÜZELYURT BELEDİYESİ KİTAP KAFE Sİ TÖRENLE AÇILDI KASTAMONU KASTAMONU İLE KIRGIZİSTAN IN NARIN ŞEHRİ KARDEŞ ŞEHİR OLDU 42 KEÇİÖREN KEÇİÖREN KARDEŞ ÜLKELER NEVRUZ BAYRAMINI KEÇİÖREN DE KUTLADI 41 KAZAK ŞAİR MAĞCAN CUMABAYEV ANITI KEÇİÖREN DE AÇILDI KOCAELİ KOCAELİ İLE ALMETYEVSK KARDEŞ ŞEHİR OLDU 43

36 ÜYELERDEN HABERLER BAĞCILAR Azerbaycan Dostluk Parkı ve Hocalı Anıtı Bağcılar da Açıldı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Bağcılar da yaptırılan Azerbaycan Dostluk Parkı ile park içerisinde Bağcılar Belediyesi tarafından yaptırılan Hocalı Katliamı Anıtı 25 Şubat 2018 tarihinde düzenlenen törenle açıldı. Açılış törenine, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Hasanov, Azerbaycan Cumhuriyeti Diaspora Bakan Yardımcısı Valeh Hacıyev, Azerbaycan İstanbul Başkonsolosu Mesim Hacıyev, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Azerbaycan ve Türkiye den çok sayıda davetli katıldı. Bu Dostluk Parkı Halklarımızı Birbirine Bağlayacaktır Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Hasanov, Bu güzel parkın, özellikle de Hocalı Katliamı Anıtı nın yapılmasından dolayı Azerbaycan Devleti adına herkese teşekkür ediyorum. Yapılan bu iş bizim manevi değerlerimize, tarihimize verilen bir değerdir. dedi. Açılış töreninde ilk konuşmayı yapan katliamın tanıklarından Sabina Maharramova, o tarihte 7 yaşında olduğunu belirterek, O gece Ermeni faşistleri ne çocuğa, ne kadına, ne de yaşlıya baktı. O gece çok ağırdı dedi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Hasanov ise, Bugün bizim için ağır bir gün olsa da sizin aranızda olmaktan büyük bir mutluluk duyuyorum. Bu güzel parkın yapılmasından, özellikle de Hocalı Katliamı Anıtı nın yapılmasından dolayı Azerbaycan Devleti adına herkese teşekkür ediyorum. Yapılan bu iş bizim manevi değerlerimize, tarihimize verilen bir değerdir. Aramıza inşa edilen bir köprüdür. Bu dostluk parkı bizim halklarımızı birbirine bağlayacaktır. Gelecek nesiller açısından büyük bir önem taşımaktadır dedi. 34 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

37 ÜYELERDEN HABERLER??????? Bizim Dostluğumuz Özde Dostluktur İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal ise Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ın da dediği gibi Azerbaycan la sözde değil özde kardeş iki milletiz. Ankara bizim için neyse Bakü de aynıdır. Son zamanlarda yaşanan olaylarda tek millet olduğumuzu daha iyi anladık. Bu birlikteliği taçlandırmak ve kardeşliğimizin bir nişanı olarak Azerbaycan Dostluk Parkı nın açılışını hep beraber yapıyoruz dedi. İstanbul Valisi Vasip Şahin de kentlerin içinde barındırdığı insanların konforunu arttırdığı oranda şehirleşmiş olduğunu belirterek İstanbul bu anlamda çok ciddi gayretin sergilendiği bir şehirdir. Sayın Cumhurbaşkanımızın başlattığı belediyecilik anlayışı, hem altyapı ve üstyapı konusunda, onun da ötesinde, sosyal belediyecilik anlayışı ile çok önemli bir rehber oldu. Bugün İstanbul belediyeleri sadece İstanbul a ve ülkemize değil, bölgemize ve dünyaya örneklikler sergiliyor dedi. Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı ise Azerbaycan Dostluk Parkı nın Bağcılar daki en büyük iki parktan biri olduğunu ifade ederek katkıda bulunan herkese teşekkür etti. Konuşmaların ardından Protokol tarafından kurdelenin kesilmesiyle parkın ve 1992 yılında Hocalı da katledilen 613 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal ise Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ın da dediği gibi Azerbaycan la sözde değil özde kardeş iki milletiz. Ankara bizim için neyse Bakü de aynıdır. Son zamanlarda yaşanan olaylarda tek millet olduğumuzu daha iyi anladık. Bu birlikteliği taçlandırmak ve kardeşliğimizin bir nişanı olarak Azerbaycan Dostluk Parkı nın açılışını hep beraber yapıyoruz dedi. kişinin anısına yapılan Hocalı Katliamı Anıtının açılışı yapıldı. Park 33 Dönüm Üzerine İnşa Edildi 33 dönümlük arazi üzerine inşa edilen parkta çocuk oyun alanları, pergolalar, gölet, ahşap seyir terası, çim amfi, süs havuzları, piknik alanları, kafeler, aletli jimnastik alanı, futbol ve basketbol sahaları yer alıyor. Ayrıca, parkın altında 417 araçlık 3 kat zemin altı otoparkı, 3 yangın merdiveni, 1 engelli asansörü, 26 adet engelli araç yeri ve 2 adet elektrikli araç yeri de bulunuyor. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 35

38 ÜYELERDEN HABERLER BAĞCILAR Bağcılar Belediyesi nden Bosna Hersek Buzim ve Travnik e Türkçe Sınıfı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Bağcılar Belediyesi işbirliğinde yaptırılan, Yunus Emre Enstitüsü (YEE) nün Tercihim Türkçe Projesi kapsamında Bosna Hersek in Travnik ve Buzim şehirlerinde iki ilköğretim okulunda Türkçe sınıflarının açılış töreni 25 ve 27 Mart 2018 tarihlerinde gerçekleştirildi. 25 Mart 2018 tarihinde Buzim İlköğretim Okulunda yapılan açılış törenine, Buzim Belediye Başkanı Zikrija Durakovic, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, Una Sana Kantonu Eğitim Bakanı Muhamed Ramić, okul müdürleri katılırken; 27 Mart 2018 tarihinde Travnik İlköğretim Okulunda yapılan törene de, Başkan Çağırıcı nın yanı sıra Orta Bosna Kantonu Başbakanı Tahir Lendo, Travnik Belediye Başkanı Admir Hadziemric, T.C. Saraybosna Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Vasi Ete, Saraybosna YEE Müdürü Mehmet Akif Yaman, öğretmenler, veliler ve öğrenciler katıldı. Bağcılar Belediye Başkanı Çağırıcı yaptığı açıklamada, Türkiye ve Bosna Hersek arasında var olan tarihi bağlara vurgu yaparak, Biz bu topraklarda yıllar boyunca barış içinde huzuru sağlayarak yaşadık ve yaşattık. Biz bu geleneğin mirasçılarıyız. Bu mirasa bu topraklarda yaşayan kardeşlerimizin sahip çıkması bizleri mutlu Bağcılar Belediye Başkanı Çağırıcı, Biz bu topraklarda yıllar boyunca barış içinde huzuru sağlayarak yaşadık ve yaşattık. Biz bu geleneğin mirasçılarıyız. Bu mirasa bu topraklarda yaşayan kardeşlerimizin sahip çıkması bizleri mutlu etmektedir. Bugün Bosna Hersek te Türkçe öğrenen öğrenciler geçmişte kurulan gönül köprülerinin yeni temsilcileridir dedi. etmektedir. Bugün Bosna Hersek te Türkçe öğrenen öğrenciler geçmişte kurulan gönül köprülerinin yeni temsilcileridir dedi. Buzim Belediye Başkanı Zikrija Durakovic, açılış konuşmasında Bosna nın Türkiye ile köklü bir geçmişi olduğuna değinerek her Türkiye ye gittiğinde tercüman aracılığıyla iletişim kurduğunu, artık Türkçe kursuna giderek Türkçe öğreneceğini belirtti. Orta Bosna Kantonu Başbakanı Tahir Lendo, törende yaptığı konuşmada, Türkiye nin Bosna Hersek te eğitim alanında karşılık beklemeden verdiği desteği yakından takip ettiklerini belirterek, Tercihim Türkçe Projesi ni sahiplendiklerini kaydetti. Konuşmaların ardından, Türkçe öğrenen öğrencilerin hazırladığı Türkçe şiirler ve şarkılardan oluşan program izleyicilerden büyük beğeni topladı. 36 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

