[1] Williams, K. D., & Nida, S. A. (). Ostracism: Consequences and coping. Current Directions in Psychological Science, 20,
[2] Gonsalkorale, K., & Williams, K. D. (). The KKK won't let me play: Ostracism even by a despised outgroup hurts. European Journal of Social Psychology, 37,
[3] Eisenberger, N. I., Lieberman, M. D.,& Williams, K. D. (). Does rejection hurt? An fMRI study of social exclusion. Science, ,
[4] DeWall, C. N., MacDonald, G., Webster, G. D., Masten, C. L., Baumeister, R. F., Powell, C., & Eisenberger, N. I. (). Acetaminophen reduces social pain: Behavioral and neural evidence. Psychological Science, 21(7),
[5] Cacioppo, J. T., & Hawkley, L. C. (). People Thinking About People: The Vicious Cycle of Being a Social Outcast in One's Own Mind. In K. D. Williams, J. P. Forgas & W. von Hippel (Eds.), The social outcast: Ostracism, social exclusion, rejection, and bullying. (pp. ). New York, NY US: Psychology Press.
[6] Allen, A.B., & Badcock, P.B. (). The social risk hypothesis of depression: Evolutionary, psychosocial, and neurobiological perspectives. Psychological Bulletin, ,
[7] Chen, Z.,Williams, K.D., Fitness, J., & Newton, N. (). When hurt won't heal: Exploring the capacity to relive social and physical pain. Psychological Science, 19,
[8] Williams, K.D. (). Ostracism: A temporal need-threat model. In M. Zanna (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology. (41, pp. ). New York, NY: Academic Press.
[9] Maner, J.K., DeWall, C., Baumeister, R.F., & Schaller, M. (). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the "porcupine problem." Journal of Personality and Social Psychology, 92,
[10] Wesselmann, E.D., Butler, F.A., Williams, K.D., & Pickett, C.L. (). Adding injury to insult: Unexpected rejection leads to more aggressive responses. Aggressive Behavior, 35,
[11] Williams, K. D. (). Ostracism. Annual Review of Psychology, 58,
Klinik Öncesi Dönem
Klinik Dönem
İntörnlük dönemi
IIc. Öğretim Yöntemleri/Etkinlikleri |
Klinik Öncesi Dönem
Klinik ve İntörnlük Dönemi
IId. Ölçme- Değerlendirme |
Tüm dönemlerde öğrenme kazanımları doğrultusunda öğretim yöntemi de esas alınarak belgeleyici ve biçimlendirici nitelikte ve çoklu yöntemlerle ölçme değerlendirme yapılır.
Ölçme değerlendirme yöntemleri
Kuramsal Ders/Uygulama | Ölçme-Değerlendirme Yöntemi |
Sunum | Çoktan seçmeli soru Boşluk doldurma Eşleştirme |
Laboratuar uygulamaları | Nesnel Yapılandırılmış Uygulama Sınavı (NYUS) |
Mesleksel Beceri uygulamaları | Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınavı (NYKS) |
Probleme Dayalı Öğrenim | Performans değerlendirmesi |
İletişim Becerisi uygulamaları | Performans ve süreç değerlendirmesi |
Alan Çalışması | Aile izlem portfolyosunun (raporunun) değerlendirilmesi |
Kanıta Dayalı Tıp /Araştırma Planlama ve Yürütme Değerlendirmesi | Proje hazırlanması, sunumu ve poster değerlendirmesi |
Klinik Öncesi Dönem
Klinik Dönem
Ders/Klinik staj tekrarı
Gelişim sınavı
Mazeret sınavı
Ek sınav
İnsan Genom Projesi (İng: "Human Genome Project" ya da HGP veya İGP), insanlık tarihindeki en büyük keşiflerden birisidir. İnsan Genom Projesi, gezegenin ve kozmosun dışarıya yönelik keşfinden ziyade türümüzün, Homo sapiens'in bütün genlerinin (ki bunların hepsine, bir arada "genom" adı verilir) sekanslarına bakıp, haritalarını çıkaran uluslararası bir araştırma ekibi tarafından yönlendirilen, "içeriye yönelik" bir keşif yolculuğuydu. 1 Ekim 'da başlanıp Nisan 'te tamamlanan İnsan Genom Projesi, ilk defa doğanın bir insan oluşturmak için kullandığı şablonu okuyabilmemizi sağlamıştı.
İnsan Genom Projesi, amacı insanların bütün genlerinin haritalandırılmasını ve anlaşılmasını tamamlamak olan, uluslararası ve ortak çalışmaya dayalı bir araştırma programıydı. Az önce de bahsettiğimiz gibi "genom" sözcüğü, bir türün bütün genlerini bir arada tanımlamak için kullanılan bir sözcüktür.
İnsan Genom Projesinin amaçları ilk kez 'de Birleşik Devletler Ulusal Bilimler Akademisi'nin (İng: "US National Academy of Sciences") özel bir komitesi tarafından dile getirildi ve daha sonra Ulusal Sağlık Enstitüleri (İng: "National Institutes of Health") ve ABD Enerji Bakanlığı (İng: "Department of Energy") tarafından detaylıca yazılan 5 yıllık plan serileri halinde projelendirildi.
Meclis, her iki kurumu da bu konsepti ileri düzeyde araştırılması için finanse etti ve iki devlet kurumu "insan genomuyla ilgili araştırma ve teknik aktiviteleri koordine etmek" üzere bir mutabakat anlaşması imzalayarak, anlaşmalarını resmiyete döktü.
İnsan Genom Araştırma Ofisi (İng: "Office of Human Genome Research") olarak adlandırılan NIH bileşenine liderlik etmesi için James Watson seçilmişti. 'da, İnsan Genom Araştırma Ofisi, İnsan Genom Araştırması Ulusal Merkezi'ne (İng: "National Center for Human Genome Research") dönüştü.
'da Genetik Mirasımızı Anlamak: İnsan Genom Projesi, İlk Beş Yıl, BY (İng: Understanding Our Genetic Inheritance: The Human Genome Project, The First Five Years, FY ) isimli ortak bir araştırma planının yayımlanmasıyla, ilk planlama etabı tamamlanmıştı. Bu ilk araştırma planı, o zamanlar 15 yıllık bir araştırma çabası olarak tasarlanan çalışmanın ilk beş yılı için spesifik hedefler belirlemişti.
İnsan Genom Projesi araştırmacıları, insan genomunu 3 ana şekilde çözümlemeyi hedefliyorlardı:
Neden Desteğe İhtiyacımız Var?
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak Daha fazla göster
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Destek Ol
İnsan Genom Projesi, insan genlerinin kadarını ortaya çıkardı (sonradan bu sayı civarına çıkarıldı).[6] İnsan Genom Projesi'nin bu nihai ürünü, dünyaya tüm insan genlerinin yapısı, organizasyonu ve fonksiyonları hakkında detaylı bilgi verdi. Bu bilgi, bir insanın gelişimi ve fonksiyonları için başlıca kalıtsal "talimatlar" seti olarak düşünülebilir.
Uluslarası İnsan Genom Konsorsiyumu (İng: "International Human Genome Concortium"), Şubat 'de Nature dergisinde genomumuzun tamamındaki 3 milyar baz çiftinin yaklaşık %90 tamamlanmış dizisiyle birlikte, insan genomunun ilk taslağını yayımladı.[7] Konsorsiyumda görev alan 'den fazla araştırmacı, bu makalenin yazarlığını paylaştı. İnsan genlerinin sayısının, ile arasında değiştiği yönündeki önceki tahminlere göre önemli ölçüde az çıkması, bu ilk taslağın sarsıcı bir bulgusuydu. Bütün dizi, Nisan 'te tamamlanıp, yayımlandı.[8]
Genomun büyük bir kısmının Şubat 'de yayımlanmasının üzerine, Ulusal İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü'nün yöneticisi Francis Collins, genomun çok kullanımlı bir kitap olarak düşünülebileceğini ifade etti:
Bu bir tarih kitabı, türümüzün zaman içindeki yolculuğunun bir anlatıcısı. Bu, her bir insan hücresinin inşası için inanılmaz şekilde detaylı şablonuyla bir el kitabı. Ve sağlıkçılara hastalıkları tedavi etmek, önlemek ve iyileştirmek için muazzam yeni güçler verecek, dönüştürücü bir tıp dersi kitabı.
İnsan Genom Projesi ile oluşturulan araçlar; ayrıca fareler, meyve sinekleri ve yassı solucanlar gibi biyolojik araştırmalarda geniş ölçüde kullanılan çeşitli organizmaların tüm genomunu karakterize etmekteki çabaları etkilemeye devam ediyor. Bu eforlar birbirini etkiliyor; çünkü çoğu organizma benzer fonksiyonları olan, birçok benzer ya da homolog genlere sahip. Bu nedenle bir genin diziliminin ya da fonksiyonunun örneğin yassı solucan C. elegans gibi bir model organizmada tanımlanması, insanlardaki ya da bir diğer model organizmadaki homolog geni açıklama potansiyeline sahiptir.
Elbette bilgi, yalnızca kullanılabilirliği kadar iyidir. Bu yüzden insanlığın faydalanabileceği araştırma sonuçlarının en hızlı şekilde uygulanabilmesi amacıyla İnsan Genom Projesi'nin ürettiği bilgiyi bilim insanları, doktorlar ve diğerlerine yaymak için ileri metodlar gereklidir. Özellikle biyomedikal teknoloji ve araştırma, İnsan Genom Projesi'nin başlıca yararlananlarındandır.
İnsan Genom Projesi sayesinde mümkün olan detaylı genetik bilgiye sahip olmanın, bireyler ve toplum açısından önemli çıkarımları olacağı başlangıçtan beri biliniyordu. Bu nedenle İnsan Genom Projesi'nin bir diğer önemli bileşeni ve Ulusal İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü'nün devam eden bir bileşeni, yeni keşfettiğimiz bilginin etik, yasal ve sosyal anlamlarını analiz etmeye ve kamuoyuyla ilgili bir sonraki politikaların belirlenmesine ayrılmıştır.
'te, orijinal İnsan Genom Projesi takviminden iki yıl önce ve tahmin edilen bütçeden daha az bir masrafla, doğru ve eksiksiz genom dizisi bitirilip bilim insanları ve araştırmacılar tarafından kullanılabilir hale geldi. Bu başarının birçok diğer sonucu ve etkisi de oldu. Gelin bunlara bir bakış atalım.
DNA'daki 3 milyar harfin sıralanması için harcanan efor, atomun parçalanması ya da Ay'a gidişle karşılaştırıldığında bile, çoğu insan tarafından tüm zamanların en iddialı bilimsel girişimlerden biri olarak değerlendirilir.
İnsan Genom Projesi'nin oluşturduğu tamamlanmış dizilim, insan genomunun gen içeren kısımlarının %99'unu kapsar ve %'luk doğrulukla dizilmiştir. Ek olarak, araştırmacıların insan genetik talimat kitabının anlamını daha iyi kavrayabilmelerine yardımcı olmak için proje, model organizmaların dizilimini yapmaktan, genomların bütün olarak çalışılabilmesi için yeni teknolojiler geliştirmeye kadar geniş bir hedefler yelpazesi üstlenmiştir.
Yukarıda sıralanan hedeflerin yanı sıra uluslararası araştırmacılar ağı, çoğu bilim insanının sürecin çok daha ileri kısımlarına dek beklemediği düzeyde büyük ilerlemeler kaydetmiştir. Önceden planlanmayan bu "bonus" başarılar; fare genom diziliminin Aralık 'de yayımlanan gelişmiş bir taslağı, sıçan genom diziliminin Kasım 'de oluşturulan ilk taslağı, 3 milyondan fazla insan genetik varyasyonunun, tekli nükleotid polimorfizmleri (İng: "single nucleotide polymorphism" ya da kısaca "SNP") tanımlanmasını ve bilinen insan ve fare genlerinin %70'inin tam uzunlukta tamamlayıcı DNA'sının (cDNA) üretilmesini de kapsar. Tüm bunlar, bilimsel araştırmaların hızına hız katan, önemli faydalardır.
Nisan 'te tamamlanan İnsan Genom Projesi (HGP) bize ilk kez doğanın bir insan inşa etmek için kullandığı şablonu okuma fırsatı verdi. Bu zaman şeridi İnsan Genom Projesi'nin tarihindeki önemli anları ve basın yayınlarını listeliyor.
Genom, her organizmada aktiviteleri sürdürüp yönetmek için gerekli olan genetik talimatları içeren kimyasal bir bileşen olan deoksiribonükleik asitlerinin (DNA) bir organizma içerisindeki tam setidir. DNA molekülleri, iki adet bükülmüş eş zincirden oluşur. Her bir zincir nükleobaz adı verilen dört kimyasal birimden oluşur. Bu bazlar; adenin (A), timin (T), guanin (G) ve sitozindir (C). Karşı zincirlerde bulunan bazlar özel olarak eşlenir; A her zaman T ile ve C her zaman G ile eşlenir.
İnsan genomu, hücrelerimizin çekirdeğindeki 23 çift kromozomda bulunan yaklaşık 3 milyar baz çiftinden oluşur. Her bir kromozom protein üretmek için gerekli talimatları içeren yüzlerce ya da binlerce genden oluşur. İnsan genomundaki tahmini her genin her biri ortalama üç protein üretir.
Şayet Caleb ve Camille Fang gibi hayatınızı performans sanatına adamışsanız, ve yapıtlarınız gerçekliği çarpıtmak üstüne kurulmuşsa, konu ebeveynliğe geldiğinde kimse sizden harikalar beklememeli. İnanmazsanız Buster ile Annie Fang’e sorun. Onlar kendilerini bildi bileli (istemeden) anne babalarının zirzop yapıtlarında rol aldılar. Ama sonra büyüdüler, önce anne babalarının yarattığı garip dünyanın ötesine adım attıkları yaşa, ardından o dünyada tutunamayıp, kurdukları yaşamların başlarına yıkıldığı yaşa geldiler. Biri sancılı bir yazar, diğeri Hollywoodda umut veren bir aktris olan iki kardeş, büyüdükleri eve dönmekten başka çare göremediler. Ancak anne babaları onlarla ilgilenemeyecek kadar meşguldü; “başyapıtımız” dedikleri son bir performansı hayata geçirmeye hazırlanıyorlardı. Çok geçmeden hırslar çarpıştı ve her bir Fang üyesi çok önemli bir kararın eşiğine geldi: Önemli olan aile miydi, yoksa sanat mı?
Kevin Wilsonın pek çok yayın organı tarafından yılın en iyileri seçkisine dahil edilen ve yakında sinemaya uyarlanacak romanı FANG AİLESİ, sürekli çatışan ama birbirini sevmekten asla vazgeçmeyen tuhaf bir ailenin eşsiz hikayesi.
Devamını Göster
₺
Satın AlTüm Ürünler
Dizileme, DNA'nın bir bölümündeki baz çiftlerinin tam sırasının belirlenmesi anlamına gelir. İnsan kromozomları, sayıları ila arasında değişen baz çiftlerinden oluşur. Bütün bazlar çiftler halinde var oldukları için, baz çiftinden biri diğerinin belirlenmesini sağlayacağından, bilim insanları bir çiftteki her iki bazı da rapor etmek zorunda kalmazlar.
HGP'nin insan genetik kodunun tamamlanmış versiyonunun üretilmesi için kullandığı ilk metot, harita temelli ya da BAC temelli dizilemeydi. BAC, "bacterial artificial chromosome" (Tr: "bakteriyel yapay kromozom") sözcüklerinin kısaltmasıdır. İnsan DNA'sı nispeten büyüktür; ancak kontrol edilebilir boyutlarda parçalara bölünür ( ile çift arası). Bu parçalar, dizileme için yeterli miktarda olmaları için insan DNA'sını depolayıp kopyalayabilen bakterilerde klonlanır. Çakışmayı en aza indirmek üzere dikkatlice seçilse bile, insan genomundaki 3 milyar baz çiftini içerebilmesi için en az farklı BAC klonu gereklidir. Tüm insan genomunu kapsayan BAC koleksiyonuna "BAC kütüphanesi" denir.
BAC temelli metotta her bir BAC klonu, BAC klonundaki DNA'nın insan genomunun neresinden geldiğini belirlemek için "haritalandırılır". Bu yaklaşımı kullanmak bilim insanlarının hem her bir klondan dizilenen DNA harflerinin tam yerini hem de diğer BAC klonlarındaki dizilenmelerle mekansal ilişkilerini bilmelerini sağlar.
Dizilenme için her BAC klonu baz uzunluğunda daha küçük parçalara bölünür. Bu parçalara "alt klonlar" denir. "Dizileme reaksiyonu", bu "alt klonlar"da gerçekleştirilir. Dizileme reaksiyonunun ürünleri daha sonra dizileme makinesine (dizileyici) aktarılır. Dizileyici, her dizileme reaksiyonunda A, T, C ve G'nin ila baz çifti oluşturur. Böylece her baz, 10 defa dizilenmiş olur. Daha sonra bir bilgisayar bu kısa dizilemeleri BAC klonundaki insan DNA'sını temsil eden bitişik dizi uzantıları halinde birleştirir.
DNA örneklerini sağlayan gönüllülerin gizliliklerinin korunması için, deney kimden DNA alındığını bilinmeyecek şekilde tasarlandı. Dizilim, birkaç gönüllüden alınan DNA'dan türetilmişti. Gönüllülerin kimliklerinin açığa çıkarılamayacağından emin olmak için gönüllüleri toplama ve DNA'nın kaynağı olan kan örneklerini toplayıp koruma sürecinde dikkatli olunmuştu.
Gönüllüler DNA "kütüphanelerinin" hazırlandığı laboratuvarların yakınlarındaki yerel kamu ilanlarına geri dönüş yaptılar. Adaylar, çok çeşitli bir popülasyon içinden seçildi. Gönüllüler, kapsamlı bir danışmanlık aldıktan ve yazılı bilgilendirilmiş rızalarını verdikten sonra, kan örnekleri verdiler. Kullanılanın 5 ila 10 katı kadar gönüllü bağış yaptı; böylece gönüllüler bile kan örneklerinin kullanılıp kullanılmadığını bilmediler. Asıl örnekler seçilmeden önce, kişileri ayırt edebilecek bütün etiketler çıkarılmıştı.
İnsan Genom Projesinin amaçları ilk kez 'de U.S. National Academy of Sciences tarafından dile getirildi ve daha sonra National Institutes of Health ve Department of Energy'nin ortak olarak yazdığı beş yıllık detaylı plan serilerine uyarlandı. İnsan diziliminin yüksek kalite versiyonunun tamamlanması da dahil olmak üzere National Academy of Sciences'ın ortaya koyduğu temel hedeflere ulaşıldı. Diğer hedefler 'ların ortalarında gerçekleştirilen insan genomunun fiziksel ve genetik haritalarının oluşturulması ve fare de dahil olmak üzere beş model organizmanın dizileme ve haritalanmasını kapsıyordu. Bütün bu hedefler NAS'ın öngördüğü zaman aralığı ve bütçe dahilinde gerçekleştirildi.
Dikkat çekici bir şekilde 'de mümkün görülmeyen oldukça fazla sayıda ek hedef de yol boyunca eklenerek, başarıyla gerçekleştirildi. Bunlar, fare ve sıçanların gelişmiş dizi taslaklarını ve insan genomundaki çeşitli bazların kataloğunu da kapsıyor.
26 Haziran 'de Uluslararası İnsan Genomu Dizileme Konsorsiyumu insan genom dizisinin kaba bir taslağının oluşturulduğunu açıkladı. Nisan 'te Uluslararası Genom Dizileme Konsorsiyumu insan genom dizisinin esasen bitirilmiş bir versiyonunu duyurdu. Kamuya erişilebilir olan bu versiyon, genom kullanılarak yapılan tüm araştırmalar için gerekli olan bilgilerin neredeyse tamamını sağlıyordu.
Taslak ve bitmiş versiyonların farkları; kapsamlarıyla, boşlukların sayısı ve hata oranıyla belirlenir. Taslak dizi genomun %90'ını, baz çiftinde 1 hata oranıyla kapsıyordu; ancak 'den fazla boşluk vardı ve genomun sadece %28'i bitirilmişken ulaşılan standartlara ulaşabilmişti. Nisan versiyonunda 'den az boşluk vardı ve genomun %99'u, her baz çiftinde 1'den az hata oranıyla tamamlanmıştı. İki versiyon arasındaki farklılıklar, dizilimi araştırmalarını yürütmek için kullanan bilim insanları için çok önemliydi.
Genomun İnsan Genom Projesi tarafından dizilenen her parçası, hemen kamuya açık hale getiriliyordu ve genomla ilgili yeni veriler ücretsiz erişimli veri tabanlarında ilan ediliyor ya da bilimsel dergilerde (kamuya erişimi ücretsiz olabilir veya olmayabilir) yayınlanıyordu.
'te Anayasa Mahkemesi, doğal olarak meydana gelen insan genlerinin bir icat olmadığı ve patentlenemeyeceği kararına vardı. Ancak özel şirketler doğal versiyonlarından yeni, patentlenebilir bir ürün sayılacak kadar farklılaşmış sentetik veya düzenlenmiş genlere patent uygulayabiliyor.
İnsan Genom Projesi uluslararası kuruluşların katılımı olmadan bu kadar etkili ve hızlı bir şekilde tamamlanamazdı. Birleşik Devletler'de çabalara katkı sağlayanlar, 'da Ulusal İnsan Genom Araştırma Enstitüsü'ne (NHGRI) terfi edecek olan İnsan Genom Araştırma Ofisi'ni 'de kuran Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ve İnsan Genom Projesi tartışmalarına 'te ilk defa başlayan ABD Enerji Bakanlığı idi. Ancak genomun neredeyse tüm dizilemesi Birleşik Devletler, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, Japonya ve Çin'deki üniversitelerde yürütüldü.
Uluslararası İnsan Genom Dizileme Konsorsiyumu na şunlar dahildi :
'da Kongre, İnsan Genom Projesi için bir fon kurdu ve hedef tamamlama tarihi olarak 'i verdi. Projenin 3 milyar dolara mal olacağı yönündeki tahminlere ramen proje, mali yılında milyar dolar tutarak beklenenden aza mal oldu. Ek olarak proje, beklenen bitiş tarihinden iki yıl daha erken tamamlandı.
Genom temelli araştırmalar, tohumlama biyoteknolojisi ve ilaç geliştirme endüstrilerinde büyük rol oynayacağı düşünülürse (kaldı ki insan sağlığındaki gelişmelere değinmeye gerek bile yok), İnsan Genom Projesi'nin, ekonomik açıdan, kendi masraflarını defalarca ödeyecek düzeyde önemli bir proje olduğu unutulmamalıdır.
İnsan Genom Projesi'nin başlangıcından beri genoma dair bilgimizi genişletmemizin bireyler ve toplum üzerinde derin etkiler yaratacağı biliniyordu. İnsan Genom Projesi'nin liderleri bu yeni bilginin araştırma ve klinik bakımla birleştirilmesindeki risk ve faydaları dengelemek için genomik bilginin edinilmesi ve kullanılmasıyla ilgili geniş aralıkta etik ve sosyal konulara değinilmesinin önemli olduğunu fark ettiler. 'da bu alanlardaki araştırmaları denetlemek için NHGRI'de Etik ve Sosyal Çıkarımlar (ELSI) programı kuruldu.
ABD Kongresi, yıllık NHGRI bütçesinin en az %5'inin insan genomu araştırmasının etik, hukuki ve sosyal çıkarımlarına ve politika çözümleri önerileri yapmasına ve kamusal tartışmayı teşvik etmesine ayrılmasını zorunlu kılmıştır. NHGRI'deki biyomedikal bilimde kapsam ve öncelik bakımından benzeri görülmemiş ELSI programı, genom araştırmasındaki hangi çıkarımların değerlendirileceğine dair etkili bir temel oluşturmuştur.
NHGRI'deki ELSI programı, başlangıcından beri genom bilimi alanına birçok önemli katkı sağlamıştır. Bunların arasında müfettişlerin ve kurumsal inceleme kurullarının genom bilimi çalışmalarına onay verme süreçlerinin ele alınış biçimindeki büyük değişiklikler de vardır. Bir diğer katkısı ise NIH'in genomik veri paylaşım politikası, özellikle açık bilimin kişisel mahremiyet ve özerklikle dengelenmesi hakkında temel rehberliktir. ELSI programı, genom biliminin çıkarımları, araştırmalarda genomiğe yaklaşım çevresinde kültürün şekillendirilmesi, medikal ve toplumsal düzenlemeler hakkında diyalogların desteklenmesinde etkili olmuştur.
Büyük ölçüde tamamlanmış insan genom dizisine sahip olmak, insan vücudunu oluşturmak için gerekli olan bir el kitabının bütün sayfalarına sahip olmak gibidir. Araştırmacılar ve bilim insanları için şimdiki zorlu görev bütün bu sayfaların içeriklerinin nasıl okunacağının belirlenmesi, parçaların beraber nasıl çalıştıklarının anlaşılması, sağlık ve insan hastalığının patolojisinin genetik temellerinin keşfedilmesidir. Bu açıdan genom temelli araştırma eninde sonunda medikal bilimin son derece etkili teşhis araçları geliştirmesine, insanların bireysel genetik yapılarına göre sağlık ihtiyaçlarını daha iyi anlamasına ve hastalıklar için yeni ve yüksek etkili tedaviler dizayn etmesine olanak sağlayacak.
Her bir insanın genomunun bireysel analizi çok güçlü bir koruyucu hekimlik yöntemine yol açacaktır. DNA analizlerine bağlı olarak gelecekteki hastalıklar hakkında bilgi edinebileceğiz. Doktorlar, hemşireler, genetik danışmanlar ve diğer sağlık uzmanları eforlarını belirli bir bireyin sağlığını koruyacak şeyler üzerinde yoğunlaştırabilmek için bireylerle birlikte çalışabilecek. Bu, diyet ve hayat tarzı değişimleri ya da tıbbi gözetim anlamına gelebilir. Ancak kendimizi sağlıklı tutmak için yaptıklarımızda kişiselleştirilmiş bir yön olacak. Ardından diyabet, kalp hastalıkları yada şizofreni gibi şeylerin nasıl ortaya çıktığını anlayışımız sayesinde çoğu günümüzdekilerden daha etkili ve kusursuz ilaçlardan oluşan bir dizi yeni nesil müdahale göreceğiz.
Biyolojik araştırmalar geleneksel olarak araştırmacıların tıbbi araştırmaları az yada çok bağımsız olarak sürdürdüğü bireysel bir girişim olmuştur. Hem teknolojik zorlukların büyüklüğü hem de gerekli finansal yatırım, İnsan Genom Projesi'ni biyoloji gibi mühendislik ve informatiği de kapsayan disiplinlerarası ekipler toplamaya, mümkün olan her yerde prosedürleri otomatikleştirmeye ve ölçek ekonomileri maksimize etmek için araştırmayı büyük merkezlerde yoğunlaştırmaya yönlendirdi.
Sonuç olarak günümüzde genomla ilgili projeleri içeren araştırmalar (örneğin insan genetik varyasyonunu çalışmak için yapılan International HapMap Project ve Encyclopedia of Elements ya da ENCODE projesi) geniş ölçekli, genellikle birçok farklı ulustan kuruluşları içeren işbirliği çabası ve kolektif çalışmayla karakterize ediliyor.
İnsan Genom Projesi, biyolojiye büyük ölçekli yaklaşımları tanıtmasına ek olarak daha küçük ölçekli araştırmaları çok daha etkili bir şekilde sürdürebilmeleri için bireysel bilim insanlarının kullanabileceği her çeşit yeni araç ve teknolojiyi de üretti.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
funduszeue.info
nest...çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası