kaynağı değiştir]
GERMAIN, Sophie ()
Fransız matematik bilgini. Esnek yüzeylere uygun matematiksel modeller geliştirilmesi çalışmalarının öncüle-rindendir.
1 Nisan ’da Paris’te doğdu, 27 Haziran ’de aynı kentte öldü. Birçok önemli siyasal ve teknik görevlerde bulunmuş olan babasının geniş kitaplığında, kendi çabalarıyla Latince ve Yunanca öğrendi. Arkhimedes’in bir Romalı asker tarafından öldürülmesini anlatan bir kitabın etkisiyle matematiğe ilgi duymaya başladı. Ailesinin karşı koymalarına aldırmadan Newton ve Euler’in yapıtlarını inceledi. Kadın olması nedeniyle öğrencileri araşma katılmadığı Ecole Polytechnique’deki dersleri, ders notları aracılığıyla izledi. Bir yandan da Le Blanc takma adıyla Lagrange, Le Gendre ve Gauss ile yazışıyor, onlara çeşitli çalışmalarını ulaştırıyordu.
Bir süre sonra gerçek kimliğini öğrenen bu bilim adamlarıyla kalıcı dostluklar kuran Germain, ’da esnek yüzeylerin titreşimi problemini çözerek büyük bir ün kazandı. Kendisine Göttingen Üniversitesi’nden doktora verilmesini sağlamak için Gauss’un giriştiği çabalar sonuçlanmadan yaşamı noktalandı.
Germain’in önemli çalışmalarından ilkinin konusu, bugün bile kamtlanamamış olan ve xn+yn = zn eşitliğinin n, z’den büyük ve x, y, z sıfırdan farklı tamsayılar olmak koşuluyla çözülemeyeceğini savlayan Fermat’nm“son teoremi” oldu. Germain kendisinden önce Fermat, Euler ve Le Gendre tarafından «’nin ancak belirli değerleri için kanıtlanabilmiş olan bu teoremin oldukça genel bir durumda, x, y, z ve n’nin ortak bölenlerinin en büyüğünün 1 ve n’nin ’den küçük bir asal sayı olması durumunda geçerli bir kanıtını bulmayı başardı.
Sophie Germain Büyük matematikçilerin hayatlarını yazacağım bir köşemin olduğunu öğrendiğimde ilk düşüncem; Genç ve matematiği kendi çabaları ile öğrenmeyi başarmış olan eşsiz insanların hayatlarını yazmalıyım oldu. Daha önce, genç Evariste Galoisin trajik ve bir o kadar da ilham veren kısa yaşam öyküsünü yazmıştım. Bu yazımda hangi büyük matematikçinin hayatını yazmam gerektiğini düşünürken takvim 8 Martı gösteriyordu ve bugün Dünya Kadınlar Günüydü. O anda kararımı vermiştim. Bu yazı bir kadın matematikçinin hayatını anlatmalıydı. Bu kişi tutku ve engelleri aşmanın diğer adı olan Sophie Germainden başkası olamazdı.
Sophie, kütüphanede okuduğu matematik kitaplarının bir tanesinde Archimedesin trajik ölümünü* okuduğunda aklından geçenler şunlar olmuştu;
Eğer matematik bir insanın hayatını kaybetmesine neden olacak kadar yoğunlaşmasını sağlıyor ise mutlaka bu bilimi öğrenmeliyim. Sophienin matematik tutkusunun Archimedesin yolundan gitmek olduğu söylenir.
*A rchimedesin ölümü ile ilgili anlatılan hikaye şöyledir: Archimedesin bir gün kumsalda bir geometri problemi üzerine yoğunlaşmış bir şekilde düşünürken kumsala çıkarma yapan Romalı bir askerin kendisine bir şeyler söylediği, ancak Archimedesin probleme yoğunlaştığından dolayı askeri duymadığı ve hatta Çemberimi sakın bozma dediği söylenir. Bu beklenmedik yanıt karşısın sinirlenen asker Archimedesin kafasını uçurarak onu öldürür.
Sophie Germain 1 Nisan , Paris, Fransada doğdu. Babası bir ipek tüccarıydı. Birçok matematikçinin aksine o maddi sıkıntılar çekmedi, ancak Sophienin yaşadığı zorluklar farklıydı. O, Fransız lhtilalinin en kanlı çatışmalarının yaşandığı bir dönemde geçirmişti gençlik yıllarını. Ailesi Sophienin siyasetle ilgilenmesini istemiyordu. Hatta onun bu karışık dönemlerde dışarı çıkmasını yasaklamıştı. Böylece Sophienin hapis günleri başlamış oldu. Ancak Sophienin sıkıntısı hayatını değiştirecekti çünkü babasının son derece zengin bir kütüphanesi vardı ve kütüphane bazı matematik kitaplarını da içeriyordu. Evden çıkamadığı bu günlerde kitap okumak için bolca zaman bulabiliyordu. Montouclanin Historie des Mathematiques (matematik tarihinin anlatıldığı bir kitap) kitabında yer alan büyük bilim insanı Archimedesin trajik ölüm hikayesini de okuyunca o kadar çok etkilenmişti ki kendisinin de matematik öğrenmesi gerektiğine karar verdi.
yüzyıl Avrupasında kadınların akademik kariyer yapmalarına izin verilmiyordu. Bu nedenle Sophie matematiği hiçbir öğretmen olmadan kitaplardan öğrenmeye başladı. Bu süreç zorluklarla doluydu, çünkü sadece akademik çevreler değil, ailesi de bir kadının bilim ya da siyasetle ilgilenmesini uygun bulmuyordu. Sophie matematik çalışmalarını gece herkes uyuduktan sonra kısık ışık altında gizlice yürütüyordu. Hatta ailesinin çalışmalarını engellemek için mumları ve battaniyeleri saklayıp uyumaya zorladığı söylenir.
