Kedilerde sarılık kedinin vücudunun bazı kısımlarının sararmasına neden bir sağlık durumudur. Sarılık daha ciddi bir sağlık probleminin belirtisi olarak ortaya çıkmaktadır. Sarılık görülen kedilerin vakit kaybetmeden veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Siyam, Oriental Short Hair, Somali ve Abyssinian gibi bazı kedi ırkları sarılığa daha yatkındır. Bu nedenle bazı kedilerde daha sık sarılık problemi görülmektedir. Kedilerde sarılığa neden olabilecek bazı durumlar bulunmaktadır. Karaciğer hastalığı, kırmızı kan hücreleri, safra kesesi rahatsızlıkları ve diğer organlarda meydana gelen bazı rahatsızlıklar sarılığa yol açabilmektedir. Sarılığa yol açan sağlık problemi tedavi edilmediğinde ölümcül hale gelebilir. Bu nedenle kedilerde sarılık probleminin görmezden gelinmemeli ve mutlaka tedavi edilmelidir.
Kedilerde Sarılık Belirtileri Nelerdir?
Sarılık aslında başka bir hastalığın belirtisi olarak görüldüğü için sarılık problemi yaşayan kedilerde sarılığa yol açan problemin diğer belirtileri de görülebilmektedir. Sarılık oldukça kolay teşhis edilebilen bir hastalıktır. Başka bir hastalık sonucunda ortaya çıkan sarılık hastalığında cilt, gözler, kulaklar ve diş eti sarı renge döner. Bu durum vücuttaki bilirubin üretimini etkiler. Bilirubinin aşırı üretilmesi kanda ve dokularda aşırı miktarda sarı pigment birikmesine yol açmaktadır.
Sararmaların yanı sıra yorgunluk hissi, iştah kaybı, kusma, idrar ve sürekli idrara çıkma gibi belirtiler de görülmektedir. Çok tüylü kedilerde sarılığın fark edilmesi biraz zor olabilmektedir. Bu kedilerde gözlerden, diş etinden ve kulak içinden sarılık olduğu anlaşılabilmektedir.
Kedilerde Sarılık Neden Olur?
Kedilerde sarılık nedenleri prehepatik, hepatik ve posthepatik olmak üzere üç farklı şekilde değerlendirilmektedir. Ancak hepsi de hiperbilirubinemiye bağlı olarak gelişmektedir. Hiperbilirubinemi, bilirubin seviyesinin normalden çok daha yüksek olmasıyla ortaya çıkar. Karaciğer ya da safra kesesi hastalıkları ya da kırmızı kan hücrelerinin yıkımı sonucunda bu durum meydana gelir. Bilirubin safradan gelen kahverengi, sarı renkli bir kimyasaldır. Normalde kedilerde dışkıyla beraber atılmaktadır ancak karaciğerin normal bir şekilde çalışmadığı durumlarda bilirubin atılmakta zorlanır ve vücutta birikmeye başlar.
Karaciğer Hastalıkları
Herhangi bir karaciğer hastalığı sarılığın hepatik nedeni olarak kabul edilmektedir ve kedilerde birçok karaciğer hastalığı bulunmaktadır. Yağlı karaciğer hastalığı en yaygın görülenidir. Bunun yanı sıra kolanjit, kedi enfeksiyon peritoniti, amiloidoz, kalisivirüs ve karaciğerin çalışmasını etkileyen karaciğer enfeksiyonları karaciğer hastalıkları arasında yer almaktadır. Buna ek olarak bazı ilaçlar, toksinler ve kanser de karaciğer etkileyebilmektedir.
Safra Kesesi Hastalıkları
Safra kesesi hastalıkları, sarılığın posthepatik nedenleri olarak sınıflandırılır. Safra kanalı tıkanması, safra taşı, safra kesesi iltihabı, kanser ve safra kesesi yırtılması kedilerde sarılığa neden olan safra kesesi hastalıkları arasında bulunmaktadır.
Kırmızı Kan Hücrelerinin Yıkımı
Kırmızı kan hücrelerinin yıkımı kedilerde sarılığa yol açan bir diğer sağlık problemidir. Hemoliz olarak adlandırılan kırmızı kan hücresi yıkımının birçok sebebi olabilmektedir. Zehirli bitkilerin sindirilmesi, çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar, parazitler, kan nakli, kedi immünyetmezliği virüsü, kedi lösemi virüsü, bağışıklık sistemi hastalıkları ve kanser, kırmızı kan hücrelerinin yıkımına neden olan rahatsızlıkların bazılarıdır. Kırmızı kan hücrelerinin hızlı bir şekilde parçalanması ve karaciğerin hemolize olan kan hücrelerinden salgılanan bilirubini düzgün bir şekilde parçalayamaması durumunda sarılık meydana gelir. Kırmızı kan hücrelerinin neden olduğu sarılık prehepatik olarak değerlendirilmektedir.
Kedilerde Sarılık Nasıl Teşhis Edilir?
Sarılık teşhisi için fiziksel muayene yeterli olmaktadır. Sarılık teşhisinde önemli olarak sarılığın prehepatik, hepatik ya da posthepatik mi olduğunu anlamaktır. Bunun için ek testlere ihtiyaç duyulmaktadır. Sarılığın altında yatan nedenin teşhis edilmesi için bilirubin seviyesi, karaciğer enzimleri ve biyokimya profili gerekebilmektedir. Ayrıca röntgen ve ultrason gibi görüntüleme gibi çeşitli yöntemlerden de yararlanılabilir. Yapılan kan tahlilinin sonuçlarına göre karaciğerden biyopsi alınması da yapılabilecek işlemleri içindedir.
Kedileri Sarılık Nasıl Tedavisi
Sarılık tedavisi sarılığa yol açan nedene bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Genellikle altta yatan problemin tedavi edilmesi sonucunda sarılık problemi de ortadan kalmaktadır. Bazı hastalıklarda kedinin klinikte kalması ve destek tedavisi alması gerekebilmektedir. Bir kitle ya da safra kesesinin yırtılması gibi durumlarda ise ameliyat gerekebilmektedir.
İyileşme dönemi de sarılığa yol açan hastalığa göre değişiklik gösterir. Genellikle kedilerde sarılığa yol açan rahatsızlıkların önemli bir kısmı tedavi edilebilmektedir. Ancak bazı hastalıklar da ciddi hayati tehlikeye yol açan hastalıklardır.