39 ÜYELERDEN HABERLER??????? BOLU Bolu Belediyesi nden Bosna Hersek Tesanj a Türkçe Sınıfı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Bolu Belediyesi işbirliğinde, Yunus Emre Enstitüsü nün Tercihim Türkçe Projesi kapsamında Bosna Hersek in Tesanj şehrinde bulunan 9 Eylül İlköğretim Okulu nda yaptırılan Türkçe sınıfı 15 Mart 2018 tarihinde düzenlenen törenle açıldı. Açılış törenine, Zenica-Doboj Kantonu Eğitim Bakanı Mensur Sinanovic, Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Mehmet Akif Yaman, Türkiye nin Saraybosna Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Vasi Ete ile öğretmen ve öğrenciler katıldı. Zenica-Doboj Kantonu Eğitim Bakanı Mensur Sinanovic törende yaptığı konuşmada, Zenica-Doboj Kantonu na bağlı 25 okulun Türkiye de kardeş okulları olduğunu belirterek, açılışını yaptıkları sınıfın hazırlanmasına destek olan Bolu Belediyesine teşekkür etti. Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz da Bosna Hersek in, Türkiye nin gönül coğrafyasında bulunduğunu dile getirdi. Bosna Hersek in, Bolu ile çok benzerlikleri olan bir şehir olduğunu ifade eden Yılmaz, Türkiye deki tüm belediyelerin Balkanlar ile işbirliği içerisinde olduğunu anlatan Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, Buraya geldiğimde kendimi Türkiye nin bir şehrinde gibi görüyorum DEDİ. Yılmaz, açılışı yapılan Türkçe sınıfının yanı sıra Bosna Hersek te başka ortak çalışmalar da yürüttüklerini bildirdi. Buraya geldiğimde kendimi Türkiye nin bir şehrinde gibi görüyorum dedi. Türkiye deki tüm belediyelerin Balkanlar ile işbirliği içerisinde olduğunu anlatan Yılmaz, açılışı yapılan Türkçe sınıfının yanı sıra Bosna Hersek te başka ortak çalışmalar da yürüttüklerini bildirdi. Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Mehmet Akif Yaman ise Tercihim Türkçe Projesi nin 2011 yılından bu yana Bosna Hersek te sürdüğünü kaydetti. Yaman, Bugün geldiğimiz noktada, 150 okulda 8 bin 241 öğrencimiz var. TDBB işbirliğinde Bosna Hersek teki 22 nci Türkçe sınıfını açtık. Türkçe nin sürekli okutulduğu tüm okullarda Türkçe sınıfları kurmayı amaçlıyoruz dedi. Konuşmaların ardından öğrencilerin hazırladığı gösterilerin izlenmesiyle tören tamamlandı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 37

40 ÜYELERDEN HABERLER ERENLER Erenler de Hocalı Parkı ve Anıtı Açıldı 1992 yılında Azerbaycan ın Karabağ Bölgesi Hocalı kasabasında Ermenilerce gerçekleştirilen katliamda hayatını kaybeden Azerbaycan Türkleri anısına, Erenler (Sakarya) Belediyesi tarafından yaptırılan Hocalı Parkı ve Anıtı düzenlenen törenle açıldı. 9 Şubat 2018 Tarihinde düzenlenen törene, Sakarya Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, Erenler Belediye Başkanı Cavit Öztürk, Sakarya Milletvekilleri Mustafa İsen, Ayhan Sefer Üstün, Azerbaycan Milletvekilleri Ganire Pashayeva, Sona Aliyeva, Serdivan Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, Arifiye Belediye Başkanı İsmail Karakullukçu, Söğütlü Belediye Başkanı Hüseyin Genç, Geyve Belediye Başkanı Murat Kaya, Kaynarca Belediye Başkanı Zeynur Özel, Taraklı Belediye Başkanı Tacettin Özkaraman, Erenler İlçe Kaymakamı Salih Karabulut ve çok sayıda davetli katıldı. Erenler Belediye Başkanı Cavit Öztürk, Hocalı dan bahsederken duygulanmamanın mümkün olmadığını belirterek, Tüm dünyanın gözlerini kapadığı bu katliamda soydaşlarımız sadece vurularak öldürülmedi. İnsanlık dışı işkenceler yapıldı. Dünyanın gözlerini kapadığı bu katliamın acısı halen yüreklerimizde taze dedi. Programın açılış konuşmasında Erenler Belediye Başkanı Cavit Öztürk, Hocalı dan bahsederken duygulanmamanın mümkün olmadığını belirterek, Tüm dünyanın gözlerini kapadığı bu katliamda soydaşlarımız sadece vurularak öldürülmedi. İnsanlık dışı işkenceler yapıldı. Dünyanın gözlerini kapadığı bu katliamın acısı halen yüreklerimizde taze dedi. Başkan Öztürk anıtın açılışında kendilerini yalnız bırakmayan tüm katılımcılara teşekkür etti. Programda söz alan Azerbaycan Milletvekilleri, iki ülkenin daha güçlü bir birlikteliğe ihtiyacı olduğunu, Hocalı katliamında hayatını kaybedenleri unutmayan Sakaryalılara minnettar olduklarını ifade ederek, onlar için hem park hem de anıt yaptıran Erenler Belediyesine teşekkür ettiler. Programa katılan protokol üyeleri, Hocalı katliamına dair duygu ve düşüncelerini belirten konuşmalar gerçekleştirirken, Azerbaycan ile Türkiye arasında yüzlerce yıllık dostluk ve kardeşliğin hiç değişmeden devam ettiği vurgusu yapıldı. Konuşmaların ardından protokol üyeleri açılan parkı gezerek incelemelerde bulundu. 38 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

41 ÜYELERDEN HABERLER GÜZELYURT??????? Güzelyurt Belediyesi Kitap Kafe si Törenle Açıldı Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) KKTC Yönetim Kurulu Üyesi Güzelyurt Belediyesi tarafından, yeni belediye binasının temel atma töreni 9 Nisan 2018 Pazartesi günü, Kitap Kafe (tarihi Sibyan Okulunda), Kalkanlı Belediye Şube binası, Kent Müzesi ve Sergi Salonu nun toplu açılışı da 12 Nisan 2018 Perşembe günü düzenlenen törenle yapıldı. Temel atma ve toplu açılış törenine, KKTC 3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Güzelyurt Kaymakamı Tevfik Direnç, Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün, milletvekilleri ve diğer davetliler katıldı. Temel atma ve toplu açılış törenine, KKTC 3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, TDBB Genel Sekreteri Fahri Solak, Güzelyurt Kaymakamı Tevfik Direnç VE Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün, katıldı. Kitap Kafenin önemine değinen Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, eserlerin ortaya çıkarılması kadar korumanın da önemli olduğunu, Güzelyurt Belediyesi olarak ilkleri yaşattıklarını, üniversite kenti olma noktasından hareketle üniversiteli öğrencilere yönelik mekânlar oluşturmaya çalıştıklarını ve Kitap Kafe projesinin de bunlardan biri olduğunu kaydetti. Özçınar, kentin büyüyüp geliştiğini, buna ayak uydurmak amacıyla gelişen Kalkanlı da yeni bir hizmet binasını faaliyete geçirdiklerini anlattı. Kültür merkezi, kent park ve diğer çalışmalarının devam ettiğini söyleyen Özçınar, kentte gelişimi sürekli kılmayı hedeflediklerini ifade etti. Açılışı yapılan Kitap Kafe ye Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) koordinasyonunda, TDBB üyesi Balıkesir, Hatay, İstanbul, Kocaeli, Malatya, Mersin, Sakarya Büyükşehir Belediyeleri ile Isparta, Kilis, Kütahya, Rize, Yalova, Bağcılar, Beykoz, Çayırova, Çekmeköy, Çınarcık, Derince, Esenler, Hacılar, Hendek, Kartal, Keçiören, Kozan, Meram, Pendik, Ortahisar, Selçuklu, Şile, Tarsus, Tavşanlı, Zeytinburnu Belediyeleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türk Dünyası Belediyeler Birliği tarafından kitap katkısı yapıldı. Eserlerin kazandırılmasına katkıda bulunan kişi, kurum, firma ve sanatçılara teşekkür plaketleri takdimi ve sergi açılışı ile tören tamamlandı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 39

42 ÜYELERDEN HABERLER KASTAMONU Kastamonu ile Kırgızistan ın Narın Şehri Kardeş Şehir Oldu Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) üyeleri Kırgızistan ın Narın Belediyesi ile Kastamonu Belediyesi arasında, 5 Şubat 2018 tarihinde Kardeş Şehir protokolü imzalandı. Kastamonu da düzenlenen imza törenine, Kastamonu Belediye Başkanı Tahsin Babaş, Narın Belediye Başkanı Emilbek Alımkulov, Narın Devlet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Damira Omuraliyeva, Narın Belediyesi Meclis Başkanı Jırgalbek Botokanov, Narın Valiliği Protokol Müdürü Nurbek Satarov, Kırgızistan Tefekkür Vakfı Genel Müdür Yardımcısı Maksat Acıkan Uulu ve diğer davetliler katıldı. İmza töreninde konuşan Kastamonu Belediye Başkanı Tahsin Babaş, İki şehir yöneticileri olarak kardeş şehir olmaya karar verdik. Bundan sonra, belediye meclislerimizde karşılıklı kararlar alacağız. Bu yıl Türk Dünyası Kültür Başkentinin Kastamonu olması dolayısıyla, Narın kentinde Kastamonu Belediyesi olarak bir park yapmak istiyoruz. İlişkilerimizin gelişmesi için bu faaliyetler çok önemli. Türk Dünyası ndan 2 bine yakın öğrenci, Kastamonu Üniversitesi nde eğitim Kastamonu Belediye Başkanı Tahsin Babaş, kardeş şehir olmaya karar verdik. Bundan sonra, belediye meclislerimizde karşılıklı kararlar alacağız. Bu yıl Türk Dünyası Kültür Başkentinin Kastamonu olması dolayısıyla, Narın kentinde Kastamonu Belediyesi olarak bir park yapmak istiyoruz. İlişkilerimizin gelişmesi için bu faaliyetler çok önemli dedi. görmektedir. Bu bizim için çok büyük bir avantaj. Üniversitemizde de Türk Dünyası ile ilgili çeşitli programlar yapılmaktadır dedi. Narın Belediye Başkanı Emilbek Alımkulov ise, Kırgızistan a gelen Türk heyetiyle Narin Valisinin nezaretinde güzel anlaşmalara imza atıldığını hatırlatarak, ardından Narın Valimiz, Kastamonu yu ziyaret etmişlerdi. Bizde o görüşmeleri neticelendirmek üzere heyet olarak Kastamonu yu ziyaret ettik. Narın şehri ile Kastamonu şehri arasında benzer özellikler bulunuyor. Şehir yapılanmamız ve yaşam tarzımız Kastamonu ile örtüşmektedir diye konuştu. Konuşmaların ardından Narın Belediye Başkanı Emilbek Alımkulov, Narin Valisinin Teşekkür Belgesini Başkan Babaş a sundu. Protokolün imzalanmasının ardından karşılıklı hediyeleşme ve aile fotoğrafı ile tören tamamlandı. 40 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

43 ÜYELERDEN HABERLER??????? KEÇİÖREN Kardeş Ülkeler Nevruz Bayramını Keçiören de Kutladı Baharın gelişini temsil eden Nevruz Bayramı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Keçiören Belediyesi ve TÜRKSOY un iş birliğinde; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kosova, Gagavuz Yeri, Başkurdistan, Saha Yakut, Tataristan, Tuva, Dağıstan, Kabardin Balkar dan gelen konuk sanatçıların katılımıyla Keçiören de düzenlenen konserle kutlandı. Necip Fazıl Sahnesi nde düzenlenen Nevruz Programına Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak ın yanı sıra Türkmenistan Büyükelçisi İşankuli Amanlyev, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Keçiören Kaymakamı Uğur Bulut ve çok sayıda davetli katıldı. Başkan Ak ve protokol heyetindekiler, program öncesi yakılan Nevruz ateşinin üzerinden sırayla atlarken, örs ve çekiç yardımıyla da demir dövdüler. Protokole, Nevruz u temsilen rengarenk küçük kaplarda buğday, mısır ve nohut gibi tahıl yetiştirme geleneği olan semeni takdim edilmesinin ardından herkesin Nevruz Bayramını kutlayarak konuşmasına başlayan Başkan Mustafa Ak, Bahar Nevruz Bayramını kutlayarak konuşmasına başlayan Başkan Mustafa Ak, Bahar ve kardeşlikte birleşme bayramı olan Nevruz u kutlamak için Türk dünyasından gelen değerli dostlarımızla bir aradayız DEDİ. ve kardeşlikte birleşme bayramı olan Nevruz u kutlamak için Türk dünyasından gelen değerli dostlarımızla bir aradayız. Balkanlardan Orta Asya ya kadar uzanan müşterek kültür coğrafyamızda, yüzyıllardan bu yana Türk Bayramı olarak kutlanan Nevruz, hepimizin ortak değeri, ortak bayramıdır. Nevruz Bahar Bayramı, içerdiği güçlü anlamlarla barışa, dostluğa, birlik ve beraberliğe yapılan bir çağrıdır. İnşallah yüzyıllar boyu bu bayramı kutlamaya devam edeceğiz. Bir olacağız, diri olacağız, iri olacağız ve kenetlenmeye devam edeceğiz diye konuştu. Türk Dünyasından Gelen Halk Dansları ve Müzik Topluluklarının sahne aldığı programda, ayrıca davetlilere karanfil ve minyatür kıl çadır dağıtıldı. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 41

44 ÜYELERDEN HABERLER KEÇİÖREN Kazak Şair Mağcan Cumabayev Anıtı Keçiören de Açıldı Keçiören Belediyesi tarafından Doğumunun 125. yılında ünlü Kazak şairi Mağcan Cumabayev adına yapılan anıt, 19 Şubat 2018 tarihinde düzenlenen törenle açıldı. Botanik Parkı içerisinde yer alan Türkiye deki tek Mağcan Cumabayev anıtı için düzenlenen törene, Kazakistan Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov ve davetliler katıldı. Törende Kazakistan Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, Kazakistan ın bağımsızlığını kazanana kadar şair Mağcan Cumabayev in şiirlerinin yasak olduğunu hatırlatarak, Türk dünyasının birlik ve beraberliğini derinden hissetmiş şair ve yazarlar toplumun vicdanıdır. Cumabayev de Kazak halkının bağımsızlığı için savaşmıştır, şiirleri Türk dünyasına derman olmuştur dedi. Saparbekuly, Mağcan ı sevdiren Türk hükümetine ve Kazak halkının şairlerini anıtlarla yaşatan değerli siyaset adamı Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak a şükranlarımızı sunuyoruz. ifadelerini kullandı. Mağcan Cumabayev i, vatan aşığı ve mücadele adamı olarak tanımlayan Keçiören Keçiören Belediye Başkanı Mustafa Ak, Onun mücadelesi kendisinden sonra gelenlere ilham olmuştur. Mücadelesi o kadar korkutmuş ki komünist Stalin ancak onu idam ederek durdurabilmiştir DEDİ. Belediye Başkanı Mustafa Ak da, Onun mücadelesi kendisinden sonra gelenlere ilham olmuştur. Mücadelesi o kadar korkutmuş ki komünist Stalin ancak onu idam ederek durdurabilmiştir. Kendisini bir kez daha rahmet ve şükranla anıyoruz. İki ülke işbirliğinin devam etmesi temennisiyle bu anıtın, birliğe, beraberliğe, kardeşliğe katkı sunmasını amaçlıyoruz diye konuştu. Program konuşmaların ardından anıtın açılması ve Cumabayev in anıtına karanfil bırakmasıyla son buldu. 42 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

45 ÜYELERDEN HABERLER KOCAELİ??????? Kocaeli ile Almetyevsk Kardeş Şehir Oldu Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) üyesi Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile Tataristan Cumhuriyeti Almetyevsk Belediyesi arasında, 26 Nisan 2018 tarihinde düzenlenen törenle kardeş şehir protokolü imzalandı. Kocaeli de düzenlenen imza törenine, Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB) ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Tataristan Cumhuriyeti Almetyevsk Belediye Başkanı Ayrat Hayrullin, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Almetyevsk Belediyesi yetkilileri katıldı. Birlikteliğimiz Daha Sağlam Olacak Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Türk Cumhuriyetleri ile her zaman iyi ilişkiler içinde olduklarını kaydederek, Bizler tarihsel bağlarımızı günümüzde de sürdürmek adına bu birliktelikleri sürdürmeye gayret ediyoruz. Tataristan Cumhuriyeti Almetyevsk şehri ile imzalayacağımız bu protokol ile bu birliktelik daha da sağlam hale gelecektir ifadelerini kullandı. Tecrübelerinizden Faydalanmak İstiyoruz Tataristan Cumhuriyeti Almetyevsk Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Türk Cumhuriyetleri ile her zaman iyi ilişkiler içinde olduklarını kaydederek, Bizler tarihsel bağlarımızı günümüzde de sürdürmek adına bu birliktelikleri sürdürmeye gayret ediyoruz DEDİ. Belediye Başkanı Ayrat Hayrullin ise şehirlerinin Kocaeli ile benzerliklerinin olduğunu belirterek Şehrimiz de Kocaeli gibi bir sanayi kenti. Kocaeli de gelişmiş yapılar, yemyeşil bir doğa mevcut. Sizlerin tecrübelerinden faydalanmak istiyoruz. Bu yönde işbirliği için Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu na çok teşekkür ederim dedi. Yol Haritası Çizilecek Konuşmaların ardından kardeş şehir protokolü imzaları atıldı. Protokol çerçevesinde ekonomik, sosyal ve ulaşım alanları ile ilgili işbirliğini geliştirmek üzere bir yol haritası çizilerek tecrübe paylaşımı, uzman değişimi programları ve çeşitli projeler gerçekleştirilecek. Proje ve iş birliği süreçlerinde, kamu kurumları, yerel kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, ticaret ve sanayi odaları, eğitim kurumları, uluslararası örgütler vb. kuruluşlar ile koordineli çalışarak hizmetler üretilecek. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 43

46 весна 2017 Номер 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА TDBB January Administrative Board Meeting was Held in Kartepe Union of Turkish World Municipalities (TDBB) January Administrative Board Meeting was held in Kocaeli on 17 January 2018 Wednesday, hosted by Kartepe Municipality with the participation of Local Authorities from 7 different countries. Before the meeting, a cooperation protocol between TDBB and Union of Azerbaijan Municipalities and another protocol between TDBB and Doboj Istok Municipality, concerning the construction of a Martyrdom Monument for those 300 martyrs who died during the Bosnian War, were signed. Январское Собрание Совета Директоров TDBB проведено в Картепе Январское Собрание Совета Директоров Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) проведено в среду 17 января 2018 года, в городе Коджаэли, с участием местных руководителей из 7 разных стран, под гостеприимстввом Муниципалитета Картепе. До начала собрания был подписан Протокол о Cотрудничестве между TDBB и Национальным Союзoм Городских Mуниципалитетов Азербайджана и протокол между TDBB и муниципалитетом Боснии Герцеговины Добой Истоком о строительстве меморального памятника о 300 солдатов, погибших во время боснийской войны. Cooperation Protocol Signed between TDBB and Union of Azerbaijan Municipalities Cooperation protocol between Union of Turkish World Municipalities (TDBB) and Union of Azerbaijan Municipalities (AŞBMA) was signed in Kartepe on 17 January Protocol for Martyr s Memorial was Signed between Municipality of Doboj Istok and TDBB A protocol for the construction of martyr s memorial for 315 killed soldiers was signed between Union of Turkish World Municipalities (TDBB) and Municipality of Doboj Istok from Bosnia and Herzegovina on October 17, 2018, in Kartepe. Besides, President of the TDBB and Mayor of Kocaeli Metropolitan Municipality İbrahim Karaosmanoğlu and Mayor of Doboj Istok Kemal Bratic, members of TDBB s Administrative Board were present at the signing ceremony that was held before the Meeting of TDBB s Administrative Board. Подписан Протокол о Мемориальном Памятнике Погибшим на Войне между TDBB и муниципалитетом Добой Исток 17 января 2018 года в Картепе был подписан протокол между Союзoм Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и Mуниципалитетoм Добой Исток, Боснии и Герцеговины о возвышении Мемориального Памятникa в честь 315 солдат, павших на Боснийской Войне. Hа церемонии подписания протокола, которая состоялась до Заседания Совета директоров TDBB, приняли участие Президент TDBB и мэр города Коджаэли Ибрахим Караoсманоглу и мэр Добой Истока Кемаль Братич, а также члены Совета директоров TDBB. The signing ceremony, organized before TDBB Administrative Board Meeting, was participated by President of TDBB and also Mayor of Kocaeli Metropolitan Municipality İbrahim Karaosmanoğlu and President of Union of Azerbaijan Municipalities Temraz Tağıev, in addition to TDBB Administrative Board Members, Secretary General of TDBB Fahri Solak and Secretary General of Union of Azerbaijan Municipalities Tofıg Hasanov. Подписан Протокол о Cотрудничестве между TDBB и Национальнoй Ассоциацией Городских Mуниципалитетов Азербайджана 17 января 2018 года в Картепе был подписан протокол о сотрудничестве между Союзом Mуниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и Национальнoй Ассоциацией Городских Mуниципалитетов Азербайджана (AŞBMA). В церемонии подписания Протокола, которая состоялась до заседания Совета директоров TDBB, приняли участие президента TDBB и Mэр города Коджаэли Ибрагима Караосманоглу и Председатель Национальнoй Ассоциацией Городских Mуниципалитетов Азербайджана Темраз Taгиeв, члены Совета Директоров TDBB, Генеральный Секретарь TDBB Фахри Солак и Генеральный Секретарь Национальнoй Ассоциацией Городских Mуниципалитетов Азербайджана Тофиг Гасанов. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 44

47 SPRING 2018 ISSUE 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Mayor of Gostivar Visited TDBB and Akhisar Municipality Mayor of TDBB Member Gostivar (Macedonia) Municipality and the delegation with him visited TDBB Headquarters and its sister city Akhisar Municipality. Mayor of Gostivar Dr. Arben Taravari, Director of Gostivar Municipality Economic Growth and Development Office Besim Doğani, Gzim Hacı Eyüp from Public Affairs Office and businessman Hajber Taravari were in the group. During the delegation s Akhisar visit, they met with Mayor of Akhisar Salih Hızlı and other officials. In the meeting, Mayor Hızlı underlined the importance they give to Gostivar and congratulated Mayor Dr. Arben Taravari who was recently elected as Mayor of Gostivar. He also added that they can join in projects with Gostivar within the possibilities of the municipality. Мэр Гостивара Посетил TDBB и Акхисар Делегация из Гостивара (Македония) под предесдательством Мэрa, являющиеся члeнами Союза Муниципалитетов Тюрккого Мира (TDBB) совершили визит в город-побратиму Акхисар и TDBB. В делегации Гостивара приняли участие Мэр Д-р Арбен Таравaри, Директор Экономического Бюро Развития Муниципалитета Гостивар Бесим Догани, из Департамента по связям с общественностью Гзим Хаджи Эйюп и бизнесмен Гайбер Таравари. Bо время визита в Ахисар делегация встретилась с мэром Салихом Хызли и с другими официальными лицами. Мэр Хызли в своей речи, поздравив Арбена Таварири в связи с избранием на выборах местного самоуправления Гостиварa, отметил, что готовы сотрудничать во всex проектах, входящие в полномочии Мэрии. Palestine-Turkey Parliamentary Friendship Group Visited TDBB President of Palestine-Turkey Parliamentary Friendship Group and its members visited Union of Turkish World Municipalities (TDBB) on 24 January 2018, Thursday. Deputy President of TDBB and Mayor of Zeytinburnu Murat Aydın, Istanbul MP and President of Turkish Palestinian Parliamentary Friendship Group Hasan Turan, TDBB Secretary General Fahri Solak, Member of the Palestinian Legislative Assembly and Chairman of the Delegation Mohammad Allaham, in addition to Palestine Legislative Assembly Members; Fadwa Bargouthi, Jehad Abu Zniad, Seham Thabet, Mohammed Hejazi, Mohammad İbrahim Abu Ali, Najat Al Astal, Protocol Manager Rabe Bargouthi, Public Relations Manager İbrahim Azzem, Press Manager Amani Al Sharif and officer in the Palestinian Legislative Assembly Jamal Alkhatib attended the meeting. Палестинско-Турецкая Дружеская Межпарламентская Группа Посетила TDBB В четверг 24 января 2018 года, Палестинско-Турецкая Дружеская Межпарламентская Делегация посетили Союз Mуниципалитетов Тюркского Mира (TDBB). На встрече приняли участие вице-президент TDBB и мэр Зейтинбурну Мурат Айдын, Глава Tурецкo-Палестинской Дружескoй Межпарламентская делегации Гасан Туран, Генеральный секретарь TDBB Фахри Солак, Член Палестинской Законодательной Ассамблеи и председатель делегации Мохаммад Аллахам, Член Палестинской Законодательной Ассамблеи Фадва Баргутх, Джехад Абу Зяд, Сехам Табет, Мохаммед Хеджази, Мохаммад Ибрагим Абу Али и Наджат Аль Асталь, Управляющий протоколoм Рабе Баргути, Директор по связям с общественностью Ибрагим Аззем, Пресс-директор Амани Аль Шариф и уполномоченный Генеральный секретарии (Законодательной) Джамал Альхатиб. 45 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

48 весна 2017 Номер 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Kyrgyzstan Pre-School Educators Turkey Program was organized in Istanbul Kyrgyzstan Pre-School Educators Turkey Program, organized by Union of Turkish World Municipalities (TDBB) in cooperation with Turkish Cooperation and Coordination Agency (TIKA), Istanbul Provincial Directorate of National Education, Bağcılar, Bayrampaşa, Esenler, Kartal and Pendik Municipalities for 12 educators coming from different regions of Kyrgyzstan, was completed in Istanbul between 11 and 17 February 2018 with the presentations and site visits. Турецкая Программа Обучение Дошкольных Преподавателей из Кыргызстана Проведена в Стамбуле С 11 по 17 февраля 2018 года в Стамбуле была проведена специализированная Турецкая Программа Обучение Дошкольных Преподавателей из Кыргызстана, с участием 12 преподавателей из разных регионов, организованная со стороны Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и в сотрудничестве Агентства Турецкого Сотрудничества и Координаций (ТИКА), Стамбулского Провинциальное Руководства Министерства Образования, муниципалитетов Багджилар, Байрампаша, Малтепа, Картал и Пендик. TURKPA Secretary General Altynbek Mamaiusupov Visited TDBB Secretary General of Parliamentary Assembly of Turkic Speaking Countries (TURKPA) Altynbek Mamaiusupov visited Union of Turkish World Municipalities (TDBB) on 16 February Генеральный Cекретарь Тюрк ПА Алтынбек Мамаюсупов посетил TDBB 16 февраля 2018 года Генеральный секретарь Парламентской Aссамблеи Тюркоязычных Cтран (TÜRKPA) Алтынбек Мамаюсупов посетил Coюз Mуниципалитетов Тюркского Мира (TDBB). Альтынбек Мамаюсупов, встретившись с генеральным секретарем TDBB Фахри Солаком в штаб-квартире Союза, отметил, что они хотят разширять и развивать сотрудничествo с TDBB. Мамаюсупов, TDBB имеет обширную сеть. Мы, как Тюрк ПА, хотим воспользоваться опытoм из вашей сети. Мы считаем, что сотрудничество наших учреждений принесет плодотворные результаты. Генеральный секретарь TDBB Фахри Солак поздравил Мамаясупова с новым назначением на должность и дал информацию о деятельности TDBB. Визит завершился взаимным вручением подарком и фотографированием. Altynbek Mamaiusupov met with TDBB Secretary General Fahri Solak in TDBB Headquarters and stated his willingness for strengthening and improving TURKPA s cooperation with TDBB. Mamaiusupov posited that TDBB has a large scale network. We, as TURKPA, would like to benefit this network and transfer the knowledge and experiences of TDBB. We believed that these two organizations joint projects would be valuable for both sides. TDBB Secretary General Fahri Solak congratulated Mamaiusupov for his new position at TURKPA and informed him about TDBB activities. The visit concluded with the mutual giving and receiving gifts and taking a family photo. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 46

49 SPRING 2018 ISSUE 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Nawruz Festival was Celebrated with joy in Istanbul Istanbul Nawruz Festival, organized cooperatively by Governorate of Istanbul, Istanbul Metropolitan Municipality (IMM), Union of Turkish World Municipalities (TDBB), Zeytinburnu Municipality, Culture Co. and Istanbul Provincial Directorate of Culture and Tourism, was celebrated on 21 March 2018, Wednesday at Topkapı Cultural Park. After the speech of Istanbul Provincial Director of Culture and Tourism Coşkun Yılmaz, the rituals of iron forging and egg tapping were performed in the festival and the guests jumped over Nawruz fire to celebrate Nawruz Festival. In the event, which was attended by many guests from Turkish World, Turkish folk dances, Caucasian folk dances and Caucasian and Uyghur music performances created a visual feast. After the program Governor of Istanbul Vasip Şahin and Mayor of Istanbul Metropolitan Municipality Mevlüt Uysal tapped egg and forged iron. Праздник Нoвруз Oтпразднован в Стамбуле с Торжеством В среду 21 Марта 2018 в Парке Культуры Топкапы была проведена программа Новруз с Губернаторством Стамбула, Муниципалитетом Стамбула (İBB), Союз муниципалитетов тюркского мира (TDBB), Муниципалитетом Зейтинбурну, АО Культура и Стамбульским Управлением Культуры и Туризма. После выступлений директора Стамбульской культуры Джошкуна Йылмаза, состоялoсь торжествo, в котором гости прыгали последовательно над огнем Нoвруза, который был сожжен перед программой, и также попробовали другие ритуалы Новруза, как ковать железо с помощью молотка и биение крашенных яиц. На мероприятие, в котором приняли участие много приглашенных из Тюркского мира, выступили артисты из ТРТ, Тюркские народные танцы, кавказские народные танцы, кавказские и уйгурские музыкальные представления. После программы губернатор Стамбула Васип Шахин и мэр Стамбула Мевлют Уйсал ковали железо, били крашенныe яйца. TDBB February Executive Board Meeting was Held in Beykoz Февральское Заседание Исполнительного Cовета TDBB Проведено в Бейкозе Февральское Заседание Исполнительного Cовета Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) состоялось 21 февраля 2018 года в среду, под гостеприимством Мэрии Бейкоза. На заседании, под председательством президента TDBB и Мэра Коджаэли Ибрагима Караосманоглу, приняли участие Члены Исполнительного Cовета TDBB; мэр Бейкоза Юджель Челикбилек, мэр Зейтинбурну Мурат Айдын, мэр Багджылар Локман Чагрычы, мэр Кечиорен Мустафа Ак, мэр Шахинбей Мехмет Тахмазоглу, Генеральный Секретарь TDBB Фахри Солак и Глава Заведения Чнанккалинской Войны и Исторической Местности Галлиполи Исмаил Кашдемир. Union of Turkish World Municipalities (TDBB) February Executive Board Meeting was held on Wednesday, February 21, 2018, hosted by Beykoz Municipality. The meeting, under the chairmanship of President of TDBB and also Mayor of Kocaeli Metropolitan Municipality İbrahim Karaosmanoğlu, was attended by TDBB Executive Committee members who are Mayor of Beykoz Yücel Çelikbilek, Mayor of Zeytinburnu Murat Aydın, Mayor of Bağcılar Lokman Çağırıcı, Mayor of Keçiören Mustafa Ak, Mayor of Şahinbey Mehmet Tahmazoğlu, Secretary General of TDBB Fahri Solak and President of Gallipoli Wars and Gallipoli Historical Area İsmail Kaşdemir. 47 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

50 весна 2017 Номер 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Human Rights Cities Project Workshop was Held in Antalya Human Rights City Project Workshop, organized cooperatively by Union of Turkish World Municipalities (TDBB) and Raoul Wallenberg Institute (RWI) and carried out with the member municipalities, was held between 30 and 31 March 2018 in Antalya with the participation of member municipalities, non-governmental organizations and academics hosted by Muratpaşa Municipality. The meeting was attended by Mayor of Muratpaşa Ümit Uysal, TDBB Secretary General Fahri Solak, Turkey Counselor of Raoul Wallenberg Institute İlhami Alkan Olsson, official personal from Mersin Metropolitan Municipality, Altındağ Municipality, Zeytinburnu Municipality, Maltepe Municipality, Muratpaşa and Çankaya Municipality, faculty members Prof. Dr. Gülay Günlük Şenesen from Istanbul University, Dr. Sevgi Usta from Özyeğin University, Assoc. Prof. Dr. Yelda Yücel from Bilgi University, Assoc. Prof. Dr. Özgür Arun from Akdeniz University and city planner M. Sinan Özden. After the opening session the workshop continued with thematic presentations. In this session, presentations were made on children, woman, elderly, disabled and refugees themes which are the project s working areas. Workshop s second day continued with a group work. Five working groups were created from the five themes of the project children, women, elderly, disabled and refugees and then, firstly the general problems about each theme were determined. Then, possible solutions were proposed and expectations from the project were expressed. Workshop ended with evaluation of the program at the end of the second day and with the discussion of the steps to be taken at the next stages. Мартовское Заседаниe Исполнительного и Наблюдательного Совета TDBB проведено в Штаб-квартире Союза Заседаниe Исполнительного и Наблюдательного Совета Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) проведено в среду 21 марта 2018 года, в Штаб-квартире Союза в Стамбуле. На собрание под руководством Президента TDBB и Мэрa Муниципалитета Коджаэли Ибрахимa Караосманоглуприняли участие члены Исполнительного Совета TDBB: Mэр Муниципaлитета Зейтинбурну Мурат Айдын, Мэр Муниципалитета Бейкоз Юджел Челикбилек, Мэр Муниципалитета Багжылар Локман Чакрычы, Мэр Муниципалитета Сельчуклу Угур Ибрахим Алтай, Мэр Муниципалитета Шахинбей Мехмет Тахмазоглу, Генеральный Секретарь TDBB Фахри Солак, и члены Наблюдательного Совета: мэр Акязы (Сакарья) Хасан Аккан и мэр Кандиры (Коджаэли) Унал Кёкен. В Анталии Проведена Конференция Проекта Исследования Гуманитарных Городов марта 2018 года в Анталии была проведена «Конференция Проекта Исследования Гуманитарных Городов» с участием муниципалитетовчленов, НПО и академиков в сотрудничестве с Союзом Mуниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и Институтом Рауля Валленберга (RWI). На встрече приняли участие Мэр Муниципалитета Муратпашa Умит Уйсал, Генеральный Cекретарь TDBB Фахри Солак, Советник RWI в Турции Илхами Алкан Олссон, Муниципалитеты Мерсина, Алтындаг, Зейтинбурну, Малтепе и Чанкая, профессор Стамбульского университета Д-р Гюлaй Гюнлюк Шенезен, преподаватель университета Озйегин Д-р Севги Уста, преподаватель университета Бильги Д-р Ельда Южел, доцент Университета Акдениз. Д-р Озгюр Арун и городской планировщик М. Синан Озден. Секция после сессии открытия продолжилaсь с тематическими презентациями. Профессор Стамбульского университета Д-р Гюлай Гюнлюк Шeнeceн модерировалa сессию, в которой выступили с презентациями по тематикам детей, женщин, престарелых, инвалидов и иммигрантов, которые являются центральными сферами деятельности проекта. Второй день секции продолжился в форме групповой работы. Было создано пять рабочих групп по пяти направлениям проектa детям, женщинам, престарелым, инвалидам и мигрантам. Впоследствии были предложены решения и высказаны ожидаемые результаты. Секция завершилась оценочным обсуждением программы в конце второго дня и возможным шагам, которые необходимо предпринять на следующем этапе. TDBB s March Executive Board Meeting and Supervisory Board Meeting were Held at the Union Headquarters Union of Turkish World Municipalities (TDBB) March Executive Board Meeting and 2018 Supervisory Board Meeting were held at the Union Headquarters in Istanbul on Wednesday, 21 March The meeting, under the chairmanship of President of TDBB and also Mayor of Kocaeli Metropolitan Municipality İbrahim Karaosmanoğlu, was attended by the members of TDBB Executive Board who are Mayor of Zeytinburnu Murat Aydın, Mayor of Bağcılar Lokman Çağırıcı, Mayor of Selçuklu Uğur İbrahim Altay, Mayor of Şahinbey Mehmet Tahmazoğlu, Mayor of Beykoz Yücel Çelikbilek, TDBB Secretary General Fahri Solak and also TDBB s Supervisory Board members who are Mayor of Akyazı (Sakarya) Hasan Akcan and Mayor of Kandıra (Kocaeli) Unal Köken. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 48

51 SPRING 2018 ISSUE 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Плакет Благодарности от Ассоциации EMMAUS Боснии и Гeрцеговини к TDBB Ассоциация ЕММАУС Международный Форум Солидарности Боснии и Герцеговины oтпраздновалa 19-ю Годовщину, организованный 7 апреля 2017 года в Добое Истоке. На мероприятие, были вручены плакеты благодарности международным организациям, оказавшие поддержку в проектах Ассоциации, реализованных в течение 2017 года. Союз Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) находился первым в списке вручения плакетов благодарности. Плакет благодарности TDBB за заслуги в EMMAUS был вручен Мэру города Нови Град Самир Эфендичу. TDBB поддерживал многие проекты Ассоциации EMMAUS, такие как молодежный центр Добойисток, дома бунгало Добой-исток и финансовую поддержку студенческого общежития Сребреницы. Appreciation Plaque for TDBB from Bosnia and Herzegovina s EMMAUS Association International Solidarity Forum Emmaus Association of Bosnia and Herzegovina celebrated its 19th anniversary with a ceremony held on April 7, 2018, in Doboj Istok. Plaques of appreciation were presented at the ceremony to international organizations that supported the projects carried out by the association in Union of Turkish World Municipalities (TDBB) was among the first to receive a plaque of appreciation. Mayor of Novi Grad Semir Efendic, acting on behalf of the TDBB, was awarded a Plaque of Appreciation for the support of TDBB to EMMAUS. TDBB supported many projects in cooperation with EMMAUS Association such as Doboj Istok youth center, Doboj Istok bungalow houses and financial support for Srebrenica student dormitory. Башкирская Фольклорная Группа Ак Тирмэ Совершила Визит в Турцию Башкирская фольклорная группа национально-культурного центра Ак тирмэ, осуществляющая деятельности по объединению земляков, сохранению и развитию башкирской культуры, по приглашению Союза муниципалитетов тюркского мира (TDBB) совершила визит в Cтамбул, и приняла участие в различных мероприятиях, в рамках праздника Новруз и провела съемку клипа в Стамбуле в память Зeки Велиды Тогана, играющий важную роль в становлениии незабвисимости Башкирии. Bashkir National Cultural Center Ak Tirma Group s Turkey Program was Completed Bashkir National Cultural Center Ak Tirma Group, conducting activities in order to keep and promote the Bashkir culture, came to Istanbul as a guest of Union of Turkish World Municipalities (TDBB), participated in a range of cultural events for the celebration of the Nawruz Festival and took videos in Istanbul in memory of historian, turcologist and the leader of independent movement of Bashkir Zeki Velidi Togan. Bashkortostan Ak Tirma group took videos for Bashkir folk song named Ancestors Song in a memory of Zeki Velidi Togan and for the 100th anniversary of the establishment of the Republic of Bashkortostan, and Bashkirs folk song Baça baça. Video filming took place in Istanbul coasts, Bosporus and historical places of Istanbul. Moreover, the group visited daughter of Zeki Velidi Togan Prof. Dr. Isenbike Togan in Istanbul University, they put flowers on the bust of Togan and took a video. В Стамбуле группа Ак тирмэ осуществила съемки для клипов на шуточную башкирскую народную песню Баҫа, баҫа и историческую песенную композицию Әрүәхтәр һамағы (Песня предков). Проект приурочен к 100-летию со дня образования Республики Башкортостан и в память Зeки Велиды Тогана. Кадры снимались на берегу Босфорского пролива и в памятных местах Стамбула, В рамках проекта представители Башкортостана встретились с дочерью Заки Валидипрофессором Стамбульского университета Исенбике Тоган. Вместе с ней артисты возложили цветы к бюсту Ахмет-Заки Валиди. 49 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

52 весна 2017 Номер 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Апрельское Заседаниe Совета Директоров TDBB проведено в Сельчуклу Апрельское Заседаниe Совета Директоров Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) проведено в среду 18 апреля 2018 года, под гостеприимством Мэрии Сельчуклу, в городе Кония. На собрание под руководством Президента TDBB и Мэрa Муниципалитета Коджаэли Ибрахимa Караосманоглу приняли участие члены Совета Директоров TDBB: Мэр Муниципалитета Сельчуклу Угур Ибрахим Алтай, Мэр Нижнекамска Республики Татарстан Айдар Метшин, Mэр ТРСК Махмут Озчинар, Mэр Болу Алааддин Йылмаз, Mэр Муниципaлитета Зейтинбурну Мурат Айдын, Мэр Дбюздже Дурсун Ай, Мэр Картепе Хюсейн Узюльмез, Мэр Муниципалитета Шахинбей Мехмет Тахмазоглу, Мэр Муниципалитета Кечиорен Мустафа Ак, Мэр Санджакатепе Исмаил Эрдем, Мэр Умрание Хасан Джан, Мэр Нового Тисина (Керкюк) Неждет Шукру Аккоюнлу. TDBB April Administrative Board Meeting was Held in Selçuklu Union of Turkish World Municipalities (TDBB) April Administrative Board Meeting was held in Selçuklu on 18 April 2018 Wednesday, hosted by Selçuklu Municipality. The meeting, under the chairmanship of President of TDBB and also Mayor of Kocaeli Metropolitan Municipality İbrahim Karaosmanoğlu, was participated by TDBB Secretary General Fahri Solak, TDBB Administrative Board Members who are Mayor of Selçuklu Uğur İbrahim Altay, Mayor of Nizhnekamsk (Republic of Tatarstan) Aydar Metshin, Mayor of Güzelyurt (TRNC) Mahmut Özçınar, Mayor of Bolu Alaaddin Yılmaz, Mayor of Zeytinburnu Murat Aydın, Mayor of Düzce Dursun Ay, Mayor of Kartepe Hüseyin Üzülmez, Mayor of Şahinbey Mehmet Tahmazoğlu, Mayor of Keçiören Mustafa Ak, Mayor of Sancaktepe İsmail Erdem, Mayor of Ümraniye Hasan Can and Mayor of New Tisin (Kirkuk, Iraq) Nejdet Şükrü Akkoyunlu. TDBB Delegation Held Various Meetings in Kyrgyzstan Member of the Administrative Board of the Union of Turkish World Municipalities (TDBB) Mayor of Şahinbey Mehmet Tahmazoğlu and TDBB Secretary General Fahri Solak attended 5th International Best Municipal Applications Forum, organized cooperatively by Union of Russian Municipalities and Bishkek Metropolitan Municipality between 11 and 15 April 2018 in Kyrgyzstan. Moreover, within the framework of Kyrgyzstan visit, they held meetings and official talks with Kyrgyzstan s Minister of Local Governments, Mayor of Bishkek Metropolitan Municipality, Deputy Governor of Issık-Göl, General Manager of Roza Otunbaeva Foundation and the sister city of Şahinbey Tokmok Municipality. Делегация TDBB в Разносторонних Взаимодействиях c Кыргызстанoм апреля 2018 Член Совета Директоров Cоюза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и мэр Шахинбей Мехмет Тахмазоглу и генеральный секретарь TDBB Фахри Солак приняли участие в «5-м Заседании Международного Форумa Лучших Муниципальных Практик» в Кыргызстане в сотрудничестве с Союзом Российских Городов и Мэрией Бишкека и сделали презентации о деятельностях TDBB и Мэрии Шахинбей. Tакже во время визита в Кыргызстан были проведены встречи с Министром Местного Самоуправления Кыргызстана, Мэром Бишкека, губернатором района Иссык-Кёль, генеральным директором Фонда Розой Отунбаевой и городом-побратимом Шахинбея мэром Токмока. AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 50

53 SPRING 2018 ISSUE 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Woman and Family Activities in Local Governments Expert Training Program was Organized Woman and Family Activities In Local Governments Expert Training Program, organized by Union of Turkish World Municipalities (TDBB) in cooperation with Turkish Cooperation and Coordination Agency (TIKA), Istanbul Metropolitan Municipality (IBB), Kocaeli Metropolitan Municipality, Bağcılar Municipality, Fatih Municipality, Gaziosmanpaşa Municipality, Turkish Employment Agency (ISKUR), ISMEK and Kültür Inc. between 4 and 10 March 2018 with the participation of 16 female local government experts from 7 different countries, was completed with presentations, examinations and site visits in Istanbul and Kocaeli. Проведена Специализированная Программа Женщин и Cемьи в Местном Самоуправлении C 4 по 10 марта 2018 года в Стамбуле и Коджаэли, со стороны Союз Муниципалитетов Тюркского мира (TDBB) и содействием Турецкого Агентства Сотрудничества и Координации (ТИКА), Стамбульской Мэрии (İBB), Мэрии Коджаэли, Мэрии Багжылар, Мэрии Фатих, Мэрии Газиосманпаша, Турецкой Бизнес Ассоциацией (İŞKUR), İSMEK и Kültür A.Ş. была проведена Специализированная Программа, с презентациями и экскурсиями, под названием Женщины и Cемья в Местном Самоуправлении, с участием 16 женщин-экспертов из 7 разных стран. Applications to TDBB Support Program for Graduate Students For 2018 Has Started Cooperation Protocol was Signed between TDBB and Almetyevsk Municipality Cooperation Protocol was signed between Union of Turkish World Municipalities (TDBB) and Almetyevsk Municipality from Republic of Tatarstan on 27 April 2018 during Turkey-Tatarstan Business Forum. The signing ceremony was attended by TDBB Secretary General Fahri Solak, Mayor of Almetyevsk Ayrat Khayrullin and also President of Republic of Tatarstan Rustam Minnihanov and Republic of Turkey Deputy Minister of Economy Fatih Metin. Application period to Support Program for Master and PhD Dissertations of Union of Turkish World Municipalities for year 2018 has started. In this context, master or doctorate students who passed thesis stage and registered to a university in Turkey and whose thesis subject is on Local Government and City Researches in Turkic Republics and Relative Communities may apply to the program according to the guideline until 29 June 2018 via of Union, [email protected] Началась Программa Поддержки TDBB 2018 Дипломным Работам Студентов Магистратуры Началась Программa Поддержки Союза Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) 2018 Дипломным Работам Студентов Магистратуры. Основными критериями для данной поддержки являются достижение стадии дипломной работы в программах магистратуры и докторантуры университетов Турции и избирания для дипломной работы темы «Местное Самоуправление и Урбанизм в Тюркcкиx Государстваx и Родственныx Сообществаx». Заявление для Программы Поддержки Дипломным Работам Студентов Магистратуры принимаются в соответсвии с нижеперечисленными условиями, до 29 июня 2018 на электронный адрес Союза [email protected]. Подписан Протокол o Cотрудничествe между TDBB и Мэриeй Альметьевск 27 апреля 2018 года Союз Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и Мэрия Альметьевск, Республики Татарстан подписали Протокол о Сотрудничестве во время Бизнес-форумe Турция-Татарстан в Стамбуле. На церемонии подписания протокола приняли участие Генеральный Секретарь TDBB Фахри Солак, Мэр Альметьевскa Республики Татарстан Айрат Айруллин, а также Президент Республики Татарстан Рустам Минниханов и Заместитель Министра Экономики Т. P. Фатих Метин. 51 AVRASYA DA YEREL GÜNDEM

54 весна 2017 Номер 10 ENGLISH / RUSSIAN SUMMARY - КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ НОВОСТЕЙ NEWS FROM TDBB НОВОСТИ СОЮЗА Important Source Work from TDBB: Aleppo in Ottoman Archives Union of Turkish World Municipalities (TDBB), which has published many academic, historical and prestige works up to the present time, has introduced another important work to the literature, as a result of devoted research and examination of expert academicians in the field: Aleppo in Ottoman Archives. The work, whose project coordination was carried out by Marmara University Faculty Member Ass. Prof. Dr. Fahri Solak, has been prepared by academicians and experts who are Prof. Dr. Mustafa Öztürk, Prof. Dr. Ali Yılmaz, Ass. Prof. Dr. Mehmet Topal, Ass. Prof. Dr. Dündar Alikılıç, Nuran Koltuk, Expert Erdinç Şahin and Atilla Sağlamçubukcu. Created after a long and detailed examination by choosing among ten thousand of records, Aleppo in Ottoman Archives book includes important documents on culture of living together in Ottomans, toleration perception, social events, zoning, administration and the ethnographic structure of the region. Новое Произведение от TDBB: Алеппо в Oсманских Документах Союз Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) опубликовавший до сегоднешнего дня множество научных, исторических и престижных работ, издала новую книгу: Алеппо в Османских Документах, в результате специализированных исследований и экспертизы академического персонала. TRNC Fire Prevention and Fire Fighting Training Program Conducted in Istanbul and Kocaeli Expert Training Program on Fire Prevention and Fire Fighting held for the members from Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) was organized by the Union of Turkish World Municipalities (TDBB) in cooperation with Istanbul Metropolitan Municipality (IBB), Kocaeli Metropolitan Municipality and AFAD. At the program 10 firemen from Lefkoşa (Nicosia), Güzelyurt, Iskele, Gazimagusa, and Girne participated. The program ended with the presentation and field trips that were held between 18 and 22 March 2018 in Istanbul and Kocaeli. Произведение, руководства проектa которого проводилась со стороны преподавателя университета Мармара Д-р Фахри Солака, была создана с деятельностями академикoв и экспертoв, таких как, профессор Д-р Мустафа Озтюрк, профессор Д-р Али Йилмаз, доц. Д-р Мехмет Топал, доц. Д-р Дюндар Аликилыч, Нуран Колтук, специалист Эрдинч Шахин и Атилла Сагламсубукчу. Книга Алеппо в Османских Документах, которая является результатом долгого и тщательного изучения из десятков тысяч документов и содержит важные документы, которые раскрывают культуру сосуществования в Османской империи, понимания толерантности, социальных движений, территориального управления и этнографической структуры региона. Программа Обучения Предотвращение и Борьба с Пожаром для ТРСК проведена в Стамбуле и Коджаэли C 18 по 22 марта 2018 года в Стамбуле и Коджаэли была проведена Специализированная Программа Обучение под названием Предотвращение и Борьба с Пожарами, организованная Cоюзом Муниципалитетов Тюркского Мира (TDBB) и с сотрудничеством Стамбульской Мэрией (İBB), Муниципалитетом Коджаэли и АФАД, для делегации из 10 пожарников из городов-членов Никосия, Гюзельюрт, Трикомо, Фамагуста и Гирне Турецкой Республики Северного Кипра (ТРСК). AVRASYA DA YEREL GÜNDEM 52

55 TDBB den Bir Kaynak Eser Daha: Osmanlı Belgelerinde Halep Belgelerin orijinallerinin yanısıra özetleri ve birebir transkiribeleri de yer alıyor Prestij Boy 586 Sayfa Uzun ve titiz bir çalışma neticesinde on binlerce belge içerisinden seçim yapılarak ortaya çıkan Osmanlı Belgelerinde Halep kitabı, Osmanlı da birlikte yaşama kültürü, müsamaha anlayışı, sosyal hadiseler, imar faaliyetleri, yönetim ve bölgenin etnografik yapısını ortaya koyan önemli belgeler içeriyor.

56 SPRING 2018 YEAR 3 VOL 10 весна 2018 год 3 Номер 10 TÜRK DÜNYASI BELEDİYELER BİRLİĞİ UNION OF TURKISH WORLD MUNICIPALITIES СОЮЗА МУНИЦИПАЛИТЕТОВ ТЮРКСКОГО МИРА TDBB Бюллетень TDBB BULLETIN Important Source Work from TDBB: Aleppo in Ottoman Archives Новое Произведение от TDBB: Алеппо в Oсманских Документах TRNC Fire Prevention and Fire Fighting Training Program Conducted in Istanbul and Kocaeli Программа Обучения Предотвращение и Борьба с Пожаром для ТРСК проведена в Стамбуле и Коджаэли Woman and Family Activities in Local Governments Expert Training Program was Organized Проведена Специализированная Программа Женщин и Cемьи в Местном Самоуправлении

Daha göster