İlk başlarda hiçbir eğitmen desteği olmadan matematik çalışmak kolay olmadı. Matematiksel terimleri, Sir lsac Newton ve Leonhard Euler gibi büyük matematikçilerin çalışmalarını okuyabilmek için Yunan ve Latin alfabelerini öğrendi. Bu eşsiz çabaların ardından Etienne Bezout ve Jacques Atoine-Joseph Coushun kitaplarını anlamayı başardı. Bu Sophienin matematiğin gizemli dünyasına ilk adımları oldu.
te Sophie henüz 18inde iken, sonraki yıllarda Matematik ekolü olacak, Ecole Polytechnique açıldı. Ecole Polytechniquede o yıllarda kadın öğrencilerin eğitim görmelerine izin verilmiyordu, ancak yeni bir uygulama ile ders notları isteyen herkese açık tutuluyordu. Bu sayede notları alan Sophie çalışmalarına hız verdi. Daha sonra yaptığı çalışmalarını fakülte üyesi olan Joseph Louis Langrangea göndermeye başladı, ancak kadın olduğu için mektupları kendi adına değil, eski bir öğrenci olan Monsieur Antoine-August le Bianc adını kullanarak gönderiyordu. Sonraki yıllarda yazışmalarına dönemin en meşhur matematikçileri olan Legendere ve Gauss ile devam etti.
yılında yayınlanan ve Adrien-Marie Legendreye ait olan sayılar teorisini içeren eserle ilgili çalıştı. Teoriler ile ilgili fikirlerini içeren bir mektubu takma adını kullanarak Legendreye ulaştırdı. Legendre bu fikirleri daha sonra Supplement kitabının ikinci baskısında yayınladı.
Sophienin matematiğe en büyük katkılarından bir tanesi de Fermatın son teoremi olarak bilinen tüm zamanların en meşhur matematik problemine getirdiği çözüm önerisi ile oldu. Teoremi 1O Oe kadar olan asal sayılar için ispatlamayı başardı. Hatta bu konu ile ilgili teorisini dönemin en önemli matematikçilerinin başında gelen Cari Friederich Gaussa, funduszeue.infoe takma adı ile bir mektup yazarak iletti. Bu gelişmenin sonrasında Gauss ile Sophie bir süre daha yazışmaya devam ettiler. Sonraki yazışmalarda Gauss gizemli mektup arkadaşının kimliğini merak etti ve Sophieyi kimliğini açıklaması konusunda zorladı. Böylece karşısında bir kadın düşünür olduğunu öğrenmiş oldu. Gauss onunla ilgili şunları yazmıştı:
Benim saygın mektup arkadaşım M. LeBlancın değişerek bu ünlü insan haline gelmesi. Hele o bir kadın iken ve onun cinsiyetinden dolayı bizim geleneklerimizin ve önyargılarımızın önündeki engelleri aşarak bir erkek gibi sayılar teorisindeki karışık problemler ile uğraşması ve bunlara ek olarak bu engellerden bu kadar gizli bir şekilde geçebilmesi ve Sophienin şüphesiz olarak en asil cesarete sahip olması ve olağandışı zeki ve üstün zekalı olması karşısındaki şaşkınlık ve hayranlığımı nasıl açıklayabilirim!
Bu sözlerle büyük usta Sophie ye olan saygısını ve hayranlığını açıkça dile getirmiş oluyordu. Bir süre daha devam eden yazışmalar sonraki yıllarda kesildi, ancak Sophie bu yazışmalar ile kendisine önemli bilgiler katmış oldu.
Sophie sonraki çalışmalarını metal plakaların titreşimi ile ilgili olan Elastiklik Teorisi üzerine yaptı. Yaptığı bu çalışma kendisine Paris Academy of Sciences ödülünü kazandırdı. (Sophie bu ödülü kazanan ilk kadındı) Sophienin metal plakaların hareketleri üzerine yaptığı çalışması, yapımı da tamamlanan Eiffel kulesinin yapımına büyük katkılar sağladı. Buna rağmen kulenin yapımına katkısı olan önemli insan içinde adı geçmedi. Sanırım kadın olması bu listede yer almamasının tek nedeniydi. Çünkü erkeklerin hazırlamış olduğu bu listenin tamamı erkeklerden oluşuyordu.
yılında göğüs kanseri olduğunu öğrendi. Çekmiş olduğu tüm acıya rağmen çalışmalarına devam etti. Denge yasasının ve elastik cisimlerin hareketleri hakkında yeni fikirlerin ortaya çıkmasına sonsuz katkı sağladı. 27 Temmuz de hayata gözlerini yumdu.
Modern zamanlarda Sophie Germain büyük bir matematikçi olarak anılır. Elastik ve katı cisimlerin hareketleri ile ilgili teorilerin geliştirilmesine ve Fermatın son teoremi olarak bilinen tüm zamanların en meşhur matematik probleminin çözümüne ilişkin önemli katkılar yaptığı kabul edilir. Onun adını taşıyan birçok önemli matematik ödülü verilmektedir.
Bizlere, inanmanın ve azmin gücünü gösterdiği için ona minnettarız.
Ruhun şad olsun Sophie Germain!
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası